Լարիսա Գոլուբկինա
![]() | |
Ծնվել է | մարտի 9, 1940[1][2] |
Ծննդավայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ[2] |
Մահացել է | մարտի 22, 2025[3] (85 տարեկան) |
Մահվան վայր | Մոսկվա, Ռուսաստան |
Մասնագիտություն | դերասանուհի, երգչուհի և հեռուստահաղորդավարուհի |
Քաղաքացիություն | ![]() ![]() |
Կրթություն | Ռուսաստանի թատերական արվեստի համալսարան (1964) |
Պարգևներ | |
IMDb | ID 0326730 |
![]() |
Լարիսա Իվանովնա Գոլուբկինա ( ռուս.՝ Лари́са Ива́новна Голу́бкина, մարտի 9, 1940[1][2], Մոսկվա, ԽՍՀՄ[2] - մարտի 22, 2025[3], Մոսկվա, Ռուսաստան ), խորհրդային և ռուսական թատրոնի և կինոյի դերասանուհի։ ՌՍՖՍՀ ժողովրդական արտիստ (1991)։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է 1940 թվականի մարտի 9-ին Մոսկվայում։ 1955 թվականին ընդունվել է Մոսկվայի երաժշտամանկավարժական ուսումնարանը (այժմ ՝ Մ. Մ. Իպոլիտով-Իվանովի անվան պետական երաժշտամանկավարժական ինստիտուտ) դիրիժորական և երգչախմբային բաժին, որն ավարտել է 1959 թվականին, այնուհետև ընդունվել է Ռուսաստանի թատերական արվեստի ինստիտուտի երաժշտական կատակերգության բաժին, որտեղ նա սովորել է վոկալ Մարիա Մակսակովայի մոտ[4]։
Ռուսաստանի թատերական արվեստի ինստիտուտում սովորելու ընթացքում նա սկսել է նկարահանվել ֆիլմերում։ Նրա առաջնապաղը որպես գլխավոր դերակատար կայացել է Էլդար Ռյազանովի «Հուսարական բալլադ» կատակերգությունում[5]։
1964 թվականին ավարտելով Ռուսաստանի թատերական արվեստի ինստիտուտը, նա դարձել է Խորհրդային բանակի Կենտրոնական ակադեմիական թատրոնի դերասանուհի (այժմ ՝ Ռուսական բանակի կենտրոնական ակադեմիական թատրոն)։ Նա մասնակցել է բազմաթիվ ներկայացումների, որտեղ ռեժիսորները օգտագործել են նրա երգելու և պարելու, քնարական և կերպարային հերոսուհիներին հավասար արտահայտչականությամբ խաղալու կարողությունը։ Խաղացել է «Զինվորը և Եվան» (Եվա), «Ռենալդոն գնում է ճակատամարտ» (Անժելիկա), «Շատ վաղուց» (Շուրոչկա Ազարովա)։ «Ծովը լայնորեն տարածվում է» (Ելենա), «Հավերժության օրենքը» (Մարի), «Վերջին կրքոտ սիրեկանը» (3 դեր), «Սերը ոսկե գիրք է» (Քեթրին II) և այլ ներկայացումներում[4]։
Նա մասնակցել է « Լարիսա Գոլուբկինայի բենեֆիսը» (1974) հեռուստատեսային ներկայացմանը, որը նկարահանել է ռեժիսոր Եվգենի Գինզբուրգը Ջորջ Բեռնարդ Շոուի «Պիգմալիոն » պիեսի հիման վրա, որտեղ նա մարմնավորել է Էլիզա Դուլիտլին։ Ներկայացումը համալրվել է երաժշտական համարներով, ժամանակակից երգերով, զվարճալի պարոդիայի դրվագներով և լիրիկական շեղումներով։ «Բենեֆիսը» հաջողություն է ունեցել Մեծ Բրիտանիայում, և Սոպոտի հեռուստատեսային ժամանցային հեռարձակումների XVII միջազգային մրցույթում (1977) ստացել է «Բյուրեղյա ալեհավաք» մրցանակը[4]։
Իր թատերական գործունեությանը զուգահեռ Գոլուբկինան 1960-ական թվականներին սկսել է հանդես գալ էստրադայում՝ կատարելով Կլավդիա Շուլժենկոյի երգացանկից երգեր, խորհրդային կոմպոզիտորների երգեր և հին ռուսական ռոմանսներ, աշխատել է Լեոնիդ Ուտեսովի, Կրոպլի նվագախմբերի, Մալիկովի ղեկավարած քառյակի, դաշնակահարներ Դավիդ Աշքենազիի, Բ. Մանդրուսի, Լ.Կաուֆմանի, Ս.Կոգանի հետ։ 1970-1980-ական թվականներին նա իր ամուսնու՝ Անդրեյ Միրոնովի և նվագակցող Լևոն Օգանեզովի հետ շրջագայել է ԽՍՀՄ ողջ տարածքում։ Աստիճանաբար գերիշխող է դարձավ ռոմանսների երգացանկը, որտեղ հատկապես ակնհայտ են դարձել Գոլուբկինայի վոկալ հմտությունները։ 1991 թվականին տեղի է ունեցել նրա առաջին մենահամերգը Մոսկվայում, «Ռոսիա» պետական կենտրոնական համերգասրահում, որտեղ Գոլուբկինան ռուսական ռոմանսներ է կատարել Ն.Օսիպովի անվան ժողովրդական գործիքների նվագախմբի հետ։ Ն.Օսիպովի նվագախմբի և դաշնակահարներ Լ.Օգանեզովի և Ա.Բիսերովի հետ թողարկել է կոմպակտ սկավառակ (1992)[4]։
