Ծիածան մարմին

Ծիածան մարմին
Տիբեթական «Ա» տառը թիգլեի ներսում: «Ա»-ն, որը համապատասխանում է 'ահհ' հնչյունին, ներկայացնում է կադագը, մինչդեռ թիգլեն ներկայացնում է լհուն գրուբը
Տեսակ	կրոնական հասկացություն

Ձոգչենում ծիածան մարմին, Ջալու կամ Ջալուս (տիբեթերեն འཇའ་ལུས་, վայլի ’ja’ lus ‘радужное тело’, տիբեթերեն འོད་སྐུ་, վայլի ’od sku ‘լույսի մարմին’), տիբեթյան բուդդայականության տերմին, գոյության մակարդակ, հոգևոր պրակտիկայի վերջին փուլ:

Ծիածան մարմին երևույթը նախաբուդդայական ծագում ունի և կապված է տեղական տիբեթական Բոն կրոնի հետ, և այն թեմա է, որը բավական լրջորեն է դիտարկվել Տիբեթում դարեր շարունակ և մինչև ժամանակակից դարաշրջան: Վաջրայանայի այլ ուսմունքներ նույնպես նշում են ծիածան մարմնի երևույթներ, որոնք տեղի են ունենում մահվան ընթացքում կամ դրանից հետո:

Ռիգպա

Ծիածան մարմնի երևույթը մեկ այլ անձի տեսանկյունից է, ով ձեռք է բերել ամբողջական գիտելիք (Տիբեթյան՝ རིག་པ): Գիտելիքը հիմքի ցուցադրման (տեսիլքների) վերաբերյալ պատրանքների և կպչունության բացակայությունն է:

Ռիգպան ունի երեք իմաստություն՝ կադագ, լհուն գրուբ և թուգս րջե: Կադագը կապված է տրեկչոյի հետ: Լհուն գրուբ ասպեկտը կապված է էզոթերիկ պրակտիկաների հետ, ինչպիսիք են (բայց չեն սահմանափակվում) թոգալը, որն ինքնազատում է մարդկային մարմինը Սամբհոգակայայի (ծիածանի մարմնի երևույթ) մեջ: Ձոգչենի սիմվոլը տիբեթական «Ա»-ն է՝ փաթաթված թիգլեի մեջ: «Ա»-ն ներկայացնում է կադագը, մինչդեռ թիգլեն ներկայացնում է լհուն գրուբը: Երրորդ իմաստությունը՝ թուգս րջեն (կարեկցանք), նախորդ երկու իմաստությունների անբաժանելիությունն է:

Ձոգչենում ծիածանի մարմին ձեռք բերելու պրակտիկայի հիմնական կետը ռիգպան (բնական վիճակ) սեմսից (միտք) տարբերակելն է:

Թոգալ պրակտիկաների վերջնական արդյունքը մաքուր լույսի մարմինն է և ֆիզիկական մարմնի լուծումը մահվան ժամանակ, սա կոչվում է ծիածանի մարմին (Wylie 'ja' lus, արտասանվում է ջա լու): Եթե թոգալի չորս տեսիլքները չեն ավարտվում մինչև մահը, ապա մահվան ժամանակ, արտաքին դիտորդի տեսանկյունից, մահացող մարդը սկսում է «կրճատվել», մինչև որ անհետանում է կամ այլ կերպ ասած «անհետանում է լույսի մեջ»: Սովորաբար եղունգները, ոտքի եղունգները և մազերն են մնում:

Ծիածան մարմնի ձեռքբերումը սովորաբար ուղեկցվում է մարմնի շուրջ լույսերի և ծիածանների երևույթով:

Բացառիկ պրակտիկ կատարողները համարվում են, որ իրականացնում են ծիածան մարմնի ավելի բարձր տեսակ՝ առանց մազերը կամ եղունգները թողնելու կամ մահանալու, հասնում են մի վիճակի, որը կոչվում է Մեծ Փոխանցման Ծիածանի Մարմին կամ «jalu powa chemo»: Մինչև մահը չորս տեսիլքներն ավարտելուց հետո, անհատը կենտրոնանում է մատների շուրջ գտնվող լույսերի վրա: Նրա ֆիզիկական մարմինն ինքնազատվում է լույսի ոչ նյութական մարմնի մեջ (Սամբհոգակայա)՝ ցանկացած տեղում և ժամանակ գոյություն ունենալու և բնակվելու ունակությամբ, ինչպես ցույց է տալիս մեկի կարեկցանքը:

Ականատեսի պատմություն

Շարձա Տաշի Գյալցենի Դհարմակայայի սրտի կաթիլները, Կունզանգ Նյինգտիկ Ձոգչենի մեդիտացիայի ձեռնարկը, որը մեկնաբանվել է Լոպոն Տենզին Նամդակի կողմից, պարունակում է ականատեսի վկայություն իր հիմնական աշակերտների մարմինների կրճատման և մահվան պահին երկնքում ծիածանների հայտնվելու մասին։

