Լեհաստանի դրոշ

Լեհաստանի դրոշ
Տեսակ	ազգային դրոշ
Իրավասության տարածք	Լեհաստան
Օգտագործում
Նշան	🇵🇱
Հարաբերություն	5:8
Ընդունված է	1919
Գույներ	Սպիտակ Կարմիր
Պատկերված է	դաշտ

Լեհաստանի դրոշ, Լեհաստանի խորհրդանիշերից մեկը։ Իրենից ներկայացնում է ուղղանկյուն պաստառ երկու սպիտակ և կարմիր գույնի հորիզոնական երկու շերտերով, լայնքի և երկայնքի 5։8 հարաբերակցությամբ^[1]։ Պետական դրոշների և խորհրդանիշերի մեկնաբանման բազմաթիվ տարբերակներ և կարծիքներ գոյություն ունեն։ Համաձայն դրանցից մեկի՝ դրոշի գույները զինանշանի գույներն են հիշեցնում (ոսկե թագով սպիտակ արծիվը՝ կարմիր ֆոնի վրա)։ Առաջին անգամ դրոշը պարզվել է 1918 թվականին։

Պատմություն

Սկզբնական շրջանում՝ միջին դարերում, օգտագործվել է կարմիր դրոշ, որի վրա պատկերված էր սպիտակ արծիվ։ Այդպիսի դրոշակներով Յագայլո թագավորի ժամանակաշրջանում լեհ զինվորները կռվել են Գրյունվալդի ճակատամարտում 1410 թվականին։

Սիգիզմունդ III Վազայի դրոշակը կազմված է եղել երեք գծերից (վերին և ստորինը՝ կարմիր, սպիտակը՝ մեջտեղում)։ Վլադիսլավ IV-ի և Յան Կազիմիր II-ի դրոշակները կազմված են եղել չորս շերտերից (վերևից առաջինը և երրորդը՝ կարմիր, վերևից երկրորդը և չորրորդը՝ սպիտակ)։ Դրոշակների վրա կար պետական զինանշանը։

Օգոստոս II Հզորի կառավարման շրջանում կարմիր ժապավեններն ամրացվում էին լեհ ուլանների (թեթև հեծելազորի զինվոր) սաղավարտներին։ Չորսամյա սեյմի ժամանակաշրջանում (1788 —1792) հայտնվեցին սպիտակակարմիր ժապավեններ։

Ազգային դրոշը եղել է պաշտոնապես հաստատվել Սեյմի (խորհրդարանի) կողմից 1831 թվականի փետրվարի 7-ին։ Սպիտակակարմիր դրոշները և ժապավենները օգտագործվել են որպես XIX դարի ազգային ապստամբության խորհրդանիշ^[2]։

Լեհաստանում անկախության վերականգնումից հետո 1918 թվականին սպիտակակարմիր դրոշը պաշտոնապես հաստատվել է խորհրդարանի կողմից 1919 թվականի օգոստոսի 1-ին, այդ ժամանակից որպես ազգային դրոշ փոփոխության չի ենթարկվել^[2]։

Լեհաստանի դրոշի գույնը հանդիսանում է պետական զինանշանի արտացոլանքը։ Դրոշի վրայի սպիտակ գույնը խորհրդանշում է սպիտակ արծվին, կարմիր գույնը խորհրդանշում է պետական զինանշանի ֆոնը։ Զինանշանագիտության մեջ սպիտակ գույնը (արծաթ) նշանակում է բարոյականություն, հոգևոր արժեքներ և անթերի մաքրություն, կարմիր գույնը հանդիսանում է կրակի, խիզախության և արիության խորհրդանիշը։ Լեհաստանի պետական զինանշանը պատկերվում է ձևավոր վահանի ձևով, որի կարմիր ֆոնի վրա տեղակայված է Պյաստա թագավորի սպիտակ արծիվը։ Ավանդությունը պատմում է, որ Պյաստա թագավորը եղել է առասպելական հողագործ հին լեհական ազնվական ցեղից։ Նա եղել է սովորական հողագործ։ Ժողովուրդը նրան ընտրել է որպես թագավոր, և նա սկիզբ է դրել պատմական Պյաստա դինաստիային, որն իր զինանշանի վրա ունեցել է սպիտակ արծվի պատկեր։ Այս պարագայում զինանշանի վրայի արծիվը խորհրդանշում է հին ազգային ավանդույթները։ Զինանշանն առանց թագի ընդունվել է 1955 թվականին, 1990 թվականին սպիտակ արծվին վերադարձվեց թագը^[3]^[4]։