Լճաշեն (Քաշաթաղի շրջան)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Լճաշեն (այլ կիրառումներ)
Գյուղ
Լճաշեն
ԵրկիրԱրցախ Արցախ
Շրջան Քաշաթաղ
Համայնք Այգեհովիտ
Ազգային կազմհայեր
Ժամային գոտիUTC+4
Լճաշեն (Քաշաթաղի շրջան) (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)##
Լճաշեն (Քաշաթաղի շրջան) (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)
Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ[1]

Լճաշեն, գյուղ Արցախի Հանրապետության Քաշաթաղի շրջանում։ Մտնում է Այգեհովիտ համայնքի մեջ։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղը տեղակայված է Արցախի Հանրապետության հարավարևմտյան հատվածում՝ Քաշաթաղի շրջանում՝ նախկինում՝ Արցախի Մյուս Հաբանդ գավառում։ Բնակավայրը տեղաբաշխված է Հակարի գետի ստորին հոսանքի ձախափնյա վտակ փոքր Հակարիի ձախ կողմի ձորալանջի վրա։ 18-րդ դարի երկրորդ կեսին և 19-րդ դարի սկզբներին քրդական ցեղերի և Ղարաբաղի խաների ճնշման ներքո Լճաշենը հայաթափվել է։ Այս հանգամանքն էլ պատճառ հանդիսացավ, որ գյուղի պատմական անցյալի մասին տեղեկությունները և անգամ անունը մոռացության մատնվեն[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

19-րդ դարի սկզբներին ամայության մատնված գյուղում հաստատվել են քուրդ և թուրք խաշնարած մի քանի ընտանիքներ[2]։

Հայկական գյուղը նրանք անվանեցին Դաղմաշանլի։ Մի քանի տասնամյակի ընթացքում գյուղում հաստատված քրդերն ու թուրքերը ամբողջովին կործանել են հայկական պատմամշակութային արժեքները։ Խորհրդային տարիներին դա առավել ծրագրված բնույթ ստացավ։ Այսօր այդ հուշարձանների հետքերը նույնիսկ չեն երևում։

Մոսկվայի կենտրոնական բոլշևիկյան իշխանության որոշմամբ այս տարածքները բռնակցվեցին ԱԽՍՀ-ին՝ Ադրբեջանում խորհրդային կարգերի հաստատվելուց հետո։

1923 թվականին Դաղմաշանլին գտնվում էր ԱԽՍՀ Կարմիր Քուրդիստնի օկրուգի, իսկ 1930 թվականին՝ Ջաբրայիլի շրջանի կազմի մեջ[2]։

Գյուղը ազատագրվեց ի շնորհիվ Արցախի Հնրապետության պաշտպանության բանակի հարվածների՝ 1993 թվականին։

1998 թվականին այստեղ սկսվեց բնակավայրի վերաբնակեցումը։ Գյուղում հաստատվեցին Հայաստանի Հնրապետությունից և Ադրբեջանից բռնագաղթված մի քանի ընտանիքներ։ Գյուղը անվանափոխվեց և դարձավ Լճաշեն[2]։

Տեղի դպրոցահասակ երեխաները հաճախում են Այգեհովիտի համայնքի միջնակարգ դպրոցը։

Լճաշենն ընդգրկված է Այգեհովիտ համայնքի կազմում[2]։

2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի հետևանքով բնակավայրը հայաթափվել և անցել է Ադրբեջանի հսկողության տակ[3]։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականին Լճաշեն գյուղում բնակվում էր 8 մարդ, կա 3 տնտեսություն[4]։

Հասարակական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղն էլեկրաֆիկացված է։ Խմելու ջրի հարցը լուծվել է շնորհիվ տեղի անհատական ջրհորների։

Ռադիոն, հեռուստատեսությունը, ինտերնետ ծառայությունները, բջջային և անլար հեռախոսակապը հասանելի են բնակչությանը։

Լճաշենում 2010 թվականին կար 13 մարդ, 2015 թվականին կար 3 տուն և 8 մարդ, 2018 թվականին՝ 2 տուն, 6 մարդ։

Նրանց հիմնական զբաղմունքը գյուղատնտեսությունն է[2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը, (արխիվացված 05․04․2021թ․)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Բալայան, Վահրամ (2020). ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԿԱՎԱՅՐԵՐԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ՈՒՐՎԱԳԾԵՐ. Երևան: Զանգակ. էջեր 617–618.
  3. «Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը». Ազատություն Ռադիոկայան. 2020 թ․ դեկտեմբերի 10.
  4. Ղահրամանյան, Հակոբ (2015). Տեղեկաատու Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի. Երևան. էջ 333.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)