Ինգեր Քրիստենսեն
Ինգեր Քրիստենսեն | |
|---|---|
| Ծնվել է | հունվարի 16, 1935[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Վայլե, Դանիա |
| Վախճանվել է | հունվարի 2, 2009[4][5][1][…] (73 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Կոպենհագեն, Դանիա |
| Գերեզման | Garnisons Kirkegård[6] |
| Մասնագիտություն | բանաստեղծուհի, վիպասան, ակնարկագիր, մանկագիր, գրող և դրամատուրգ |
| Քաղաքացիություն | Դանիա |
| Կուսակցություն | Դանիայի կոմունիստական կուսակցություն |
| Պարգևներ | |
| Ամուսին | Poul Borum? |
Ինգեր Քրիստենսեն (դան․՝ Inger Christensen, հունվարի 16, 1935[1][2][3][…], Վայլե, Դանիա - հունվարի 2, 2009[4][5][1][…], Կոպենհագեն, Դանիա), դանիացի գրող։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ինգեր Քրիստենսենը ծնվել է 1935 թվականին դերձակի և խոհարարի ընտանիքում[11]։ Ավարտել է Օրհուսի ուսուցչական քոլեջը (1958)։ Դասավանդել է մաթեմատիկա նկարչական քոլեջում, տպագրվել է պարբերականներում, ապա լիովին տվել է իրեն գրականությանը։ Դեբյուտել է գրողների միություններում 1962 և 1963 թվականներին, որոնք միանգամից ուշադրություն գրավեցին իրենց հասունությամբ և համարձակ փորձերով։
1959-1976 թվականներին ամուսնացած է եղել բանաստեղծ Պոուլ Բորումի հետ (1934-1996)։
Ստեղծագործություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Բանաստեղծական գրքերի հեղինակ, որոնցից մի քանիսը («Սա», 1969, «Այբուբեն», 1981, «Թիթեռների հովիտ», 1991 թ.) քննադատները համարում են 20-րդ դարի դանիական պոեզիայի բարձրագույն նվաճումները, ինչպես նաև գրել է վեպեր և պատմվածքներ, գրքեր երեխաների համար: Քրիստենսենի ամենաուշագրավ ձեռքբերումներից է նրա ներդրումը, այսպես կոչված, «համակարգված պոեզիայի» (դան․՝ systemdigtning) զարգացման գործում, որը հիմնված է ընտրված բանաստեղծական ձևի համապատասխանության վրա որոշ կանխորոշված կառուցվածքային սկզբունքի հետ (այբուբեն, թվերի Ֆիբոնաչիի հաջորդականություն և այլն):
Կարծիքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տատյանա Բոնչ-Օսմոլովսկայան «Ընտիր երկեր» գրքի մասին իր ակնարկում գրում է.
Քրիստենսենի բանաստեղծություններում, ինչը բնական է դանիացի բանաստեղծի համար, կա ձյուն, ձմեռ, սառույց, «ջրային կեղև»։ Այս կեղևի տակ տաք է. «Մաշկի տակ / սիրտը պաշտպանված է» («Ջրային կեղև»): Այստեղ ամառը կարճ է, բույսը, հազիվ գետնից բարձրանալով, արդեն գիտի մահվան մասին. Այստեղ գերիշխում է «շիֆեր-մոխրագույն» ձմեռը. «Սա ծառ է՝ մաշված մինչև մոխրագույն» («Լանջ անտառում»), ձյան փաթիլներ, թռչունների փետուրներ, լույսի միտք («կարծում եմ՝ թեթև»)։ Անսահման, անվերջ, ամայի, որտեղ քեզ ամենամոտ երկիրը աստղն է. Այս հեռանկարը նպաստում է մասշտաբների մեծացմանը՝ մտածելով գլոբալ և հավերժի, Արեգակնային համակարգի կառուցվածքի և աշխարհում մարդու տեղի մասին[12]:
Բանաստեղծ Վիկտոր Լիսինը գրում է հետևյալը Քրիստենսենի ընտրյալ ստեղծագործությունների ռուսերեն հրատարակչությունից ստացած իր տպավորությունների մասին.
