Իդա Բելլ Ուելս Բարնեթ
| Իդա Բելլ Ուելս Բարնեթ | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հուլիսի 16, 1862[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Հոլի Սփրինգս, Մարշալ շրջան, Միսսիսիպի, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ |
| Մահացել է | մարտի 25, 1931[1][2][3] (68 տարեկանում) |
| Մահվան վայր | Չիկագո, Իլինոյս, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ |
| Քաղաքացիություն | Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ |
| Ազգություն | աֆրոամերիկացի |
| Կրթություն | Ֆիսկի համալսարան և Rust College |
| Մասնագիտություն | լրագրող, սոցիոլոգ և սուֆրաժիստ |
| Ամուսին | Ֆերդինանտ Լի Բարնեթ |
| Ծնողներ | հայր՝ James Madison Wells |
| Քաղաքական կուսակցություն | ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն |
| Պարգևներ և մրցանակներ | Կանանց փառքի ազգային սրահ[4] Chicago Women's Hall of Fame և National Association of Black Journalists Hall of Fame |
| Անդամություն | Գունավոր բնակչության աջակցման ազգային ասոցիացիա, National Association of Colored Women's Clubs և National Afro-American Council |
| Ida B. Wells Վիքիպահեստում | |
Իդա Բելլ Ուելս Բարնեթ (անգլ.՝ Ida Bell Wells-Barnett, հուլիսի 16, 1862[1][2][3], Հոլի Սփրինգս, Մարշալ շրջան, Միսսիսիպի, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ - մարտի 25, 1931[1][2][3], Չիկագո, Իլինոյս, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ, առավել հայտնի է որպես Իդա Բ. Ուելս), աֆրոամերիկացի լրագրող, թերթի խմբագիր, սուֆրաժիստ, սոցիոլոգ, ֆեմինիստ[5] Ջորջիզմի կողմնակից,[6], Աֆրոամերիկյան քաղաքացիական իրավունքի շարժման (1896-1954) ռահվիրաներից: 1909 թվականին Սևամորթ բնակչության առաջխաղացման ազգային ընկերակցության հիմնադիրներից (NAACP):
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է Միսսիսիպի նահանգի Հոլի Սփրինգս քաղաքում: Ծնողները մահացել են 1878 թվականի դեղին տենդի համաճարակից երիտասարդ տարիքում: Աշխատել սկսել է վաղ տարիքից և տատիկի հետ խնամել ընտանիքի մյուս անդամներին: Այնուհետև տեղափոխվել է Թենեսի նահանգի Մեմֆիս քաղաք, որտեղ ուսուցիչներին ավելի լավ են վճարել:
Հետագայում որպես ակտիվիստ՝ 1890-ական թվականներին վավերագրել է «Լինչինգը Միացյալ Նահանգներում», ցույց տալով, որ հարավում այն կիրառվում էր իբրև սպիտակների հետ մրցող սևամորթներին վերհսկելու կամ պատժելու միջոց և ոչ թե սևամորթի քրեական արարքի պատիժ, ինչպես պնդում էին սպիտակները[7]: Իդա Ուելսն ակտիվ գործունեություն է ծավալել կանանց իրավունքների, կանանց ընտրական իրավունքների համար՝ հիմնադրելով մի շարք ուշագրավ կազմակերպություններ: Եղել է հմուտ ու համոզիչ հռետոր, շրջագայել է և հանդես եկել դասախոսություններով[8]:
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 SNAC
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ https://www.womenofthehall.org/inductee/ida-b-wellsbarnett/
- ↑ Lengermann Patricia Madoo, Niebrugge Gillian (2006)։ «5. Anna Julia Cooper (1858–1964) and Ida B. Wells-Barnett (1862–1931) – The foundations of black feminist sociology»։ The Women Founders: Sociology and Social Theory 1830–1930, A Text/Reader։ Waveland Press։ էջեր 149–92։ ISBN 9781478609360
- ↑ Candeloro Dominic (April 1979)։ «The Single Tax Movement and Progressivism, 1880–1920»։ American Journal of Economics and Sociology 38 (2): 125։ Վերցված է July 16, 2015
- ↑ "Ida B. Wells Speaks Out Against Lynching", in Susan Ware, ed. Modern American Women: a Documentary History
- ↑ «Guide to the Ida B. Wells Papers 1884–1976»։ University of Chicago Library։ Վերցված է March 21, 2015
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Իդա Բելլ Ուելս Բարնեթի գործերը «Գուտենբերգ» նախագծում
- Interview with Linda McMurry on To Keep the Waters Troubled: The Life of Ida B. Wells, Booknotes, September 26, 1999
- «Ida B. Wells-Barnett (1862–1931) – Find A Grave Memorial»։ www.findagrave.com։ Վերցված է May 13, 2016
| ||||||||||
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Իդա Բելլ Ուելս Բարնեթ կատեգորիայում։ |