1999 թվականին այլ հայտնի արտիստների հետ մասնակցել է Վիկտոր Մերեժկոյի և կոմպոզիտոր Եվգենի Բեդնենկոյի «Թատրոնի և կինոյի աստղերը երգում են» նախագծին, որտեղ հանդես է եկել որպես ռուսական ռոմանսների կատարող։ Նախագիծը հանգեցրել է համերգների և երաժշտական սկավառակի, որը թողարկվել է ԱՄՆ-ում։
Որպես հրավիրյալ արտիստ՝ նա աշխատել է Մոսկվայի Պուշկինի անվան դրամատիկական թատրոնում[6]։
Հիվանդություն և մահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2020 թվականի դեկտեմբերին Գոլուբկինան ազդրի կոտրվածք է ստացել։ 2021 թվականի մայիսին այս վնասվածքի պատճառով դերասանուհին բուժվել է վերականգնողական կենտրոնում։ 2023 թվականի օգոստոսին Լարիսա Գոլուբկինան կրկին վիրավորվել է ընկնելու հետևանքով[7]։ Նա ապրել է «Բարվիխա» կլինիկական առողջարանում[8]։ 2024 թվականի հոկտեմբերից դերասանուհին տառապել է արյան քաղցկեղով։ Նրան տրվել է պալիատիվ կարգավիճակ և տեղաշարժվել է անվասայլակով[9]։
Գոլուբկինան մահացել է 2025 թվականի մարտի 22-ին՝ իր 85-ամյակից 13 օր անց[5][10]։ Հրաժեշտը տեղի կունենա մարտի 25-ին Ռուսական բանակի կենտրոնական ակադեմիական թատրոնում[11]։
Ընտանիք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ծնողներ. Մայր՝ Կլավդիա Միխայլովնա Գոլուբկինա (1914-1985)[12], թաղված է Վագանկովսկոյե գերեզմանատանը։ Հայր` Իվան Պավլովիչ Գոլուբկին (1916-1996)[12], փոխգնդապետ, թաղված է Ռյազանի շրջանի Մոտովիլովո գյուղի ընտանեկան գերեզմանատանը։
- Գոլուբկինան չգրանցված ամուսնության մեջ է եղել (1969-1974) սցենարիստ Նիկոլայ Գեորգիևիչ Շչերբինսկի-Արսենևի (ծնված 1945) հետ։
- Դուստր՝ Մարիա Գոլուբկինա (ծնված 1973), դերասանուհի։
- Փեսա (1995-2008)՝ Նիկոլայ Ֆոմենկո (ծնված 1962), դերասան, հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդավար, ավտոարշավորդ, Ռուսաստանի Դաշնության վաստակավոր արտիստ (1999)։
- Թոռներ՝ Անաստասիա (ծնված 1998) և Իվան (ծնված 2003)։
- Ամուսին (1977-1987)՝ Անդրեյ Միրոնով[13] (1941-1987), դերասան, ՌՍՖՍՀ ժողովրդական արտիստ (1980)։
Ճանաչում և մրցանակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ՌՍՖՍՀ վաստակավոր արտիստ (նոյեմբերի 28, 1973)
- ՌՍՖՍՀ ժողովրդական արտիստ (մայիսի 20, 1991)[14]
- Պատվո նշանի երկու շքանշան (մարտի 17, 1980)՝ խորհրդային թատերական արվեստի զարգացման գործում ծառայությունների համար[15],
- Բարեկամության շքանշան (մարտի 23, 2000)՝ թատերական արվեստի զարգացման գործում մեծ ծառայությունների համար[16]
- Մ.Վ.Լոմոնոսովի շքանշան (2005)[17]
- «Բարեկամության բանալի շքանշան» (Կեմերովոյի մարզ, փետրվարի 25, 2013)՝ Ռուսաստանում և Կուզբասում մշակույթի և արվեստի զարգացման գործում ակնառու ավանդի, յուրահատուկ տաղանդի և մասնագիտական բարձր հմտության համար[18],
- 3940 Larion աստերոիդ (սեպտեմբերի 1, 1993 )[19]
- «ԿինոՎաթսոն» գլխավոր մրցանակ։
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Голубкина Лариса Ивановна». teatrarmii.ru (ռուսերեն). Ռուսական բանակի թատրոնի պաշտոնական կայք. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
