Իրինա Նեմիրովսկայա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իրինա Նեմիրովսկայա
ֆր.՝ Irène Némirovsky
Ծննդյան անունռուս.՝ Ирина Леоновна Немировская
Ծնվել էփետրվարի 24, 1903(1903-02-24)[1]
ԾննդավայրԿիև, Ռուսական կայսրություն[2]
Վախճանվել էօգոստոսի 17, 1942(1942-08-17)[3][4][5][…] (39 տարեկան)
Վախճանի վայրՕսվենցիմ, Նացիստական Գերմանիա[2] կամ Բիրկենաու համակենտրոնացման ճամբար[6]
ԳերեզմանՕսվենցիմ
Գրական անունPierre Neyret[2], Denise Mérande[2] և Charles Blancat[2]
Մասնագիտությունգրող և վիպասան
Լեզուֆրանսերեն
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա[7] և  Ռուսական կայսրություն
ԿրթությունՓարիզի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներՖրանսիական սյուիտ
Պարգևներ
ԶավակներԷլիզաբեթ Ժիլլ և Դենիզ Էփշեյն
Изображение автографа
 Irène Némirovsky Վիքիպահեստում

Իրինա Լվովնա Նեմիրովսկայա[8] (ֆր.՝ Irène Némirovsky, փետրվարի 24, 1903(1903-02-24)[1], Կիև, Ռուսական կայսրություն[2] - օգոստոսի 17, 1942(1942-08-17)[3][4][5][…], Օսվենցիմ, Նացիստական Գերմանիա[2] և Բիրկենաու համակենտրոնացման ճամբար[6]), ֆրանսիացի գրող, որը առավել հայտնի է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին գրված իր «Ֆրանսիական սյուիտ» վեպով։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իրինա Նեմիրովսկայան ծնվել է 1903 թվականին, Կիևում՝ հարուստ հրեական ընտանիքում։ Նրա հայրը՝ Լեոն (Արիե) Բորիսովիչ Նեմիրովսկին (09/01 / 1868-1932), եղել է առաջին գիլդիայի վաճառական, «Сталь» ընկերության (Չելյաբինսկ), Չելյաբինսկի ածխարդյունաբերական ընկերության, «Штоль» մեխանիկական գործարանի և Վորոնեժի առևտրային բանկի վարչության նախագահ, մայրը՝ Ֆանի Իոնովնա Մարգուլիսը, եղել է տնային տնտեսուհի։ Նեմիրովսկիները բնակվել են Պետերբուրգում, որտեղ նրանց հայրը եղել է Պետերբուրգի մասնավոր առևտրային բանկի խորհրդի անդամ և «В. А. Лапшин» լուցկու գործարանների բաժնետիրական ընկերության վարչության անդամ, որտեղ Իրենը ունեցել է ֆրանսիացի տնային դաստիարակչուհի։ 1917 թվականի հեղափոխությունից հետո ընտանիքը տեղափոխվել է Ֆինլանդիա, այնուհետև, 1919 թվականին՝ Ֆրանսիա։ Փարիզում Իրենը սովորել է Սորբոնում։ 1926 թվականին ամուսնացել է Միխայիլ Էփշտեյնի հետ, ով բանկիրների տոհմից էր և արտագաղթել էր Ռուսաստանից։ Նրանք ունեցել են երկու դուստր՝ Դենիզը, ծնված 1927 թվականին, և Էլիզաբեթը՝ ծնված 1937 թվականին։ 1929 թվականին լույս է տեսել Իրինայի առաջին վեպը՝ «Դեյվիդ Գոլդեր», որը պատմություն է մի հրեա բանկիրի մասին, որը սրտի կաթվածից հետո մտածում է իր կյանքի մասին և հայտնաբերում, որ իր աշխատած փողը իրեն երջանկություն չի պատճառում, և նույնիսկ կինն ու դուստրը նրան ընկալում են միայն որպես փողի աղբյուր։ Վեպը լայնորեն հայտնի է դարձել և նրա հիման վրա ֆիլմ է նկարահանվել։

Վեպին հաջորդել են այլ հրատարակություններ, և Իրենը աստիճանաբար դարձել է հայտնի գրող։ Չնայած դրան, 1938 թվականին նրան մերժել են Ֆրանսիայի քաղաքացիություն ստանալու հարցում։ 1939 թվականին Իրենը ընդունել է կաթոլիկությունը։ Գերմանիայի զորքերի կողմից Ֆրանսիայի բռնազավթումից հետո, Իրենը և իր ընտանիքը լքել են Փարիզը և բնակություն հաստատել գյուղում։ Այստեղ նա գրել է իր ամենահայտնի վեպը՝ «Ֆրանսիական սյուիտ»-ը, Փարիզից փախուստի և օկուպացիայի մասին։

1942 թվականի հուլիսի 13-ին Ֆրանսիայի ոստիկանությունը Իրենին ձերբակալել է որպես «հրեական ծագմամբ քաղաքացիություն չունեցող անձ», իսկ հուլիսի 17-ին արտաքսվել է Օսվենցիմում։ Ըստ ճամբարի փաստաթղթերի` նա մահացել է 1942 թվականի օգոստոսի 17-ին, գրիպից, սակայն այդ տարիներին այդ ախտորոշումը նշվում է բոլոր նրանց համար, ովքեր մահացել են ճամբարներում տիֆից։

