Jump to content

Լեոն Ռեդբոուն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լեոն Ռեդբոուն
Ի ծնե անունDickran Gobalian
Նաև հայտնի է որպեսLeon Redbone
Ծնվել էօգոստոսի 26, 1949(1949-08-26)[1][2]
Նիկոսիա, Նիկոսիայի շրջան, Կիպրոս[3][4][5]
Երկիր Կանադա
Մահացել էմայիսի 30, 2019(2019-05-30)[6][2] (69 տարեկան)
Նյու Հոուփ, Բաքս շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ
Ժանրերվոդևիլ, ռեգթայմ, ջազ և բլյուզ
Մասնագիտություներգիչ, ջազ երաժիշտ, ջազ կիթառահար և երգերի հեղինակ
Գործիքներկիթառ, Շրթնահարմոն և վոկալ
ԼեյբլWarner Bros. Records, Rounder Records, Blue Thumb Records?, Atco Records, Sugar Hill Records?, Private Music?, Third Man Records և Rhino?
Կայքleonredbone.com
 Leon Redbone Վիքիպահեստում

Լեոն Ռեդբոուն (անգլ.՝ Leon Redbone, ի ծնե` Տիգրան Կոպալյան[7][8], օգոստոսի 26, 1949(1949-08-26)[1][2], Նիկոսիա, Նիկոսիայի շրջան, Կիպրոս[3][4][5] - մայիսի 30, 2019(2019-05-30)[6][2], Նյու Հոուփ, Բաքս շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ), երգիչ, երգահան, կիթառահար և դերասան, որը մասնագիտացել է ջազի, բլյուզի և «Tin Pan Alley» դասականների մեջ։ Պանամա գլխարկով, մուգ արևային ակնոցով և սև փողկապով ճանաչված Ռեդբոունը, ունենալով հայկական ծագում, ծնվել է Կիպրոսում և առաջին անգամ բեմ է դուրս եկել Կանադայի Տորոնտո քաղաքում, 1970-ական թվականների սկզբին։ Նա նաև կինոյում և հեռուստատեսությունում հայտնվել է դերասանական և հետկադրային դերերում։

Համերգների ժամանակ Ռեդբոունը հաճախ էր օգտագործում կատակերգություն և ցուցադրում էր կիթառ նվագելու իր հմտությունը։ Կրկնվող կատակները կապված էին ալկոհոլի ազդեցության հետ և պնդում էին, որ նա ծնվելուց առաջ գրավոր աշխատանքներ է ունեցել։ Ռեդբոունը նախընտրում է 1890-1910 թվականների «Tin Pan Alley» ժամանակաշրջանի նյութը։ Նա այդ թեմայով երգեց 1980-ականների «Պարոն Բելվեդեր» կոչվող հեռուստասերիալում և թողարկեց տասնութ ալբոմ։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռեդբոունը խուսափում էր իր ծագումից և երբեք չի բացատրել իր բեմական անվանման ծագումը[7]։ Համաձայն 1980-ականներին «Toronto Star» թերթի գրառման, նա ժամանակին հայտնի էր որպես Տիգրան Կոպալյան, և նա 1960-ականների կեսերին Կիպրոսից եկավ Կանադա և փոխեց իր անունը Օնտարիոյի անվան փոփոխության մասին օրենքի համաձայն[9]։ 2019 թվականին հրապարակված կենսագրական հետազոտությունը հաստատեց նրա ծննդյան անունը և նշվեց, որ նա ունի հայկական ծագում[7]։ Նրա ծնողներն ապրում էին Երուսաղեմում, բայց 1948 թվակաբին փախել են Կիպրոսի մայրաքաղաք Նիկոսիա, որտեղ ծնվել է Ռեդբոունը։ 1961 թվականին ընտանիքը տեղափոխվել է Լոնդոն, Անգլիա, իսկ 1965 թվականին՝ Տորոնտո[7]։

