Իշխան (Կիսկիմի գավառ)

Գյուղ
Իշխան
Վարչական տարածք	Թուրքիա
Վիլայեթ	Էրզրումի վիլայեթԷրզրումի վիլայեթ
Գավառակ	Կիսկիմի գավառակ
Այլ անվանումներ	Գյուղ Իշխանաց, Իշխանք, Ոջնաղ, Որջոխ, Ուրջուկ, Օլնաղ
Ազգային կազմ	Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը)
Կրոնական կազմ	Քրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը)
Ժամային գոտի	UTC+3
Փոստային ինդեքսներ	08820
Իշխան Վիքիպահեստում

Իշխան Վերին, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Էրզրումի վիլայեթի Կիսկիմի գավառակում։ Գտնվում էր Կիսկիմ գյուղաքաղաքից 20 կմ հյուսիս-արևելք, Ճորոխ գետի աջ կողմում, գետից 6 կմ հեռու։

Անվանումներ

Գյուղն ունեցել է հետևյալ անվանումները. Գյուղ Իշխանաց, Իշխանա գյուղ, Իշխանանիստ, Իշխանաց գյուղ, Իշխանք, Ոջնաղ, Որչոխ, Որջնհաղ, Որջոխ, Ուրջուկ, Օլնաղ, Օշնախ, Օշնակ, Օշնաղ, Օչնաղ, Օրջոխ։

Պատմություն

Հնում մտել է Մեծ Հայքի Տայք աշխարհի Ճոկք գավառի մեջ։ Գյուղը պատկանել է Մամիկոնյան նախարարական տոհմին և հանդիսացել է նրանց իշխանանիստ բնակավայրը։

XIX դարի վերջին Իշխանը անշուք գյուղ էր, որն ուներ ընդամենը 25 տուն թուրք բնակիչ։

Պատմամշակութային կառույցներ

VII դարում Ներսես Գ Իշխանեցի կաթողիկոսի կողմից կառուցվել է Իշխանի Ս. Աստվածածին հոյակապ գմբեթավոր եկեղեցին կամ վանքը։ Եկեղեցին իր կառուցվածքով նման է եղել Զվարթնոց տաճարին։ Արաբական ներխուժումների ժամանակ այն ավերվել է և վերանորոգվել է IX դարում։ Վանքը հիմնահատակ ավերվել և դադարել է գործելուց թուրքական տիրապետության ժամանակ։

Գյուղ մոտ գտնվում է հին ավերված մի բերդ։

Անվանի մարդիկ

Գյուղում է ծնվել հայոց կաթողիկոս Ներսես Գ Իշխանեցին (աթոռակալել է 641-661 թթ.):

Աղբյուրներ

• «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն
• Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն

Տես նաև

• Էրզրումի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր