Իդա Նիլսսոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իդա Նիլսսոն
Ծնվել էփետրվարի 7, 1840(1840-02-07)[1][2][3][…]
ԾննդավայրLund Cathedral parish, Շվեդիա[4][1][3]
Վախճանվել էդեկտեմբերի 24, 1920(1920-12-24)[1][5][2] (80 տարեկան)
Մահվան վայրLund Cathedral parish, Շվեդիա[1][5]
Քաղաքացիություն Շվեդիա
ԿրթությունԴանիայի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա[2]
Մասնագիտությունքանդակագործ, արվեստագետ և հնագետ
Թեմաներքանդակագործություն
ՈւսուցիչJens Adolf Jerichau?[2]
ՀայրՍվեն Նիլսոն[6][3][2]
ՄայրElisabet Cecilia Berg?[3][6][2]
 Ida Göthilda Nilsson Վիքիպահեստում

Իդա Գյոթիլդա Նիլսսոն (շվեդ.՝ Ida Göthilda Nilsson, փետրվարի 7, 1840(1840-02-07)[1][2][3][…], Lund Cathedral parish, Շվեդիա[4][1][3] - դեկտեմբերի 24, 1920(1920-12-24)[1][5][2], Lund Cathedral parish, Շվեդիա[1][5]), շվեդ նկարիչ, քանդակագործ, ասացվածքներ հավաքող և գրի առնող։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իդա Նիլսսոնը ծնվել է 1840 թվականին, Լունդում, Լունդի համալսարանի կենդանաբանության պրոֆեսոր Սվեն Նիլսսոնի և Էլիզաբեթ Սեսիլիա Բերգի ընտանիքում։ Եղել է ընտանիքի վեց երեխաներից ամենակրտսերը։ Պահպանվել է Իդա Նիլսսոնի չհրապարակված ձեռագիրը, որում նա մանրամասն նկարագրում է իր մանկությունը ծնողների տանը[7]։

Իդան հաճախել է Լունդ քաղաքի դպրոց, ինչպես նաև մասնավոր դասեր է ստացել լեզուների, երաժշտության և նկարչության բնագավառում։ Որպես կին՝ նա չէր կարողացել համալսարան ընդունվել, բայց ինքնուրույն ուսումնասիրել է այն, ինչը նրան առավել գրավել է՝ արվեստը և հնագիտությունը։ Հոր շնորհիվ նա հնարավորություն է ունեցել հաճախել գիտաժողովների, այդ թվում Անգլիայում, Իռլանդիայում, Գերմանիայում, Ֆրանսիայում և Դանիայում, ինչպես նաև այցելել է թանգարաններ և պատմական հուշարձաններ[7]։

Երբ Իդա Նիլսսոնն իր ընտանիքի հետ բնակվել է Ստոկհոլմում, մտերմացել է գրող Ֆրեդրիկա Բրեմերի հետ և պարբերաբար այցելել նրա սալոն։ Իդան հիացել է Ֆրեդրիկով, սակայն, նրա հետ չի ամուսնացել ազատությունն ու անկախությունը պահպանելու նպատակով։ Բրեմերն էլ իր հերթին բարձր է գնահատել Իդայի մտերմությունն ու անմիջականությունը[7]։

1870-ական թվականներին Իդա Նիլսսոնը հետաքրքրվել է քանդակագործական արվեստով և Կոպենհագենի Թագավորական ակադեմիայում սկսել դասեր ստանալ Ենս Երիխաուից։ Նրա գործերից են հոր և ընկերուհու՝ Աննա Իերտա-Ռետցիուսի դիմանկարային կիսանդրիները։ Իդայի ստեղծած ոչ բոլոր քանդակներն են պահպանվել, մասնավորապես, Ֆրեդրիկա Բրեմերի կիսանդրին հայտնի է միայն գրավոր ապացույցներով[7]։

Դարի վերջում Իդա Նիլսսոնը սկսել է հավաքել ասացվածքներ և առածներ Սկոնեի նահանգից։ Նա հավաքված նյութը բաժանել է թեմատիկ խմբերի այբբենական սկզբունքով։ Բացի այդ, նա նշել է դրանց ծագման ճշգրիտ վայրը։ Այդ աշխատանքը կազմակերպել է սերտորեն համագործակցելով հասարակ ժողովրդի հետ՝ օգտագործելով գիտական մեթոդներն ու իր վարպետությունը[7]։

Իդա Նիլսսոնը մահացել է 1920 թվականի դեկտեմբերի 24-ին, Ծննդյան տոների նախօրյակին։ Թաղված է սիրելիների կողքին՝ Լունդի գերեզմանատանը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Շվեդիայի մահվան գիրքը
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Ida Göthilda Nilsson 1840-02-07 — 1920-12-24 Konstnär, skulptör, självlärd arkeolog och folkminnesdokumentör
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Lunds domkyrkoförsamlings kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/LLA/13254/C I/8 (1826-1848), bildid: C0067256_00276
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Շվեդիայի բնակչության 1910 թվականի մարդահամար (շվեդերեն) — Riksarkivet.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Lunds domkyrkoförsamlings kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/LLA/13254/F I/11 (1915-1920), bildid: 00106279_00234
  6. ↑ 6,0 6,1 Շվեդիայի 1880 թվականի մարդահամար (շվեդերեն) — Riksarkivet.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Svenskt kvinnobiografiskt lexikon

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Elisabeth Arwill-Nordbladh. «Ida Göthilda Nilsson». Svenskt kvinnobiografiskt lexikon (անգլերեն).
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իդա Նիլսսոն» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Իդա_Նիլսսոն&oldid=8383127» էջից