1960-ականների վերջին` ապրելով Կանադայում[7], Ռեդբոունը սկսեց հանրային ելույթներ ունենալ Տորոնտոյի գիշերային ակումբներում և ժողովրդական երաժշտության փառատոններում։ 1972 թվականին նա հանդիպել է Բոբ Դիլանին Մարիպոսայի ժողովրդական փառատոնում։ Դիլանը այնքան տպավորված էր Ռեդբոունի կատարմամբ, որ այդ մասին նշեց Rolling Stone-ի հետ հարցազրույցում[10], որի արդյունքում այդ ամսագիրը գրեց Ռեդբոունի մասին թեմատիկ հոդված նրա նկարահանման պայմանագիր կնքելուց մեկ տարի առաջ[11]։ Հոդվածում նկարագրվում էին նրա ներկայացումները որպես «այնքան վավերական, որ դուք կարող եք լսել մակերեսային աղմուկը»[12]։ Դիլանը ասաց, որ եթե նա երբևէ ձայնագրեր լեյբլ, ապա այն միանշանակ կստորագրեր Ռեդբոունը[13]։ Նրա առաջին՝ «Ճանապարհին» կոչվող ալբոմը թողարկվել է Warner Bros. Records-ի կողմից 1975 թվականին[12]։

Նա հասարակության խմբերի լայն շրջանակին ներկայացավ որպես NBC հեռուստաընկերությամբ հեռարձակվող «Շաբաթ երեկոյան ուղիղ եթերում» հեռուստաշոուի կիսաեզրափակիչ երաժշտական հյուր՝ առաջին եթերաշրջանում հայտնվելով երկու անգամ[14][15]։ 1980-90-ականների ընթացքում Ռեդբոունը մշտական հյուր էր Ջոնի Քարսոնի մասնակցությամբ Երեկոյան շոուում։ Նա նաև հյուր էր «A Prairie Home Companion» կոչվող ռադիո շոուում[16]։

Նա ինքնակրթվող երաժիշտ էր, որը նվագում էր շնորհիվ իր երաժշտական շնորհքի, երբեմն փոխելով հաստատված մեղեդիների ակորդները, երբեք խմբի հետ փորձեր չէր անում և չէր հետևում համերգային ծրագրերին[7]։ BING ամսագրի 2017 թվականի Ձմեռային թողարկման համարում (թիվ 177) հրապարակված հարցազրույցում, Քրոսբիի Միջազգային ակումբի հրապարակման մեջ, կլառնետիստ Դեն Լևինսոնը պատմել է Ռեդբոունի հետ աշխատելու մասին.

12 տարի շրջագայել եմ Ռեդբոունի հետ։ Մենք ավելի վաղ արդեն լսել ենք Քրոսբիին, երբ ճանապարհին էինք։ Ռեդբոունի երաժշտական նախընտրությունները ավելի ընտրողական էին և տարբերվում էին իմ ճանաչաց մարդկանց նախընդրություններից՝ այն ներառում է՝ Էմեթ Միլլեր, Բլայնդ Բլեյկ, Նիկոլո Պագանինի, Էնրիկո Կարուզո, Ջին Օսթին, Ջոն Մակկորմակ, Մորան և Մաք, Կլիֆֆ Էդվարդս, Ջելլի Ռոլլ Մորտոն, Թեդ Լեվիս, Մուստաֆա դե Կաստրատո, հունգարացի երգիչ Լասլո Իմրե, Ջիմմի Ռոդջերս («Երգող կոնդուկտոր»), Կոկորդով երգող Մոնղոլական երգիչներ, Ու.Կ. Ֆիլդս, Լորել և Հարդի և ավելի վաղ Բինգ Քրոսբի։

Ռեդբոունը նկարագրվում էր որպես «և՛ երաժիշտ դերասան, և՛ կատարո արվեստագետ, որի ինքնությունը նրա ստեղծագործության մի մասն էր»[7]։ Սովորաբար նա հագնում էր Վոդևիլի դարաշրջան հիշեցնող հագուստներ, հանդես էր գալիս սև ժապավենով Պանամայի գլխարկով և մուգ արևային ակնոցներով, հաճախ ուշադրությամբ նստում էր աթոռակի վրա, սպիտակ վերարկուով և տաբատով, սև փողկապով[17]։ Իր անցյալի մասին պատմելու դժկամության պատճառով շահարկումներ սկսեցին այն մասին, որ «Լեոն Ռեդբոունը» այլ կատարողի այլընտրանքային ինքնություն է[18]։ Անցյալ տարիների ամենատարածված անուններից էին՝ Էնդի Կաուֆմանը և Ֆրենկ Զապպա[19], որոնց երկուսից հետո էլ Ռեդբոունը ապրել է։ Թեև երբեմն նրան համեմատում էին Զապպայի և Թոմ Ուեյթսի հետ «իր անձի ուժի և տարօրինակության» համար, նա բացառապես երաժշտություն էր նվագում ռոք դարաշրջանից տասնամյակներ առաջ և արհամարհում էր «ճչան ձայնը, որոնց տակ մարդիկ պարում են»[7]։ 1991թ-ին տված հարցազրույցում նա ասաց. «Միակ բանը, որ ինձ հետաքրքրում է, դա պատմությունն է, անցյալի վերանայումը և դրանից ինչ-որ բան քաղելը»[7]։

