Լերկաբշտիկ
Լերկաբշտիկ | |
![]() | |
Դասակարգում | |
Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
Կարգ | Ծնեբեկածաղկավորներ (Asparagales) |
Ընտանիք | Խոլորձազգիներ (Orchidaceae) |
Ենթաընտանիք | Խոլորձայիններ (Orchidoideae) |
Տրիբա | Orchideae |
Ենթատրիբա | Orchidinae |
Ցեղ | Լերկաբշտիկ (Gymnadenia) R.Br. |
Լերկաբշտիկ (լատին․՝ Gymnadenia), խոլորձազգիների ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է 10, Հայաստանում՝ 1 տեսակ՝ լերկաբշտիկ երկայնաեղջյուր (G. conopsea)։
Անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Այս դասի գիտական անունը գալիս է հին հունարեն՝ γυμνός - «մերկ» և ἀδήν - «երկաթ» բառերից։
Կենսաբանական նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ցողունի բարձրությունը 15-70 սմ է։ Տերևները երկար են, նշտարաձև կամ գծանշտարաձև։ Ծաղկաբույլը հասկանման է, ծաղիկները՝ մանր, բաց գույնի կամ մանուշակակարմրավուն, բուրավետ։ Ծաղկում է հունիս-հուլիսին։ Պտուղը տուփիկ է։
Տարածում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարածված է Լոռու, Կոտայքի, Վայոց ձորի և այլ մարզերում։ Աճում է մարգագետիններում, անտառների բացատներում, թփուտներում և այլն։
Նշանակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դեղաբույս է. պարունակում է լորձնանյութ, ալկալոիդներ և այլն։ Պալարների եփուկն օգտագործում են ստամոքսաղիքային համակարգի, միզապարկի բորբոքային հիվանդությունների, թունավորման դեպքերում։ Գեղազարդիչ է։
Տաքսոնոմիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
13 ընտանիք (համաձայնAPG II Համակարգի) |
e1 | |||||||||||||||
ԿարգԾնեբեկածաղկավորներ | դաս Լերկաբշտիկ | f1 | ||||||||||||||
բաժին Ծաղկավորներ կամ Ծածկասերմեր |
ընտանիք Խոլորձազգիներ | e2 | ||||||||||||||
ավելի քան 58 կարգի ծաղկավոր բույսեր (համաձայնAPG II Համակարգի) |
ևս մոտ 880 սերունդ | f2 | ||||||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ ![]() |
|
|