Լա Ամիստադ
 | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | transboundary protected area? |
| Մասն է | Talamanca Range-La Amistad Reserves? |
| Երկիր |  Պանամա[1] և  Կոստա Ռիկա[1] |
| Տեղագրություն | Պանամա |
| Հիմնվել է | 1988 |
| Մակերես | 4188 կմ² |
| Անդամակցություն | Մարդը և կենսոլորտը |
  | |
 | |
Լա Ամիստադ (իսպ.՝ Parque internacional La Amistad), միջազգային այգի՝ Պանամայի և Կոստա Ռիկայի սահմանին՝ առաջին երկրի երկու և երկրորդի՝ չորս նահանգներում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Լա Ամիստադ այգին ստեղծվել է 1988 թվականի սեպտեմբերի 6-ին։ Այգու մեծ մասը՝ 5700,45 կմ² տարածք, ծածկում են արևադարձային խոնավ անտառները։ Այն մոտավորապես հավասարապես բաժանված է պետությունների միջև։ Այգում բնակվում են չորս տարբեր հնդկացիական ցեղեր։ Այգին շրջապատում է 15 կիլոմետրանոց բուֆերային գոտին[2], որտեղ աշխատում են տավարի մսի և սուրճի արտադրողները, ապրում են հնդկացի ֆերմերները։ Այգու զգալի մասը զբաղեցնում են Կորդիլյերա դե Թալամանկա լեռնաշղթան և դրա ստորոտները, այդ պատճառով այգու ամենաբարձր կետը գտնվում է ծովի մակարդակից ավելի քան 3500 մետր բարձրության վրա։
Այգու տարածքում հայտնաբերվել են մարդկային բնակավայրերի մնացորդներ, որոնք թվագրվում են մ. թ. ա. X հազարամյակով, սակայն ընդհանուր առմամբ այգու տարածքը քիչ է ուսումնասիրվել[2][3]։ Լանդշաֆտի բարդության պատճառով այգու ինտերիերի գրեթե միակ լուրջ ուսումնասիրությունն իրականացվել է 2003-2008 թվականներին՝ Լոնդոնի բնագիտական թանգարանի, Կոստա Ռիկայի կենսաբազմազանության ինստիտուտի և Պանամայի համալսարանի համատեղ ջանքերով։ Այդ ժամանակ «Դարվինյան նախաձեռնության» շրջանակներում ուսումնասիրվել է այգու կենսաբազմազանությունը, արշավախմբերը հավաքել են մոտ 7500 բույսերի հավաքածու, բզեզների 17000 հավաքածու, 380 հերպետիկոլոգիական հավաքածու։ Այս արշավախմբերը հայտնաբերել են բույսերի տասներկու նոր տեսակներ, կոյաբզեզների մեկ տեսակ, երկկենցաղների տասնհինգ և սողունների երեք տեսակ։
Այգին ունի մեծ կենսաբազմազանություն, այնտեղ հանդիպում են կենդանիներ ինչպես Հյուսիսային, այնպես էլ Հարավային Ամերիկայից, մասնավորապես հանդիպում են Կենտրոնական Ամերիկայի անխտիր բոլոր կատվազգիները։
1990 թվականի ապրիլին Լա Ամիստադն ընդգրկվել է Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցուցակում[4]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 http://www.unesco.org/mabdb/br/brdir/directory/biores.asp?code=PAN+02&mode=all
- ↑ 2,0 2,1 «La Amistad International Park in Costa Rica» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. на сайте costaricaweb.cr
- ↑ «La Amistad International Park: Central Region» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. на сайте costarica-discover-it.com
- ↑ World Heritage Nomination — IUCN Summary — 552: La Amistad International Park and Volcan Baru National Park (Panama)(անգլ.) на сайте whc.unesco.org
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Proyecto PILA — Darwin» (իսպաներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 3-ին. – inbio.ac.cr
- La Amistad (Talamanca) International Park(անգլ.) – costarica-nationalparks.com
- La Amistad International Peace Park Արխիվացված 2013-10-21 Wayback Machine(անգլ.) – costa-rica-guide.com
- La Amistad International Park Արխիվացված 2021-04-23 Wayback Machine(անգլ.) – costaricamap.com
- «Amistad National Park» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. – panamatours.com
- «Парк Ла-Амистад» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. – rucolumb.ru