Կամենեցի աշտարակ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Քարտեզ
Քարտեզ

Կամենեցի աշտարակ, երբեմն թյուրիմացաբար անվանվում է Ճերմակ աշտարակ (բելառուս․՝ Белая вежа[1]), բելառուսական Կամենեց քաղաքի գլխավեր տեսարժանությունը։ Bielaja Vieža-ն բառացի թարգմանած նշանակում է Ճերմակ աշտարակ կամ Ճերմակ բերդ և ամենայն հավանականությանմբ առնչվում է մերձակայքում գտնվող Բելովեժյան թավուտին, ոչ թե աշտարակի գույնին, որը սպիտակ չի եղել երբևէ, այլ դարեր շարունակ ունեցել է և ներկայումս էլ ունի աղյուսի կարմրություն[2]։

Պատմական փաստաթղթերում աշտարակի շինարարության մասին առաջին անգամ հիշատակվել է 1276 թվականին։ Կառուցվել է 1271–ից 1289 թվականների միջակայքում, Օլեքսա անունով ճարտարապետի ղեկավարությամբ ու հսկողությամբ, Վոլինի իշխանության հյուսիսային սահմանների պաշտպանությունն ուժեղացնելու նպատակով։ Պատկանում է այսպես կոչված՝ վոլինյան (այսինքն՝ Վոլինի իշխանության գոյության ժամանակներում կառուցված և բնորոշ նմանություններ ունեցող) աշտարակների տեսակին[3][4]։ Կամենեցինը Բելառուսում միակ պահպանվածն է այդ տիպի աշտարակներից[5] (ժամանակին այդպիսի աշտարակներ են կառուցվել Բրեստում, Գրոդնոյում, Տուրավում, Նավահրադակում, բայց դրանք բոլորն էլ ավերվել են մարտերի ժամանակ)։

Կամենեցի աշտարակն ընդգրկվել է Բելառուսի ազգային պատմական հուշարձանների ցանկում, 2004 թվականի հունվարի 30-ին ներառվել է նաև ՅՈՒՆԵՍԿՕ«Համաշխարհային ժառանգության մշակութային հուշարձան»-ի կարգավիճակի համար առաջադրված օբյեկտների ցանկում[6]։ 31 մետր բարձրություն ունեցող աշտարակը կառուցվել է հիմնականում ռոմանական ճարտարապետության ոճով, որին միահյուսվել են վաղ գոթիկայի որոշ տարրեր։

1960 թվականից ի վեր աշտարակում է տեղավորվել և գործում է Բրեստի մարզային թանգարանի մասնաճյուղը։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Каменецкая башня». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 22-ին.
  2. The story of the White Tower of Kamyenyets Արխիվացված 2012-02-12 Wayback Machine on the Belavezhskaya Pushcha National Park site (ru).
  3. Ранее башня зачастую определялась как донжон, но современные авторы отвергают такое определение, так как башня не выполняла функции постоянного жилья.
    См. Макараў М. Да пытання пра выкарыстанне тэрміну «данжон» (donjon) у беларускай гістарычнай літаратуры // Гістарычны альманах. — Т. 5. — 2001. — С. 54-67.(բելառուս.)
    Կաղապար:Книга:ВКЛЭ1
  4. А. Кушнявевич предлагает классифицировать башни волынского типа как бергфриды. См. Кушнярэвіч А. М. Гісторыка-архітэктурная тыпалогія мураванага дынастычнага абарончага дойлідства ВКЛ // Беларускі гістарычны часопіс. — № 12. — 2005. — С. 36.(բելառուս.)
  5. «The Tower of Kamyenyets - Charismatic Planet». Charismaticplanet.com. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  6. Centre, UNESCO World Heritage. «UNESCO World Heritage Centre - Tentative Lists». Whc.unesco.org. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 18-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]