Իրակլի Թոիձե
Իրակլի Թոիձե վրաց.՝ ირაკლი მოსეს ძე თოიძე | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մարտի 14 (27), 1902 |
| Ծննդավայր | Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն[1] |
| Վախճանվել է | ապրիլի 1, 1985 (83 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | Թբիլիսիի գեղարվեստի ակադեմիա |
| Մասնագիտություն | նկարիչ, պլակատի նկարիչ, վիզուալ արտիստ, գծանկարիչ և նկարազարդող |
| Ժանր | պլակատ և գրքային գրաֆիկա |
| Պարգևներ | |
| Անդամակցություն | ԽՍՀՄ նկարիչների միություն |
| Հայր | Mosė Toidze? |
 Irakli Toidze Վիքիպահեստում | |
Իրակլի Թոիձե (վրաց.՝ ირაკლი მოსეს ძე თოიძე, մարտի 14 (27), 1902, Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն[1] - ապրիլի 1, 1985, Մոսկվա, ԽՍՀՄ)՝ վրացի խորհրդային գեղանկարիչ և գծագրող։ Վրացական ԽՍՀ-ի ժողովրդական վաստակավոր նկարիչ (1980)։ Ռուսաստանի Խորհրդային Ֆեդերատիվ Սոցիալիստական Հանրապետության վաստակավոր արվեստի գործիչ
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է Թիֆլիսում (Թբիլիսի, Վրաստան)։ Սովորել է հոր մոտ, ով հայտնի նկարիչ և ճարտարապետ էր։ 1930 թվականին ավարտել է Թբիլիսիի նկարչական ակադեմիան։
«Երիտասարդ Ստալինը կարդում է Շոթա Ռուսթավելու «Ընձենավորը» պոեմը) նկարի հեղինակն է։
«Ընձենավորը» էպիկական պոեմում զետեղված են նրա նկարներից (վրձին, փետուր, 1937)։
Մեծ զգացմունքային և զորակոչային ուժ է հաղորդում նրա Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ նկարած նկարները («Լենինի խորհրդանշանով — առաջ դեպի Արևելք» (1941), «Ազատագրենք Եվրոպան ֆաշիստական ստրկատիրական շղթաներից» (1945)։ Աշխարհահռչակ է նրա «Մայր հայրենիքն է կանչում» պաստառը (1941)։
Իրակլի Թոիձեն բազմիցս հանդես է եկել որպես գիրք նկարազարդող (եղել է «Վրաստանի պատմություն» գրքի նկարազարդողը (յուղաներկեր, թղթեր, 1950) և «Վրացական պոեզիայի անթոլոգիա» գրքի նկարազարդողն է (1948))։ Նրա նկարները տեղ են գրավել նաև Շոթա Ռուսթավելիի մի շարք պոեմներում, (1951 թ.)։ Ստալինյան մրցանակի քառակի դափնեկիր (1941, 1948, 1949, 1951 թթ.)[3]։
Մահացել է 1985 թվականին Մոսկվայում։
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
_by_Irakli_Toidze,_1947).jpg)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Тоидзе Ираклий Моисеевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Тоидзе Ираклий Моисеевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. — Т. 26. — С. 31.
- ↑ (չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում) Իրակլի Թոիձե, կենսագրություն (վրաց.)(չաշխատող հղում)
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, თბ., 1994
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Künstlerbiographie von Nadeshda Minjailo Արխիվացված 2012-01-10 Wayback Machine
- Toidze, Iraklii Moiseevich in The Great Soviet Encyclopedia (անգլ.)
- Մայր հայրենիքն է կանչում
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իրակլի Թոիձե» հոդվածին։ |
| ||||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 196)։ 
|
- Մարտի 27 ծնունդներ
- 1902 ծնունդներ
- Թբիլիսի քաղաքում ծնվածներ
- Ապրիլի 1 մահեր
- 1985 մահեր
- Մոսկվա քաղաքում մահացածներ
- Թբիլիսիի գեղարվեստի ակադեմիայի շրջանավարտներ
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ
- «Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ կատարած անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալակիրներ
- ՌԽՖՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչներ
- Ստալինյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Նկարիչներ այբբենական կարգով
- Վրացի նկարիչներ
- Դիդուբեի պանթեոնում թաղվածներ