Jump to content

Լաթիք

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լաթիք
համեմունք Խմբագրել Wikidata
Ենթակատեգորիաօշարակ Խմբագրել Wikidata
Մասն էculture of the Philippines
 • Filipino cuisine Խմբագրել Wikidata
Ծագման երկիրՖիլիպիններ Խմբագրել Wikidata
Կազմված էկոկոս Խմբագրել Wikidata
Տապակած լաթիք (պատրաստված է մաքուր կոկոսի կաթից, որը ստացվում է թարմ, հասուն քերած կոկոսի միջուկից), որը Ֆիլիպիններում կոկոսի յուղի արտադրության ենթամթերք է։

Լաթիք (անգլ.՝ Latík), կոկոսյան արմավենու հիմքով ֆիլիպինյան խոհանոցի կերակուր։ Վիսարյան կղզիներում դա վերաբերում է օշարակային կարամելացված կոկոսի կրեմին (կոկոսի կարամել), որն օգտագործվում է որպես աղանդերի սոուս[1]։ Ֆիլիպինների հյուսիսում դա վերաբերում է կոկոսի յուղի արտադրության պինդ կողմնակի արտադրանքներին (կոկոսի կաթնաշոռներ), որոնք օգտագործվում են որպես տարբեր խավարտների ամար զարդարանք:

Վիսարյան լաթիք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լաթիքն վիսայական լեզուներում նշանակում է «օշարակ»։ Այն կարող է վերաբերվել ցանկացած տեսակի խտացրած քաղցր հեղուկների, այդ թվում՝ մուրաբայի[2][3]։

Այնուամենայնիվ, լաթիքի ամենատարածված օգտագործման ձևը օշարակային համեմունքի տարբերակն է, որը ստացվում է կոկոսի կաթն ու շաքարը խտացնելով։ Այն օգտագործվում է այնպես, ինչպես օշարակը, օրինակ՝ կալամայի և սումանի նման ուտեստներում[4]։

Այն հաճախ անվանվում է որպես «կոկոսի կարամել»։ Վիսայական լաթիքի առևտրային տարբերակը միջազգային շուկաներում հայտնի է որպես կոկոսի օշարակ, սակայն այն չպետք է շփոթել կոկոսի շաքարի հետ, որը ստացվում է կոկոսի հյութից[5][6]։

Տագալոգ լաթիք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լաթիքը Լուսոնում պատրաստվում է կոկոսի կաթը թասի մեջ դանդաղ եփելով՝ մինչև կոկոսի յուղի վերածելը, և պինդ կտորներ («կոկոսի թանձրուկներ») են սկսում ձևավորվել վերևի շերտում։ Այս պինդ կտորները թողնում են կոկոսի յուղի մեջ տապակելու համար, մինչև դառնան ոսկեգույն[7][8]։

Վիսարյան կղզիներում այս պինդ կտորները հայտնի են որպես լունոկ (սեբուաներենում) և բալուտայ (կարայա լեզվում)։

Լաթիքը հաճախ օգտագործվում է տարբեր ֆիլիպինյան ուտեստներում՝ որպես հավելում, այդ թվում՝ մախա բլանկա, սապին-սապին և ուբե հալայա[9][10]։

Այն երբեմն շփոթում են տապակված, կարամելացված կոկոսի միջուկի հետ, որը Վիսայայում հայտնի է որպես բուկայո և օգտագործվում է որպես զարդարանք կամ աղանդեր[11]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Goldstein, Darra (2015). The Oxford Companion to Sugar and Sweets. Oxford University Press. էջ 530. ISBN 9780199313396.
  2. «Bisaya translation for "latik"». Bisaya Translator and Cebuano Dictionary. Արխիվացված է օրիգինալից August 11, 2013-ին. Վերցված է July 5, 2011-ին.
  3. «Philippine quarterly of culture and society». 32. University of San Carlos. 2004: 31. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  4. «Suman Latik». Lutong Bahay. Վերցված է July 5, 2011-ին.
  5. Thampan, Palakasseril Kumaran (1981). Handbook on Coconut Palm. Oxford & IBH. էջ 199.
  6. Grimwood, Brian E. (1975). Coconut Palm Products: Their Processing in Developing Countries. Food & Agriculture Organization. էջեր 183–187. ISBN 9789251008539.
  7. Vanjo Merano (March 25, 2010). «How to Make Latik». Panlasang Pinoy. Վերցված է July 5, 2011-ին.
  8. Edgie Polistico (2017). Philippine Food, Cooking, & Dining Dictionary. Anvil Publishing, Incorporated. ISBN 9786214200870.
  9. Reynaldo G. Alejandro; Doreen G. Fernandez (1998). Food of the Philippines. Tuttle Publishing. էջ 102. ISBN 978-962-593-245-3.
  10. Philippines. Dept. of Education, Culture, and Sports (1989). Duyan ng magiting: the folk culture of the southern Tagalog region. Kalinangan series. Vol. 3. IMC. ISBN 978-971-10-1241-0.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  11. «Latik / Fried Coconut Milk Solids». Market Manila. August 5, 2008. Վերցված է July 5, 2011-ին.