Jump to content

Ժուր (ապուր)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ժուր
Բելառուսական խոհանոց, լեհական խոհանոց և Czech cuisine?
Տեսակկերակուր
Ենթատեսակապուր
Առաջացման երկիր Լեհաստան և  Բոհեմիա
Հիմնականխմորիչ, ջուր և ալյուր
 Sour rye soup Վիքիպահեստում

Ժուր (լեհ.՝ żur, żurek; բելառուս․՝ ժուրեկ, кісяліца, չեխ․՝ kyselo), ապուր, յուրահատուկ ազգային ուտեստ, պատկանում է լեհական և բելառուսական խոհանոցներին։ Սլավոնական ժողովուրդներին հայտնի է եղել դեռևս Վլադիմիր Մոնոմախի ժամանակներից`որպես գարու ալյուրից պատրաստված ջրալի կերակուր[1]։

Պատրաստման նրբություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ապուրը պատրաստելու համար պետք է ցեժա` ալյուրով պատրաստված մերան, որը խմորվում է մեկուկեսից մինչև մի քանի օրվա ընթացքում։ Մերանի պատրաստման համար սովորաբար օգտագործվում է գարու կամ տարեկանի ալյուր, որը բացվում է ջրով (մեկ լիտր ջրին 150—200 գրամ ալյուր) և պահվում է տաք տեղում` մինչև խմորվելը։

Մերանը խմորման պրոցեսում

Պատրաստի մերանով կարելի է տարբեր եղանակներով պատրաստել տարատեսակ ապուրներ։ Պատրաստման ընդհանուր սկզբունքն այն է, որ մերանը բացում են ջրով, արգանակով կամ կաթով, դնում են կրակին և ավելացնում մյուս բաղադրիչները։ Դրանք կարող են լինել ավանդական եղանակով պատրաստված կամ հում մթերքներ, բանջարեղեն (կարտոֆիլը պարտադիր է), երշիկ, ապուխտներ, խմորագնդիկներ, թթվասեր, սունկ, սերուցքային կարագ, համեմունքներ, բուսայուղ, խաշած ձու[2][3]։ ժուրը պատրաստվում է նաև պասուց տարբերակով։

Անվանումը բառարաններում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ Դալի բառարանի`

Ժուրեկ - գարու խյուս, կանեփի յուղի նստվածք կամ թուրմ

Ըստ Ֆասմերի բառարանի

«մրուր, գարու խյուս, նստվածք (կանեփի յուղի)», (Դալ), ուկրաիներեն՝ Ժուրեկ, բելառուս․՝  Ժուրեկ, սլովեն.՝ žȗr «մերան», չեխ.՝ žour, žur «թթխմոր», լեհ.՝ żur «խյուս», և ստորին սերբերեն սերբ.՝ žur: Զգալի է նմանությունը նորվ.՝ kjōre բառի` «պանրի պատրաստման առաջին փուլը, երբ կաթը տաքացել է, բայց չի մերվել» և նորվ.՝ køyr բառի`«մածուցիկ պանրային զանգված` պատրաստված թթված կաթից» հետ; Տես` Լիդեն, IF 19, 344

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Агапкина Т. А., том 2, страницы 227–228
  • О кулинарии от А до Я
  • Кулинарный словарь. Жур
  • Культура питания. Жур

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. В. В. Похлёбкин, 1988, էջ 52
  2. Lužná, Magda (2010). Vaříme pro děti podle makrobiotických zásad a nejen pro ně [Cooking For Children On Macrobiotic Principles] (չեխերեն). Olomouc: ANAG. ISBN 978-80-7263-602-0.
  3. Marhold, Jiří (1991). Krkonošská kuchařka [Krkonoše Cookbook] (չեխերեն). Hradec Králové: Kruh. ISBN 80-7031-708-6.


Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժուր (ապուր)» հոդվածին։