Լասկերի մրցանակ
Լասկերի մրցանակ | |
Բնագիր անվանում | անգլ.՝ Lasker Award |
Երկիր | ![]() |
Տիպ | բժշկության ոլորտի անձանց համար |
Ում կողմից է տրվում | Lasker Foundation? |
Կարգավիճակ | պարգևատրվում է |
Վիճակագրություն | |
Հիմնադրման ամսաթիվ | 1945[1] |
Վեբկայք | laskerfoundation.org(անգլ.) |
Լասկերի մրցանակ (անգլ.՝ Lasker Award), ամերիկական մրցանակ՝ բժշկության ոլորտի անձանց համար, որը շնորհվում է 1946 թվականից և ԱՄՆ-ում դիտվում է որպես «երկրորդ Նոբելյան մրցանակ»[2]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մրցանակն առաջին անգամ շնորհվել է 1946 թվականին։ Այն կոչվել է ի պատիվ ամերիկացի գործարար և բարերար Ալբերտ Լասկերի (1880-1952): Մրցանակը տրվում է Լասկերի հիմնադրամի կողմից, որը հիմնադրվել է Ալբերտ Լասկերի և նրա կնոջ` Մերի Լասկերի կողմից։ Մրցանակը երբեմն կոչվում է «Ամերիկայի Նոբելյան» («America’s Nobels»): Լասկերի մրցանակի ավելի քան ութսուն դափնեկիրներ Նոբելյան մրցանակակիրներ են, որոնցից ավելի քան 30-ը մրցանակակիր են դարձել վերջին երկու տասնամյակի ընթացքում[2][3]։ Հիմնադրամի նախագահը Քլեր Պոմելոյն է (անգլ.՝ Claire Pomeroy)[4]:
Դափնեկիրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մրցանակները տրվում են մի քանի անվանակարգերում (մոտ 250.000 ԱՄՆ դոլար)։
- Ալբերտ Լասկերի մրցանակ հիմնական բժշկական հետազոտությունների համար (անգլ.՝ Albert Lasker Basic Medical Research Award), բժշկության բնագավառում հիմնարար հետազոտությունների համար։ Այս մրցանակը ստացածների մոտ կեսն արժանանացել է Նոբելյան մրցանակի։
- Ալբերտ Լասկերի մրցանակ կլինիկական բժշկական հետազոտությունների համար (անգլ.՝ Albert Lasker Clinical Medical Research Award), տրվում է լավագույն փորձ ունեցող բժիշկներին։ 2008 թվականին այն վերանվանվեց և ստացավ իր անվանումը ամերիկացի սրտաբան և վիրաբույժ Մայքլ Դեբեյկիի պատվին։
- Ալբերտ Լասկերի մրցանակ հանրային ծառայության համար (անգլ.՝ Albert Lasker Public Service Award), առողջապահության ոլորտում դաշնային օրենսդրության, ֆինանսավորման և այլ հասարակական նշանակալից գործողությունների խթանման համար։
- Ալբերտ Լասկերի մրցանակ հատուկ նվաճումների համար (անգլ.՝ Albert Lasker Special Achievement Award)
1951[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Անանուն հարբեցող
«Ալկոհոլիզմի դարավոր խնդրին եզակի և հաջողակ մոտեցման համար»[5]։
2005[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Nancy Brinker (հանրային ծառայության համար)
«Կրծքագեղձի քաղցկեղի բուժման հիմք ստեղծելու և այս կործանարար հիվանդության մասին հանրային իրազեկման կտրուկ բարձրացման համար»[6]։
2006[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ժոզեֆ Հալ (հատուկ նվաճումների համար)
«Ժամանակակից բջջային կենսաբանության հիմնադրին՝ իր 57-ամյա գործունեության ընթացքում քրոմոսոմի կառուցվածքի և դրանց գործառույթների հետազոտման, in situ հիբրիդացման հայտնագործման, համարձակ փորձեր կատարելու համար»[7]։
2007[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Էնթոնի Ֆաուչի (հանրային ծառայության համար)
«ԱՄՆ կառավարության երկու խոշոր ծրագրերի գլխավոր ճարտարապետին՝ ՁԻԱՀ-ի և կենսապահովության դեմ պայքարում իր դերը ունենալու համար»[8]։
2008[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Սթենլի Ֆալկոու (հատուկ նվաճումների համար)
«Իր 51-ամյա կարիերայի ընթացքում, որպես բոլոր ժամանակների ամենախոշոր մանրէաբանական որսորդներից մեկին՝ հակաբիոտիկների դիմադրողականության մոլեկուլային բնույթը հայտնաբերելու և ավելի քան 100 ուսանողներին ուսուցանելու համար, որոնցից շատերը ներկայումս զբաղվում են մանրէաբանության և վարակիչ հիվանդությունների ուսումնասիրությամբ»[3]։
2009[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Մայքլ Բլումբերգ (հանրային ծառայության համար)
«Առողջապահական համակարգին աջակցելու, այս ոլորտում համաշխարհային ստանդարտ հաստատելու, ծխախոտի օգտագործմումը նվազեցնելու համար»[9]։
2010[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Դևիդ Վետրոլ (հատուկ նվաճումների համար)
«Կենսաբժշկական գիտության մեջ ավելի քան 50 տարիների ընթացքում զարգացող երկրների հազարավոր երեխաների և հիվանդների բուժման և արյան գենետիկ հիվանդությունների ուսումնասիրության առաջատար դերի համար»[10][11]։
2015[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Բժիշկներ առանց սահմանների (հանրային ծառայության համար)
«Արևմտյան Աֆրիկայում Էբոլայի տենդի և ճգնաժամային իրավիճակի ժամանակ համարձակ գործողությունների համար»[12][13]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Lasker Foundation — 1942.
- ↑ 2,0 2,1 «The Lasker Awards Overview»։ Վերցված է 2013-11-26
- ↑ 3,0 3,1 «The Lasker Foundation — 2008 Special Achievement Award»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2015-10-21-ին։ Վերցված է 2018-08-22
- ↑ «From the President of the Albert and Mary Lasker Foundation»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-01-03-ին։ Վերցված է 2018-08-22
- ↑ Historical Awards | The Lasker Foundation
- ↑ The Lasker Foundation — 2005 Public Service Award Archived 2008-09-19 at the Wayback Machine.
- ↑ The Lasker Foundation — 2006 Special Achievement AwardArchived 2008-09-19 at the Wayback Machine.
- ↑ The Lasker Foundation — 2007 Awards Archived 2008-09-19 at the Wayback Machine.
- ↑ The Lasker Foundation — 2007 Awards Archived 2009-09-25 at the Wayback Machine.
- ↑ The Lasker Foundation — 2010 Special Achievement Award Archived 2011-03-22 at the Wayback Machine.
- ↑ Первооткрыватели гормона ожирения получили Ласкеровскую премию
- ↑ «The Lasker Foundation — 2015 Public Service Award»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2015-11-12-ին։ Վերցված է 2018-08-22
- ↑ Названы имена лауреатов «американской Нобелевской премии по медицине»