Հաղորդված նվաճումներ

• Շարձա Տաշի Գյալցեն (1935)
• Սոդնամ Նամգյալ (1952)
• Այու Խանդրո (1953)
• Տոգդեն Ուգյեն Թենձին (1962)
• Խենպո Ա-չոս (1998)

Ծանոթագրություններ

• Allione, Tsultrim (2000). Women of Wisdom. Ithaca, New York: Snow Lion Publications. ISBN 9781559391412.
• Dalai Lama (2004). Dzogchen: Heart Essence of the Great Perfection. Snow Lion Publications. ISBN 978-1-55939-219-8.
• Garry, Ron (2005). Wisdom Nectar: Dudjom Rinpoche's Heart Advice. Ithaca, New York: Snow Lion Publications. ISBN 9781559399517. «The practice is that of Cutting through Solidity (khregs chod), which is related to primordial purity (ka dag); and Direct Vision of Reality (thod rgal), which is related to spontaneous presence (Ihun grub).»
• Guinness, Loel (2018). Rainbow Body. Serinda Publications. ISBN 978-1932476873.
• Gyaltsen, Shardza Tasha (2002). Heart Drops Of Dharmakaya: Dzogchen Practice Of The Bon Tradition (2nf ed.). Snow Lion Publications. ISBN 978-1559391726.
• Holland, Gail (March–May 2002). «Christian Buddhist Explorations: The Rainbow Body». Institute of Noetic Sciences Review. Institute of Noetic Sciences (59).
• Karma Lingpa (2005). The Tibetan Book of the Dead. Translated by Dorje, Gyurnme; Coleman, Graham; Jinpa, Thupten. Introductory commentary by the 14th Dalai Lama (First American ed.). New York: Viking Press. ISBN 0-670-85886-2.
• Kunsang, Erik Pema, tr. (2012). Perfect Clarity: A Tibetan Buddhist Anthology of Mahamudra and Dzogchen. Ranjung Yeshe Publications. ISBN 978-9627341697.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
• Norbu, Chögyal Namkhai (1999). The Crystal and The Way of Light: Sutra, Tantra and Dzogchen (New ed.). Ithaca, New York: Snow Lion Publications. ISBN 1-55939-135-9.
• Norbu, Chögyal Namkhai (2002). Dream Yoga and the Practice of Natural Light (Rev. Exp. ed.). Snow Lion Publications. ISBN 978-1559391610.
• Norbu, Chögyal Namkhai (2012). Rainbow Body: The Life and Realization of a Tibetan Yogin, Togden Ugyen Tendzin. North Atlantic Books. ISBN 978-1583944912.
• Rabjam, Longchenpa (1996). Talbot, Harold (ed.). The Practice of Dzogchen. Translated by Tulku Thondup (2nd ed.). Ithaca, New York: Snow Lion Publications. ISBN 1-55939-054-9.
• Rangdrol, Shabkar Tsogdruk; Matthieu, Richard, tr. (2001). The Life of Shabkar: The Autobiography of a Tibetan Yogin. Ithaca, New York: Snow Lion Publications. ISBN 978-1559391542.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
• Ray, Reginald (2001). Secret of the Vajra World: The Tantric Buddhism of Tibet. Shambhala Publications. ISBN 9781570627729.

Գրականություն

• Blackman, Sushi, ed. (1997). Graceful Exits: How Great Beings Die: Death Stories Of Tibetan, Hindu & Zen Masters. New York: Weatherhill, Inc. ISBN 0-8348-0391-7.
• Norbu, Chögyal Namkhai (1988). Shane, John (ed.). The Crystal and the Way of Light: Sutra, Tantra and Dzogchen: The Teachings of Namkhai Norbu (1st ed.). Routledge & Kegan Paul. ISBN 0-14-019084-8.
• Reynolds, John Myrdhin (1996). The Golden Letters (1st ed.). Ithaca, New York: Snow Lion Publications. ISBN 978-1559390507.
• Nyoshul Khenpo (2005). A Marvelous Garland of Rare Gems: Biographies of Masters of Awareness in the Dzogchen Lineage. Padma Publications.
• Sogyal Rinpoche (1993). Harvey, Andrew; Gaffney, Patrick (eds.). Tibetan Book of Living and Dying (Rev. and Updated ed.). HarperSanFrancisco. ISBN 978-0-06-250834-8.
• Tiso, F. V. (2019). «Methodology in Research on the Rainbow Body: Anthropological and Psychological Reflections on Death and Dying». Journal of Religion & Health. 58 (3): 725–736. doi:10.1007/s10943-018-0733-9. PMID 30443848.
• Wangyal Rinpoche, Tenzin (2002). Healing with Form, Energy, and Light. Ithaca, New York: Snow Lion Publications. ISBN 1-55939-176-6.

Արտաքին հղումներ

• Account of Khenpo A-Cho's Rainbow body attainment archived