1979թ-ի փետրվարի 12-ին Արևմտյան Վիրջինիա նահանգի Քլարքսբուրգ քաղաքում Ռեդբոունը փրկվել է ինքնաթիռի ոչ մեծ վթարից[9]։ Նա ճանապարհորդում էր բացառապես մեքենայով՝ ասելով. «Ես տեղափոխում եմ շատ անսովոր իրեր և սարքեր։ Դրանք դժվարացնում են օդանավակայանի անվտանգության աշխատակիցների կյանքը և թռչելը ինձ համար անհնար է»[9]։

Նրա հրապարակախոսը 2015 թվականի մայիսի 19-ին Ռեդբոունի վեբ կայքում հրապարակեց նրա առողջական վիճակի մասին մտահոգությունները և հայտարարեց կատարումներից և ձայնագրումից նրա հրաժարվելու մասին[20]։

Ռեդբոունը մահացավ 2019 թվականի մայիսի 30-ին՝ դեմենցիայի հետևանքով առաջացած բարդություններից[21]։ Մահվան օրերին նա ապրում էր Փենսիլվանիա նահանգի Բաքս շրջանում և գտնվում էր հոսպիսի խնամքի տակ[13][22]։ Նրան աջակցում են նրա կինը՝ Բերիլ Հանդլերը, դուստրերը՝ Բլեյքը և Էշլին, և երեք թոռները[23]։

Պարոն Ռեդբոունի կայքում տեղադրված հայտարարության մեջ, նրա մահը նշվում է անպատկառ հումորով՝ «Մենք ծանր սրտերով հայտարարում ենք, որ վաղ առավոտյան, 2019թ-ի մայիսի 30-ին, Լեոն Ռեդբոունը 127 տարեկան հասակում հատեց այդ գեղեցիկ ափի գետաբերանը»[24]։ Նրա նախկին հրապարակախոս Ջիմ Դելլա Քրոչեն հաստատեց, որ, փաստորեն նա 69 տարեկան էր[13]։

Հիշատակումը այլ աղբյուրներում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռեդբոունի երգերից մեկը՝ «Seduced»-ը, հնչեցվել է 1978 թվականի «Մեծ դավադրություն» ֆիլմում։ Ռեդբոունը երգեց «Baby, It's Cold Outside» երգը Զոուի Դեշանելի հետ 2003թ-ին նկարահանված «Էլֆ»[25] ֆիլմի եզրափակիչ տիտրերի ժամանակ և ֆիլմում ձայն ապահովեց Լեոն Ձնեմարդի համար[26]։ 1987թ-ին իր Christmas Island կոչվող ալբոմում նա կատարեց «Frosty the Snowman» երգը բժիշկ Ջոնի հետ[27]։ Նա Պարոն Բելվեդերի և Հարիի և Հենդերսոներիի համար կատարեց հեռուստատեսային ներկայացումների թեմատիկ երգը[28]։

Ռեդբոունը պարբերաբար հայտնվում էր PBS-ում՝ «Առյուծների միջև» կոչվող մանկական շոուում[29]։ Սեզամ փողոցում Ռեդբոունը երգեց մի քանի երգ ֆիլմի նկարահանումների հիման վրա, այդ թվում ՝ «Blueberry Mouth », «Have You Ever » և «What Do They Do When They Go Wherever They Go?» երգերը։ Նա նաև Լեոնի դերում հանդես եկավ 1988թ-ին «Candy Mountain» կոչվող ֆիլմում[30] և «Կյանքը շարունակվում է» հեռուստաշոուի դրվագում[31]։ Նա պատմեց 2011թ-ի «Էմմի» մրցանակաբաշխության «Remembering the Scranton Sirens» կոչվող վավերագրական ֆիլմում իր մրցանակակիր լինելու մասին, որը նվիրված է ամերիկյան երաժշտական պատմության ամենանշանակալից «տարածքային» պարային խմբերից մեկի բացառիկ, բայց քիչ հայտնի երաժշտական ժառանգությանը[32]։