Իրինա Նեմիրովսկայայի ամենահայտնի վեպը՝ «Ֆրանսիական սյուիտ»-ը գրվել է պատերազմի տարիներին։ Ձեռագիրը երկար ժամանակ գտնվել է նրա իրերի մեջ, մինչև նրա դուստրը՝ Իրեն Դենիզ Էպշտեյնը, որոշել է տեսակավորել մահացած մոր իրերը։ Այն հրատարակվել է միայն 2004 թվականին և մեծ հռչակ է ձեռք բերել։

Քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որոշ քննադատներ Իրինա Նեմիրովսկայայի արձակում նշել են «հրեական ինքնաատելության» նշաններ[9][10]։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իրինա Նեմիրովսկայայի ամուսինն է եղել էլեկտրիկ ինժեներ և ֆիզիկոս Միխայիլ Եֆիմովիչ Էփշտեյնը (1896-1942), հայտնի տնտեսագետ, հրապարակախոս և ֆինանսիստ Եֆիմ (Եխիել) Մոիսեևիչ Էփշտեյնի (1857-1939) որդին, Ռաիսա Ադլերի զարմիկը (հոգեվերլուծաբան Ալֆրեդ Ադլերի կնոջ)[11][12]։ 1925 թվականից մինչև 1940 թվականի ձերբակալություն աշխատել է Banque des Pays du Nord բանկում։ 1942 թվականին նրան արտաքսել են Օսվենցիմ, որտեղ նա մահացել է գազախցիկում։

Գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հրապարակումներ կենդանության օրոք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • L’Enfant génial (Éditions Fayard, 1927)
  • David Golder (Éditions Grasset, 1929) «Դավիթ Գոլդեր»
  • Le Bal (Éditions Grasset, 1930) «Պարահանդես»
  • Le malentendu (Éditions Fayard, 1930)
  • Les Mouches d’automne (Éditions Grasset, 1931)
  • L’Affaire Courilof (Éditions Grasset, 1933)
  • Le Pion sur l'échiquier (Éditions Albin Michel, 1934)
  • Films parlés (Éditions Nouvelle Revue Française, 1934)
  • Le Vin de solitude (Éditions Albin Michel, 1935)
  • Jézabel (Éditions Albin Michel, 1936)
  • La Proie (Éditions Albin Michel, 1938)
  • Deux (Éditions Albin Michel, 1939)
  • Le maître des âmes (Revue Gringoire, 1939)
  • Les Chiens et les loups (Éditions Albin Michel, 1940)

Հետմահու հրապարակումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • La Vie de Tchekhov (Éditions Albin Michel, 1946) «Չեխովի կյանքը»
  • Les Biens de ce monde (Éditions Albin Michel, 1947)
  • Les Feux de l’automne (Éditions Albin Michel, 1957)
  • Dimanche (Éditions Stock, 2000)
  • Destinées et autres nouvelles (Éditions Sables, 2004)
  • Suite française (Éditions Denoël, 2004)
  • Le maître des âmes (Éditions Denoël, 2005)

Հրատարակություններ ռուսերենով[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Давид Гольдер. Авторизованный перевод с фр. Н. Полынской под ред. Вл. Бабина. Рига: «Книга для всех», 1930.
  • Осенние мухи. Авторизованный перевод Б. А. Скоморовского. Берлин: Парабола, 1931.
  • Бал (повесть). Авторизованный перевод Б. А. Скоморовского. Берлин: Парабола, 1931.
  • Французская сюита. М.: Текст, 2006.
  • Властитель душ. М.: Текст, 2008.
  • Давид Гольдер. М.: Текст, 2008.
  • Осенние мухи. М.: Текст, 2009.
  • Бал. Жар крови. Белгород—Харьков: Книжный клуб «Клуб семейного досуга», 2010. Перевод с фр. Марии Рубинс.
  • Вино одиночества: роман. М.: Текст, 2015. Перевод с фр. Людмилы Ларченко.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Рубинс М. Ирэн Немировски. Стратегии интеграции // Новый журнал. 253. 2008. С. 228—258.
  • Suleiman S. R. The Némirovsky Question: The Life, Death, and Legacy of a Jewish Writer in Twentieth-Century France :

[անգլ.]. — Yale University Press, 2016. — 376 p. — ISBN 978-0-300-17196-9.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 BD Gest' (ֆր.)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. 4,0 4,1 4,2 Discogs — 2000.
  5. 5,0 5,1 5,2 filmportal.de — 2005.
  6. 6,0 6,1 6,2 http://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13537121.2010.511801
  7. http://www.nytimes.com/2008/10/21/arts/design/21nemi.html?pagewanted=all
  8. В прижизненных публикациях 1930-х годов на русском имя указывается как Ирина Немировская, в современных — Ирен Немировски
  9. Nextbook: Behind the Legend Արխիվացված 2007-07-13 Wayback Machine
  10. Jeffries, Stuart (2007 թ․ փետրվարի 22). «Truth, lies and anti-semitism». The Guardian. London. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 5-ին.
  11. С. А. Саломатина «Е. М. Эпштeйн и eго книга о российских дореволюционных банках»
  12. Olivier Philipponnat, Patrick Lienhardt «The Life of Irene Nemirovsky: Author of Suite Francaise»

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իրինա Նեմիրովսկայա» հոդվածին։