Իրիդիումի սուլֆատ(III)

Իրիդիումի սուլֆատ
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգում	իրիդիումի սուլֆատ(III)
Ավանդական անվանում	ծծմբաթթվային իրիդիում
Քիմիական բանաձև	Ir₂O₁₂S₃
Ֆիզիկական հատկություններ
Արտաքին տեսք	դեղին բյուրեղներ
Մոլային զանգված	1,1E−24 կիլոգրամ գ/մոլ
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար	14293-67-5
PubChem	13932566
EINECS համար	238-218-5
SMILES	[O-]S(=O)(=O)[O-].[O-]S(=O)(=O)[O-].[O-]S(=O)(=O)[O-].[Ir+3].[Ir+3]
ЕС	238-218-5
ChEBI	13479293
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Իրիդիումի սուլֆատ(III), անօրգանական միացություն, իրիդիումի ու ծծմբական թթվի աղը` Ir₂(SO₄)₃ բանաձևով, դեղին բյուրեղներ, ջրում հիդրոլիզվում է, թթուների լուծույթում կայուն է, դիտվում է միայն բյուրեղահիդրատների ձևով։

Ստացում

• Ստացվում է իրիդիումի օքսիդի(III) լուծույթի ու ծծմբական թթվի փոխազդեցությունից` իներտ մթնոլորտում.

${\mathsf {Ir_{2}O_{3}+3H_{2}SO_{4}\ {\xrightarrow {N_{2}}}\ Ir_{2}(SO_{4})_{3}+3H_{2}O}}$

• Նատրիումի հեքսաքլորիրիդատի ու տաք ծծմբական թթվի փոխազդեցությունից.

${\mathsf {2Na_{3}[IrCl_{6}]+6H_{2}SO_{4}\ {\xrightarrow {100^{o}C}}\ Ir_{2}(SO_{4})_{3}+3Na_{2}SO_{4}+12HCl\uparrow }}$

Ֆիզիկական հատկություններ

Իրիդիումի սուլֆատը առաջացնում է դեղին բյուրեղներ, որոնք համարվում են Ir₂(SO₄)₃•n H₂O բաղադրությամբ բյուրեղահիդրատներ։

Լավ են լուծվում թթուների լուծույթներում։

Քիմիական հատկություններ

• Տաքացման պայմաններում քայքայվում է.

${\mathsf {Ir_{2}(SO_{4})_{3}\cdot nH_{2}O\ {\xrightarrow {300-400^{o}C}}\ Ir_{2}O_{3}+3SO_{3}+nH_{2}O}}$

• Փոխազդում է ծծմբական թթվի հետ և առաջացնում է թթու աղ.

${\mathsf {Ir_{2}(SO_{4})_{3}+3H_{2}SO_{4}\ {\xrightarrow {}}\ 2H_{3}[Ir(SO_{4})_{3}]}}$

• Տաք ազոտական թթվով օքսիդանում է.

${\mathsf {Ir_{2}(SO_{4})_{3}+2HNO_{3}+2H_{2}O\ {\xrightarrow {100^{o}C}}\ 2IrO_{2}\downarrow +2NO_{2}\uparrow +3H_{2}SO_{4}}}$

• Փոխազդում է հիմքերի հետ.

${\mathsf {Ir_{2}(SO_{4})_{3}+6NaOH\ {\xrightarrow {}}\ 2Ir_{2}O_{3}\downarrow +3Na_{2}SO_{4}+3H_{2}O}}$

• Հիմնային լուծույթներում օդի թթվածնով օքսիդանում է.

${\mathsf {2Ir_{2}(SO_{4})_{3}+O_{2}+12NaOH\ {\xrightarrow {}}\ 4IrO_{2}\downarrow +6Na_{2}SO_{4}+6H_{2}O}}$

Գրականություն

• Химическая энциклопедия / Редкол.: Кнунянц И.Л. и др.. — М.: Советская энциклопедия, 1990. — Т. 2. — 671 с. — ISBN 5-82270-035-5
• Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 3-е изд., испр. — Л.: Химия, 1971. — Т. 2. — 1168 с.
• Лидин Р.А. и др. Химические свойства неорганических веществ: Учеб. пособие для вузов. — 3-е изд., испр. — М.: Химия, 2000. — 480 с. — ISBN 5-7245-1163-0
• Рипан Р., Четяну И. Неорганическая химия. Химия металлов. — М.: Мир, 1972. — Т. 2. — 871 с.