Ռեդբոունը հանդես է եկել մի շարք հեռուստատեսային գովազդներում, ներառյալ Budweiser գարեջրի գովազդը, որտեղ նա պառկել է սերֆինգի տախտակի վրա՝ երգելով «This Bud's for You» երգը[33], ամերիկյան Շեվրոլե ավտոմեքենաների ապրանքանիշի[34] և All լվացքի միջոցների գովազդները[35] և InterCity British Rail ծառայության գովազդը, որում նա երգում էր «Relax» երգը[36]։ Նա նաև Ken-L Ration կոչվող շների համար նախատեսված կերի գովազդում հնչունավորեց իր անիմացիոն ծաղրանկարը[37]։

Ռեդբոունը՝ 2018թ-ի «Please Don't Talk About Me When I'm Gone» (թարգմ. խնդրում եմ մի խոսեք իմ մասին, երբ ես հեռանամ) կոչվող կարճամետրաժ վավերագրական կինոնկարի թեման է, նկարահանված՝ Մակո Ֆունասակայի, Լիամ Ռոմալիսի և Ջեյսոն Չարտերսի կողմից և արտադրված Riddle Films-ի կողմից[38]։

Սկավառակագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստուդիական ալբոմներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • On the Track (1975)
  • Double Time (1977)
  • Champagne Charlie (1978)
  • From Branch to Branch (1981)
  • Red to Blue (1985)
  • Christmas Island (1987)
  • No Regrets (1988)
  • Sugar (1990)
  • Up a Lazy River (1992)
  • Whistling in the Wind (1994)
  • Any Time (2001)
  • Flying By (2014)
  • Long Way from Home: Early Recordings (2016)

Հավաքածուներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Rhino Hi-Five: Leon Redbone (2007)
  • Strings & Jokes: Live in Bremen 1977 (2018)

Համերգային ալբոմներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Live & Kickin' (1981)
  • Leon Redbone Live (1985)
  • Live! (1991)
  • Live – October 26, 1992: The Olympia Theater, Paris, France (2005)

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Discogs — 2000.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 Schudel M. Leon Redbone, eccentric musician who seemed to inhabit an earlier time, dies at 69 // The Washington Post / M. MurrayWashington: Fred Ryan, 2019. — ISSN 0190-8286; 2641-9599
  4. 4,0 4,1 4,2 Leon Redbone, Idiosyncratic Throwback Singer, Is Dead at 69 // The New York Times / J. KahnManhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2019. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
  5. 5,0 5,1 5,2 կենսագրություն
  6. 6,0 6,1 6,2 Amerikaanse singer-songwriter Leon Redbone (69) overleden
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 7,8 Pugh, Megan (2019 թ․ մարտի 19). «Vessel of Antiquity». Oxford American (բրիտանական անգլերեն) (104). Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 6-ին.
  8. Gehman, Geoff (November 2014). «Flying By, Flying High». ICON.
  9. 9,0 9,1 9,2 Quill, Greg. "Redbone careful to preserve the mystery." Toronto Star (The Star.com) June 13, 2007.
  10. Fong-Torres, Ben (1974 թ․ փետրվարի 14). «Knockin' on Bob Dylan's Door». Rolling Stone. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 22-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 20-ին. «'Leon interests me,' he said. 'I've heard he's anywhere from 25 to 60, I've been this close'—Dylan held his hands out, a foot and a half apart—'and I can't tell, But you gotta see him. He does old Jimmie Rodgers, then turns around and does a Robert Johnson.' Redbone has surfaced at various folk festivals in the past years and is every bit the mystery that Dylan indicates.»
  11. «Leon Redbone Biography». All About Jazz. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 26-ին.
  12. 12,0 12,1 Quill, Greg (2007 թ․ հունիսի 13). «Redbone careful to preserve the mystery». thestar.com (կանադական անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 31-ին.
  13. 13,0 13,1 13,2 DeLuca, Dan. «Leon Redbone, acclaimed 1970s musician, dies in New Hope». inquirer.com.
  14. Grow, Kory (2015 թ․ մայիսի 19). «Leon Redbone Retires, Plans Comp on Jack White's Label». Rolling Stone. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 2-ին.
  15. McGinn, Andrew (2009 թ․ հոկտեմբերի 16). «Leon Redbone Has Been Performing Timeless Tunes For Decades, But He's Still Got An Air Of Mystery—And That's The Way He Likes It». Dayton Daily News  – via HighBeam Research (subscription required) . Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 15-ին. «It's now impossible to envision Redbone back on 'SNL.' His last appearance on the show was in 1983.»
  16. «Leon Redbone to perform at Clarke; Guitarist will perform a mix of folk, jazz and ragtime music». Telegraph – Herald (Dubuque) – via HighBeam Research (subscription required) . 2004 թ․ մարտի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 15-ին. «Throughout his career, Redbone has produced 11 albums and has been featured on Garrison Keillor's "Prairie Home Companion."»
  17. Rubin, Felice (2009 թ․ նոյեմբերի 13). «Leon Redbone brings eclectic, irreverent music to Colonial Theatre». Montgomery News (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 31-ին.
  18. Bruley, Abigail (2011 թ․ մայիսի 26). «NIght Train + Arts & Ale + Leon Redbone». The Feast. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 2-ին. «Leon Redbone, the crooner once thought to be the alter ego of Andy Kaufman or Frank Zappa»(չաշխատող հղում)
  19. «Leon Redbone On Tour». Last.fm. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 28-ին.
  20. «Leon Redbone has Retired from Performing and Recording». leonredbone.com. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 19-ին. «Leon Redbone, the legendary folk/jazz/roots performer has retired from both public appearances and recording. A spokesman for the artist noted, "We share the sadness and disappointment sure to be experienced by his many fans and friends and hope they understand that his health has been a matter of concern for some time. It has become too challenging for him to continue the full range of professional activities."»
  21. Schudel, Matt (2019 թ․ մայիսի 30). «Leon Redbone, eccentric musician who seemed to inhabit an earlier time, dies at 69». Washington Post (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 1-ին.
  22. Willman, Chris; Aswad, Jem (2019 թ․ մայիսի 30). «Singer Leon Redbone Dies at 69». Variety (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 30-ին.
  23. Lifton, Dave. «Leon Redbone Dies». Ultimate Classic Rock. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 31-ին.
  24. «Leon Redbone, Enigmatic '70s Musician, Dies 'at the Age of 127'». Time Magazine. 2019 թ․ մայիսի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 17-ին.
  25. «Elf: Music From The Major Motion Picture: CDs & Vinyl». Amazon.com. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 12-ին.
  26. «Elf (2003) - IMDb». Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 2-ին – via www.imdb.com.
  27. «Leon Redbone and Dr. John – Frosty The Snowman». YouTube. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  28. Brooks, Tim; Marsh, Earle F. (2007 թ․ հոկտեմբերի 17). The Complete Directory to Prime Time Network and Cable TV Shows, 1946-Present (9 ed.). Ballantine Books. էջ 903. ISBN 0-345-49773-2.
  29. «What's New». leonredbone.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 27-ին.
  30. «Candy Mountain (1987) - IMDb». Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 2-ին – via www.imdb.com.
  31. «Life Goes On – Season 2, Episode 17: Corky's Travels». TV.com. 1991 թ․ մարտի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 31-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 12-ին.
  32. «REMEMBERING THE SIRENS». American Public Television (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 31-ին.
  33. «1982 Leon Redbone Budweiser Commercial». YouTube. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 21-ին.
  34. «Chevy featuring Leon Redbone (1991)». YouTube. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  35. «All commercial». YouTube. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  36. «Relax». YouTube. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  37. «Leon Redbone Burgers and Bones ad». YouTube. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  38. Leon Redbone - Please Don't Talk About Me When I'm Gone ՅուԹյուբում
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լեոն Ռեդբոուն» հոդվածին։