Կալման Տիհանյի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Կալման Տիհանյի
Tihanyi Kálmán-1.jpg
Ծնվել էապրիլի 28, 1897(1897-04-28)[1]
Zbehy, Ավստրո-Հունգարիա
Մահացել էփետրվարի 26, 1947(1947-02-26)[1] (49 տարեկանում)
Բուդապեշտ, Republic of Hungary
բնական մահով
ՔաղաքացիությունFlag of Hungary.svg Հունգարիա
Մասնագիտությունֆիզիկոս, էլեկտրիկ-ինժեներ, գյուտարար, ճարտարագետ և գիտնական
Ալմա մատերԲուդապեշտի տեխնոլոգիայի և տնտեսագիտության համալսարան
Kálmán Tihanyi Վիքիպահեստում

Կալման Տիհանյի (հունգ.`Tihanyi Kálmán, ապրիլի 28, 1897(1897-04-28)[1], Zbehy, Ավստրո-Հունգարիա - փետրվարի 26, 1947(1947-02-26)[1], Բուդապեշտ, Republic of Hungary), հունգարացի ֆիզիկոս և գյուտարար, էլեկտրոնային հեռուստատեսության առաջատարներից մեկը, որը նպաստել է էլեկտրոնային ճառագայթման սարքերի զարգացմանը և հայտնաբերմանը, որոնք արտադրվել են RCA][2][3], Loewe և Fernseh AG ընկերությունների կողմից: Մեծ Բրիտանիայում թողարկված առաջին անօդաչու թռչող սարքի գյուտարարը:

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կալման Տիհանյին ուսումնասիրել է էլեկտրատեխնիկա և ֆիզիկա Պոշոնիի (այժմ [[Բրատիսլավա]]) և Բուդապեշտի համալսարաններում: Հայտնագործել է էլեկտրոնային հեռուստատեսության համակարգը, որը նա անվանել է «ռադիոսկոպ». արտոնագրման հայտը պարունակել է գյուտի նկարագրության 42 էջը և դրա արտադրության սկզբունքները, որոնք այժմ ներառված են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի «Աշխարհի հիշողություն» ծրագրում[4]: Տիհանյիի հայտնագործությունը նման էր էլեկտրոնաճառագայթային խողովակին (ներառյալ ընդունիչի և հաղորդչի առկայության առումով), սակայն ունեցել է իր արմատական ​​տարբերությունները: Այն ստեղծվել է «պահպանման սկզբունքով»` տեսազգայուն շերտից դետեկտորի խողովակի ֆոտոէմիսիայի պահպանումը հանգեցրել է լիցքի կուտակմանը և էլեկտրական ազդանշանների տեսքով որոշակի պատկերների պահպանմանը: Գյուտը նման էր Վլադիմիր Զվորիկինի իկոնոսկոպին[5]:

1928 թվականին Եվրոպական արտոնագրային կազմակերպությունը գյուտարարին «Հեռուստատեսության սարքի բարելավման» արտոնագիր տվեց[6]: Տիհանյին, արտոնագրի երկու հայտ ներկայացնելով, ընդլայնել է գերմանական արտոնագրի շրջանակը[7][8] Ֆրանսիա[9], Մեծ Բրիտանիա[10][11], ԱՄՆ և այլ երկրներ: Նույն թվականին նա ժամանել է Բեռլին, որտեղ Նիպկովի սկավառակի օգնությամբ մեխանիկական հեռուստատեսության զարգացումը արդեն սկսվել էր սարքերը արտադրվել են German Post Office -ի և ավելի մեծ արտադրողների կողմից: Տիհանյիի գյուտը ողջունվեց Telefunken և Siemens ընկերությունների կողմից, որոնք, այնուամենայնիվ, նախընտրել են շարունակել զարգացնել մեխանիկական հեռուստատեսությունը[12]:

1929 թվականին Տիհանյին սկսել է զարգացնել կիրառական հեռուստատեսային տեխնիկան զինվորականների համար. նա ստեղծել է տեսախցիկ Լոնդոնի հեռակառավարվվող ինքնաթիռների համար Մեծ Բրիտանիայի ավիացիայի նախարարության պատվերովԿաղապար:Нп3, հետագայում փոփոխել է իտալական ռազմածովայի ուժերի կարիքների համար[12][13]: 1929 թվականին նա հայտնագործել է ինֆրակարմիր տեսախցիկը (գիշերային տեսողության սարքը) բրիտանական հակաօդային պաշտպանության կարիքների համար[14][15]: 1938 և 1939 թվականներին հաստատվել են RCA -ին պատկանող էկրանի և էլեկտրոնային ճառագայթների խողովակների ամերիկյան արտոնագրերը[2][3]:

