Լաուրա Մադիգան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լաուրա Մադիգան
Ծնվել էմարտի 25, 1849(1849-03-25)
ԾննդավայրBillnäs, Ֆինլանդիա
Մահացել էնոյեմբերի 4, 1918(1918-11-04) (69 տարեկան)
Մահվան վայրLimhamn, Մալմյո շրջան, Մալմյոհուս համայնք, Շվեդիա
Քաղաքացիություն Նորվեգիա և  Շվեդիա
Մասնագիտությունկրկեսի դերասան
Ամուսին(ներ)Ջոն Մադիգան
Երեխա(ներ)Էլվիրա Մադիգան

Լաուրա Մադիգան (շվեդ.՝ Laura Madigan, իսկական անունը՝ շվեդ.՝ Eleonora Cecilia Christina Maria Olsen, մարտի 25, 1849(1849-03-25), Billnäs, Ֆինլանդիա - նոյեմբերի 4, 1918(1918-11-04), Limhamn, Մալմյո շրջան, Մալմյոհուս համայնք, Շվեդիա), կրկեսի շվեդ արտիստուհի։

Էլվիրա Մադիգանի մայրը[1]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլեոնորա Սեսիլիա Քրիստինա Մարիա Օլսենը ծնվել է 1849 թվականին, չնայած այս ամսաթիվը կարող է իրականությանը չհամապատասխանել, այդ մասին տեղեկություններ առկա չեն ֆիննական գրանցման գրքերում։ Նրա հայրը Նորվեգիայի կրկեսի դերասան Օլայ Էլիաս Օլսենն էր, մայրը՝ Աննա Մարիա Օլսենը։ Էլեոնորայի մանկությունն անցել է Ֆինլանդիայում և Շվեդիայում։

1867 թվականին Գերմանիայի հյուսիսում նա ճանապարհորդել է Դիդյե Գաուտերի Cirque du Nord ֆրանսիական կրկեսի հետ։ Այստեղ նա հանդիպել է դանիացի կրկեսային արտիստ Ֆրեդրիկ Իենսենի հետ, որից նա այդ տարվա դեկտեմբերին Ֆլենսբուրգում դուստր է ունեցել՝ Հեդվիգին (որին հետագայում կոչեցին Էլվիրա Մադիգան)։ Էլեոնորան և Ֆրեդրիկը ամուսնացած չեն եղել։ Կրկեսային թատերախումբը մեկնել է Դանիա, բայց Էլեոնորան լքել է Գոտեի կրկեսը և դստեր հորը ու մնացել Ռենեցի կրկեսի հետ` ելույթ ունենալով Գերմանիայում և Ավստրիայում։ Այստեղ նա վերցրել է «Ֆրոյլեյն Ուլբինսկա» բեմական անունը։ 1871 թվականի մարտի 30-ին Բեռլինում նա որդի է ունեցել, որին անվանել է Ռիխարդ Հենրիխ Օլսեն, որը հետագայում հայտնի է դարձել որպես կրկեսի դերասան Օսկար Մադիգան։ Նրա հայրը մնացել է անհայտ։ 1873-1874 թվականներին Էլեոնորան աշխատել է Ամերիկայում։ 1875 թվականին նա կրկին շրջագայել է Մայերսի կրկեսի հետ Ավստրիայում և Գերմանիայում։ Այստեղ նա ծանոթացել է ամերիկյան կրկեսի դերասան Ջոն Մադիգանի հետ, ամուսնացել նրա հետ և վերցրել նրա ազգանունը՝ կոչվելով Լաուրա Մադիգան։ Նա իր ամուսնու հետ տեղափոխվել է Ֆրանսուա Լուասետի կրկես, որի հետ 1876-1877 թվականներին շրջագայել է Հյուսիսային Գերմանիայում և Սկանդինավիայում։ Լուասետի մահից հետո նրա կրկեսը լուծարվել է, և Մադիգանները տեղափոխվել են Ռուսաստան՝ ելույթ ունենալով Սանկտ Պետերբուրգի Չինիզելի կրկեսի և Մոսկվայի Հիննեի կրկեսի հետ։ 1879 թվականի ամռանը Մադիգաններն արդեն իրենց կրկեսն ունեին Ֆինլանդիայում, իսկ Լաուրան Էլվիրայի դուստրը հանդես էր գալիս որպես լարախաղաց։ Այդ ժամանակ Էլվիրան, որը մեծացել էր իր լարախաղացային հնարքներով, արդեն հայտնի էր Եվրոպայում, և Մադիգանները Եվրոպա էին մեկնում Լաուրայի որդեգրած դստեր՝ Գիզելա Բրոժի հետ։

1887 թվականին Մադիգանները բացել են իրենց երկրորդ կրկեսը Դանիայում, որի հետ նրանք շրջագայել են Շվեդիայում, 1888 թվականին այցելեցին Քրիստիանստադ։ Այստեղ Էլվիրան հրապուրվել է սպա Սիքստեն Սպարեով և նրանք երկար ժամանակ նամակագրական կապ են պահպանել միմյանց հետ, մինչև 1889 թվականին նա փախել է իր ընտանիքից, իսկ երկու ամիս անց Սպարեն սպանել է նրան և ինքնասպան եղել։

1897 թվականի օգոստոսին կրկեսը ժամանել է շվեդական Եվլե քաղաք։ Այն շենքը, որտեղ գիշերել են Մադիգանները, հրդեհ է բռնկվել։ Ջոն Մադիգանը, չնայած հասցրել է դուրս գալ հրդեհից, ստացել է ուժեղ այրվածքներ և երկու օր անց մահացել է։ Նա թաղվել է Եվլում, և Լորան շարունակել է ևս հինգ տարի ինքնուրույն ղեկավարել կրկեսը։ 1902 թվականին նա իր կրկեսը վաճառել է ոմն Հեննինգ Օրլանդոյի և տեղափոխվել Լիմհեմն, որտեղ բնակվել է մինչև իր մահը՝ 1918 թվականը[2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Hirn, Sven (1982). Sirkus kiertää Suomea 1800—1914. Helsingfors: SKS. 951-717-295-8
  • Wåhlberg, Per Arne (1992). Cirkus i Sverige : bidrag till vårt lands kulturhistoria. Stockholm: Carlssons. Libris 7666167. 91-7798-591-5
  • Grönqvist, Klas (2013). En droppe föll – En bok om Elvira Madigan. Norsborg: Recito. Libris 14840445. ISBN