Քրիստենսենի վաղ շրջանի պոեզիայում ես տեսնում եմ մի աշխարհ, որը նման է սառցե ձկան մաշկին ճաքերով-վերքերով-բանաստեղծություններով: Բանաստեղծությունների շուրջ տարածությունը հսկայական է, և ես Քրիստենսենին պատկերացնում եմ մի տեսակ ծով՝ ով լուռ սիրում է այդ վերքերը: Բայց այնուհետև «Լույս» (1962) գրքին հաջորդում է «Բանաստեղծություն մահվան մասին»-ը (1989), մահը հայտնվում է բազմաթիվ դեմքերով, ինչը հնարավոր է դարձնում նրանց մեջ կենդանանալ և դուրս նայել այնտեղից: Եվ այս ամենը եզրափակչում հերքում է «Թիթեռների հովիտը» (1991), որտեղ վերջապես հնչում է հենց աշխարհի երգը[13]։
Ճանաչում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Դանիայի թագավորական ակադեմիայի (1978), Եվրոպայի գրողների ակադեմիայի (1994), Բեռլինի արվեստի ակադեմիայի (2001) անդամ։ Շվեդական ակադեմիայի գրականության մրցանակ (1994), Ավստրիայի պետական գրականության մրցանակ (1994), Մյունստերի մրցանակ միջազգային պոեզիայի համար (1995), Ամերիկայի գրական մրցանակ (2001), Թումաս Տրանստրյոմերի մրցանակ (2005) և այլն։
Քրիստենսենը երկար տարիներ դիտվել է որպես Նոբելյան մրցանակի ամենահավանական թեկնածուներից մեկը[14]:
Ստեղծագործություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1962: Լույս / Lys: digte, բանաստեղծություներ
- 1963: Խոտ / Græs: digte, բանաստեղծություններ
- 1964: Մշտական շարժման մեքենա / Evighedsmaskinen, վեպ
- 1967: Azorno, վեպ
- 1969: Սա / Det, բանաստեղծություն (քննադատության մրցանակ)
- 1972: Սխեմաներ / Intriganterne, պիես
- 1976: Գրված սենյակ. թարգմանաբար՝ Հարսանյաց պալատ (ուրվականի սենյակ) / Det malede værelse. En fortælling fra Mantua, պատմական վեպ իտալական վերածննդի մասին, որի կենտրոնում Անդրեա Մանտենյան է
- 1979: Ապրիլյան նամակ / Brev i april, բանաստեղծություններ
- 1979: Պատմություն, որը պետք չէ պատմել / Den historie der skal fortælles
- 1981: Այբուբեն / Alfabet, բանաստեղծություններ
- 1982: Լաբրինթոսի մաս / Del af labyrinten, էսսե
- 1982: Մեծ ճամփորդություն դեպի անհայտություն / Den store ukendte rejse, գիքր երեխաներ համար
- 1987: Ձմեռային երեկոն Ուֆայում և այլ պիեսներ / En vinteraften i Ufa og andre spil
- 1988: Նատալիայի պատմությունները / Nataljas fortællinger
- 1989: Բանաստեղծություն մահվան մասին / Digt om døden, պոեմ
- 1990: Միկելը և նրա ողջ տնակը / Mikkel og hele menageriet, գիրք երեխաների համար
- 1991: Թիթեռների հովիտ․ ռեքվիեմ / Sommerfugledalen, սոնետների ծաղկեպսակ (գիրքը դանիական մշակութային կանոնի մի մասն է)
- 1998: Բանաստեղծությունների ժողովածու / Samlede digte[15]
- 2000: Առեղծվածային վիճակ / Hemmelighedstilstanden, էսսե
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 http://www.straitstimes.com/Breaking%2BNews/Lifestyle/Story/STIStory_322278.html
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ Find A Grave — 1996.
- ↑ http://www.boghandlerklubben.dk/side1.html
- ↑ http://www.litteraturpriser.dk/df.htm#Drassow
- ↑ Соколова Т. А. Литературные премии Швеции (ռուս.) — Мурманск: Мурманская государственная областная универсальная научная библиотека, 2013. — С. 6. — 114 с.
- ↑ https://www.kunstkultur.bka.gv.at/staatspreis-fur-europaische-literatur (գերմ.)
- ↑ «Jensen, Elisabeth Møller Inger Christensen (1935 - 2009) (in Danish). Dansk Kvindebiografisk Leksikon». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
- ↑ Татьяна Бонч-Осмаловская. «Книжная полка Татьяны Бонч-Осмаловской» (ռուսերեն). Новый мир. 2015. № 10. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
- ↑ Состав воздуха. Хроника поэтического книгоиздания в аннотациях и цитатах(ռուս.) // Воздух. — 2016. — № 1. — С. 283. — ISSN 1818-8486.
- ↑ Inger Christensen, Scandinavian Poet, Is Dead at 73 // The New York Times, January 12, 2009.(անգլ.)
- ↑ Лев Оборин (2019 թ․ փետրվարի 28). «Большой зоологический поворот. Три поэтические книги февраля» (ռուսերեն). «Горький». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 29-ին.
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Анне Грю Хаугланд О философии природы Ингер Кристенсен(ռուս.) // syg.ma / перевод Е. Захаркив. — 2018.
- Հունվարի 16 ծնունդներ
- 1935 ծնունդներ
- Դանիայում ծնվածներ
- Հունվարի 2 մահեր
- 2009 մահեր
- Կոպենհագեն քաղաքում մահացածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գրողներ այբբենական կարգով
- 20-րդ դարի դանիացի գրողներ
- 20-րդ դարի դանիացի վիպասաններ
- Դանիացի բանաստեղծներ
- Դանիացի գրողներ
- Դանիացի դրամատուրգներ
- Դանիացի կին գրողներ
- Դանիացի մանկագիրներ
- Դանիացի վիպասաններ