1936 թվականին Տիհանյին նկարագրել է «պլազմային հեռուստատեսության» և պլազմային հեռուստատեսության էկրանների սկզբունքը, փաստորեն, կանխատեսել է հարթ էկրանով հեռուստացույցների տեսքը[16]: Տիհանյիի նկարագրությամբ, նման հեռուստացույցներում ընդամենը մեկ «փոխանցման կետ» է եղել, որը շարժվում է հսկայական արագությամբ բջիջների հետևից բարակ էկրանների վահանակի վրա: Կախված հաղորդվող լարման կիրառությունից, այն կտեղափոխվի էկրանի տարբեր մակարդակների վրա[17]:

Տիհանյին մտերիմ է եղել հակաֆաշիստական ​​քաղաքական գործիչ Էնդրե Բահչի-Ժիլինինսկու հետ, և 1944 թվականին Խաչված նետերի նացիստական ​​կուսակցության կողմից իշխանության բռնազավթումից հետո անցել է ընդհատակ: Կալման Տիհանյին մահացել է 49 տարեկան հասակում սրտի երկրորդ կաթվածից հետո:

Դուստրը Կատալին Տիհանյին է, Technikatörténeti Szemle ամսագրում նա պնդում էր, որ հայրը հայտնաբերել է նաև լուսանկարչական հաղորդականության ազդեցությունը, որը հաշվի էր առնված «պահպանման սկզբունքի» տակ[18][19]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 http://mek.oszk.hu/00300/00355/html/ABC15363/15728.htm
  2. ↑ 2,0 2,1 United States Patent Office, Patent No. 2,133,123, Oct. 11, 1938.
  3. ↑ 3,0 3,1 United States Patent Office, Patent No. 2,158,259, May 16, 1939.
  4. ↑ «Kalman Tihanyi’s 1926 Patent Application "Radioskop"»։ ЮНЕСКО, Память мира։ 2001։ Վերցված է 29 January 2009 
  5. ↑ Как Зворыкин сбежал от коммунистов по тайге и стал отцом телевидения (ռուս.)
  6. ↑ Tihanyi, Koloman, Improvements in television apparatus. European Patent Office, Patent No. GB313456. Convention date (Germany): 1928-06-11, UK application: 1929-06-11, published: 1930-11-11, retrieved: 2009-12-25.
  7. ↑ German appl. 424822/June 11, 1928
  8. ↑ German appl. 482422/July 3, 1928
  9. ↑ Fr. Pat. 676.546/June 10, 1928
  10. ↑ Br. Pat 313,456/June 11, 1928
  11. ↑ Br. Pat 315,362/July 11, 1928
  12. ↑ 12,0 12,1 «KÁLMÁN TIHANYI (1897 - 1947)»։ Hungarian Intellectual Property Office։ Վերցված է 2014-06-03 
  13. ↑ http://www.ctie.monash.edu.au/hargrave/rpav_britain.html
  14. ↑ «Archived copy»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2011-07-12-ին։ Վերցված է 2009-08-15 
  15. ↑ http://www.ctie.monash.edu.au/hargrave/tihanyi.html
  16. ↑ Tihanyi, Katalin, "Kalman Tihanyi's plasma television, invented in the 1930s. Introduction to the article written by Julius Horvath." Archived 2007-07-02 at the Wayback Machine. MTESZ SCITECH, 2007-01-16, retrieved 2009-05-30.
  17. ↑ http://ewh.ieee.org/r2/johnstown/downloads/20090217_IEEE_JST_Trivia_Answers.pdf
  18. ↑ K. Tihanyi: "Az elektromos távolbavetítésről" ("About electric teleprojection"), Nemzeti Újság magazine, May 3, 1925, p. 23
  19. ↑ Glass, Katalin Tihanyi, The Iconoscope: Kalman Tihanyi and the Development of Modern Television. Revised 2000-06-23, retrieved 2009-12-25.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • "Radioskop", filed March 2o, 1926. File No. T-3768, Patent Office Documents, Hungarian National Archives.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Չափորոշչային վերահսկողություն
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կալման_Տիհանյի&oldid=6591035» էջից