Jump to content

Իշխան (Կիսկիմի գավառ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից


Իշխան Վերին, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Էրզրումի վիլայեթի Կիսկիմի գավառակում[1]։ Գտնվում էր Կիսկիմ գյուղաքաղաքից 20 կմ հյուսիս-արևելք, Ճորոխ գետի աջ կողմում, գետից 6 կմ հեռու։

Գյուղն ունեցել է հետևյալ անվանումները. Գյուղ Իշխանաց, Իշխանա գյուղ, Իշխանանիստ, Իշխանաց գյուղ, Իշխանք, Ոջնաղ, Որչոխ, Որջնհաղ, Որջոխ, Ուրջուկ, Օլնաղ, Օշնախ, Օշնակ, Օշնաղ, Օչնաղ, Օրջոխ։

Հնում մտել է Մեծ Հայքի Տայք աշխարհի Ճոկք գավառի մեջ։ Գյուղը պատկանել է Մամիկոնյան նախարարական տոհմին և հանդիսացել է նրանց իշխանանիստ բնակավայրը։

XIX դարի վերջին Իշխանը անշուք գյուղ էր, որն ուներ ընդամենը 25 տուն թուրք բնակիչ։

Պատմամշակութային կառույցներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

VII դարում Ներսես Գ Իշխանեցի կաթողիկոսի կողմից կառուցվել է Իշխանի Ս. Աստվածածին հոյակապ գմբեթավոր եկեղեցին կամ վանքը։ Եկեղեցին իր կառուցվածքով նման է եղել Զվարթնոց տաճարին։ Արաբական ներխուժումների ժամանակ այն ավերվել է և վերանորոգվել է IX դարում։ Վանքը հիմնահատակ ավերվել և դադարել է գործելուց թուրքական տիրապետության ժամանակ։

Գյուղ մոտ գտնվում է հին ավերված մի բերդ։

Անվանի մարդիկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղում է ծնվել հայոց կաթողիկոս Ներսես Գ Իշխանեցին (աթոռակալել է 641-661 թթ.)[2]:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Կարինի նահանգի Կարինի գավառ». Վերցված է 2015 ապրիլի 14-ին.
  2. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 2, էջ 529