Խատուտիկ բադ
| Խատուտիկ բադ | |
 Խատուտիկ բադ (արու) | |
 Խատուտիկ բադ (էգ) | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Կենդանիներ (Animalia) |
| Տիպ/Բաժին | Քորդավորներ (Chordata) |
| Ենթատիպ | Ողնաշարավորներ (Vertebrata) |
| Դաս | Թռչուններ (Aves) |
| Կարգ | Սագանմաններ (Anseriformes) |
| Ընտանիք | Բադեր (Anatidae) |
| Ցեղ | Stictonetta |
| Տեսակ | Խատուտիկ բադ (S. naevosa) |
| Միջազգային անվանում | |
| Stictonetta naevosa | |
| Կարգավիճակ | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝  Քիչ մտահոգող տեսակ | |
Խատուտիկ բադ[1](լատին․՝ Stictonetta naevosa) բադերի ընտանիքին պատկանող ջրային թռչուն։ Իր տեսակի մեջ նա միակն է։
Բնութագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բադը միջին չափի է, մոտ 50-60 սմ երկարություն ունի, թևի երկարությունը`75-85 սմ և կշռում է 800 գրամից մինչև 1 կգ։ Փետուրների գույնը՝ մուգ և փայլուն է։ Նրանց տեսակի առանձնահատկությունն այն է, որ մարմինը ծածկված է սպիտակ կետերով։ Մեկ այլ բնութագրական առանձնահատկություն ունեն և դա այն է, որ երկարաձգված (ավելի ճիշտ կլորացված) թմբիկով լայն շերտ ունեն, որը կոչվում է`«պսակ»։ Նրանք դասվում են փետրավոր թռչունների շարքին (Acidoproctus moschatae)[2]:
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Խատուտիկ բադերը ապրում են միայն Հարավային Ավստրալիայում։ Նրանց բնակվելու տարածքը ճահճոտ տարածքներ են, որոնք շրջապատված են խոտով, ինչպես նաև բաց լճերով, որտեղ նրանցից սովորաբար հանդիպում է մոտ 10-ից 100 առանձին բնակվողներ[3]։
Սնունդ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հիմնականում սնվում են ջրիմուռներով և ջրային բույսերով, ինչպես նաև մողեսներով, որդերով, միջատներով և նույնիսկ փոքր ձկներով։
Բուծում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնադրման շրջանը տևում է հունիսից դեկտեմբեր ամիսները։ Արուները կառուցում են բույնը։ Բնի մեջ դնում են մոտ 5-7 ձու, որոնց վրա էգերը թուխս են նստում մեկ ամիս։
Վտանգ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ներկայումս այն չափազանց հազվադեպ է պատահում, օրենքով պաշտպանված թռչուն է, դասակարգված որպես վտանգված տեսակ։
Դասակարգում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Խատուտիկ բադը շատ առումներով նման է Anatini ցեղային բադերին։ Առաջին հերթին կարելի է ասել, որ նրանց ոտքերը կարճ են։ Այնուամենայնիվ կարելի է նաև ասել, որ այն առանձնանում է իր սեփական ենթատեսակով, քանի որ այն ունի շատ պարզունակ կերպարներ, որոնք Anatini բադերը չունեն։ Սա իր մեջ ներառում է պարզապես կազմակերպված լինելը, չունեն պայծառ փետուրներ, սեռական մռայլության գրեթե լիակատար բացակայություն կա և ունեն վեր ցցված կտուց[4]։
Բադերի ընտանիքում խատուտիկ բադի դասակարգումը առանձնանում է։ Մի քանի հեղինակներ այն համեմատել են փայտի բադերի կողքին։ Մյուսները ազգակցական կապ են տեսնում իրական բադերի ՝ Oxyurinae -ների կամ պեգանների հետ։ Այնուամենայնիվ, այն համարվում է որպես սագերի և կարապների հեռավոր ազգական։ Վերջերս նրանց մոտիկ ձևը բացակայում է բադերի ընտանիքում։ Բայց կտուցի կարմիր մասը վճռականորեն ցույց է տալիս, որ հեռավոր ազգակցական կապ ունի սևամորթ բադի հետ։
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
_(8079566780).jpg)
_RWD.jpg)
_(01).jpg)
_(4).jpg)
.jpg)
.jpg)
Ծանոթագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Beme, R. L. (Ri︠u︡rik Lʹvovich) (1994)։ Pi︠a︡tii︠a︡zychnyĭ slovarʹ nazvaniĭ zhivotnykh. Ptit︠s︡y : latinskiĭ, russkiĭ, angliĭskiĭ, nemet︠s︡kiĭ, frant︠s︡uzskiĭ : 11060 nazvaniĭ։ Sokolov, Vladimir Evgenʹevich., Flint, Vladimir Evgenʹevich.։ Moskva: "RUSSO"։ ISBN 5-200-00643-0։ OCLC 32830504
- ↑ Garnett Stephen, Szabo Judit, Dutson Guy (2011)։ «Action Plan for Australian Birds 2010»։ doi:10.1071/9780643103696
- ↑ «Assessing and managing the impact of duck hunting in Victoria — a new approach»։ Biological Conservation 64 (1): 97։ 1993։ ISSN 0006-3207։ doi:10.1016/0006-3207(93)90411-s
- ↑ Kear, S. 339
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Janet Kear (Hrsg): Ducks, Geese and Swans. Oxford University Press, 2005, ISBN 0-19-854645-9
- Hartmut Kolbe; Die Entenvögel der Welt, Ulmer Verlag 1999, ISBN 3-8001-7442-1
| ||||||