- «Голубкина Лариса Ивановна». teatrpushkin.ru (ռուսերեն). Մոսկվայի Պուշկինի անվան դրամատիկական թատրոնի խաշտոնական կայք. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
- Артём Геодакян. «Голубкина Лариса Ивановна». tass.ru (ռուսերեն). ТАСС. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 filmportal.de — 2005.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Умерла актриса и звезда фильма «Гусарская баллада» Лариса Голубкина (ռուս.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Уварова Е. Д. Эстрада в России. XX век. Энциклопедия. — Олма-Пресс, 2004. — ISBN 5-224-04462-6
- ↑ 5,0 5,1 «Умерла Лариса Голубкина | STARHIT». www.starhit.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2025 թ․ մարտի 22-ին.
- ↑ «Лариса Голубкина: биография, роли, звания, награды, фото». teatrpushkin.ru. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 22-ին.
- ↑ «Народную артистку Ларису Голубкину госпитализировали». РИА Новости (ռուսերեն). 2023 թ․ օգոստոսի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 12-ին.
- ↑ Умерла актриса фильма «Гусарская баллада» Лариса Голубкина
- ↑ Ей завидовала полстраны: жизнь и страсть Ларисы Голубкиной
- ↑ «Умерла звезда «Гусарской баллады» Лариса Голубкина». РБК (ռուսերեն). 2025 թ․ մարտի 22. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 22-ին.
- ↑ «Прощание с Голубкиной пройдет в театре Российской армии в Москве». РИА «Новости» (ռուսերեն). 2025 թ․ մարտի 22. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 22-ին.
- ↑ 12,0 12,1 Голубкина Лариса Ивановна
- ↑ Любимые девочки Андрея Миронова Արխիվացված է Մարտ 8, 2013 Wayback Machine-ի միջոցով:
- ↑ «Указ Президиума Верховного совета РСФСР «О присвоении почетного звания „Народный артист РСФСР" Голубкиной Л. И.»». pravo.gov.ru. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 22-ին.
- ↑ «Указ Президиума Верховного Совета СССР от 17 марта 1980 года 1746—X «О награждении орденами и медалями СССР группы работников Центрального академического театра Советской Армии»». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 30-ին.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 23 марта 2000 г. № 542 «О награждении государственными наградами Российской Федерации работников Центрального академического театра Российской Армии»
- ↑ Сергей Пятаков (2020 թ․ մարտի 9). «Голубкина Лариса Ивановна». ria.ru (ռուսերեն). РИА Новости. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 13-ին. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
- ↑ «Постановление Губернатора Кемеровской области от 25 февраля 2013 года № 10-пн «О награждении наградами Кемеровской области»». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 18-ին.
{{cite web}}
: no-break space character in|title=
at position 72 (օգնություն) - ↑ «Citation for (3940)» (անգլերեն).
- Մարտի 9 ծնունդներ
- 1940 ծնունդներ
- Մոսկվա քաղաքում ծնվածներ
- Մարտի 22 մահեր
- 2025 մահեր
- Մոսկվա քաղաքում մահացածներ
- Ռուսաստանի թատերական արվեստի ինստիտուտի շրջանավարտներ
- Բարեկամության շքանշանի ասպետներ (Ռուսաստան)
- Պատվո շքանշանի ասպետներ (ԽՍՀՄ)
- ՌԽՖՍՀ ժողովրդական արտիստներ
- ՌԽՖՍՀ վաստակավոր արտիստներ
- Թատերական գործիչներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով