Լելեգիներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Լելեգիներ (հուն․՝ Λέλεγες, լատին․՝ Leleges), ըստ հունական ավանդության ամենահին ազգություններից մեկը, որ պելասգների և կարիացիների հետ բնակվում էր Բալկանյան թերակղզու հարավում, Էգեյան ծովի կղզիներում և Անատոլիայում։ Ըստ անտիկ հեղինակների, Լելեգիները ապրել են Բեոտիայում, Մեգարայում, Լակոնիայում, Մեսինիայում, Լոկրիդայում, Էտոլիայում, Ակարնանիա, Սամոս և Քիոս կղզիներում, նաև Տրոադայում և Հոնիայում։

Պելասգների և լելեգների բնակության վայրերը

Հատկապես ուշադրության է արժանացել լեզվաբան Վ. Շևորոշկինի տեսակետը՝ «լելեգիներ» անվան և Lulahhi տեմինի միջև եղած կապի մասին։ Վերջինով խեթալուվիացիները մատնանշում էին բարբարոսներին (լելեգիների հետ նույնականացմանը հակառակ նրանք միասին ասում էին, որ «լուլախները» խեթական դարաշրջանում բնակվում էին հարավ-արևելքում, և ոչ թե Խեթական պետության արևմուտքում)[1]։

«Իլիականում» (10.429) հիշատակվում են (որպես տրոյական դաշնակիցներ) մալազիական լելեգիները։ Ըստ Աթենեոսի լելեգիները կարիացիներին օգտագործում էին որպես ստրուկ։ Հերոդոտոսը հակված էր Կիկլադյան կղզիներից եկածներին լելեգներ համարել և նույնացնում էր նրանց կարիացիների հետ։ Ըստ Ստրաբոնի և Պավսանիասի՝ լելեգիները ապրում էին Կենտրոնական Հունաստանի և Պելոպոնեսի տարբեր շրջաններում, այլ աղբյուրների համաձայն՝ նաև Թրակիայում, Մակեդոնիայում, Իլլիրիայում։

Միլեթական տարածքները բնակեցված էին լելեգներով, իսկ Կարիայի շատ տեղանքներում հանդպիում էին լելեգիների գերեզմանների դամբարանաբլուրներ և լքված ամրություններ, և այդպես էլ անվանվում էր «լելեգիների ամրություն»։

«Աթարացիների պոլիտիաներում» Արիստոտելը հայտնում է, որ երկրի որոշ մասերում զբաղվում են կուրետներ, իսկ լելեգիներին և տելեբոներին էր պատկանում արևմտյան հատվածը. «Էտոլիացիների պոլիտիաներում» Արիտոտելը լելեգներին անվանում է ժամանակակից լոկրիներ, նշվում է, որ նրանք իշխում էին նաև Բեոտիան (նա նաև այդպես էր ասում «Օպունտների և մեգարների պոլիտիաներում»)։ «Լևկադիների պոլիտիաներում» նա կոչ է անում նաև այդտեղ ապրող լելեգին, նրա թոռնուհի Տելեբոյային և Տելեբոյայի 22 տղաներին, որոնցից մի քանիսը, ըստ նրա, հիմնավորվել էին Լեֆկասում։

Հունական դիցաբանությունում այդ ժողովրդի անունը եղել է Լելեգ։

Ռուս հետազոտողը կրետեմիկենյան քաղաքականությունը Ա. Ա. Մալչանովը նույնացնում է լելեգներին մինոյների հետ։ Մինչև մ.թ.ա 2-րդ հազարամյակի կեսերը գոյություն ունեցող Կիկլադյան քաղաքակրթությունը իր գոյության վերջին հարյուրամյակին համարյա ամբողջությամբ ձուլվել էր մինոյական քաղաքակրթությանը։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. W. F. Albright 1994). Yahweh and the Gods of Canaan: A Historical Analysis of Two Contrasting Faiths. Winona Lake, Indiana: Eisenbrowns. P. 86

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Гиндин Л. А., Язык древнейшего населения Юга Балканского полуострова, М., 1967;
  • Молчанов А. А. Таинственные письмена первых европейцев. М. 1980.
  • Deimling К. W., Die Leleger, Lpz., 1862.
  • И. А. Лисовый, К. А. Ревяко. Античный мир в терминах, именах и названиях: Словарь-справочник по истории и культуре Древней Греции и Рима. Беларусь, 2001