Ժան Ժոզեֆ Ռաբեարիվելու
Ժան Ժոզեֆ Ռաբեարիվելու | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | մարտի 4, 1901[1] կամ մարտի 4, 1903 |
Ծննդավայր | Անտանանարիվու, Մադագասկար |
Վախճանվել է | հունիսի 23, 1937[1] |
Վախճանի վայր | Անտանանարիվու, Մադագասկար |
Մասնագիտություն | բանաստեղծ, գրող և թարգմանիչ |
Լեզու | ֆրանսերեն և Malagasy? |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Կրթություն | College of Saint Michael, Amparibe? |
![]() |
Ժան Ժոզեֆ Ռաբեարիվելու (մալագաս. Jean-Joseph Rabearivelo, մարտի 4, 1901[1] կամ մարտի 4, 1903, Անտանանարիվու, Մադագասկար - հունիսի 23, 1937[1], Անտանանարիվու, Մադագասկար), մադագասկարցի գրող և թարգմանիչ[2]:
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ժան Ժոզեֆ Ռաբեարիվելուն ծնվել է 1901 կամ 1903 թվականի մարտի 4-ին Անտանանարիվուում, անդրիանայի՝ նախագաղութային ազնվականության ներկայացուցչի որդի է[3][4]։ Վաղ թողնելով դպրոցը՝ փոխել է մի քանի աշխատանք, մինչև տեղավորվել է տեղական ասժդմինիստրացիայում, իսկ հետո հրատարակչությունում։ Ամուսնացած է եղել, ունեցել է հինգ երեխա, որոնցից մեկը վաղ է մահացել։ Ինչպես իր սիրելի անիծյալ բանաստեղծները, Ռաբեարիվելուն եղել է հարբեցող, թմրամոլ և ցոփակյաց։
Կյանքի վերջին տարիներին գրողի հարաբերությունները գաղութային իշխանությունների հետ վատացել են։ 1937 թվականին նրան չեն ընդգրկել Փարիզի համաշխարհային ցուցահանդեսի մեկնող պատվիրակությունում։ Ինչպես գրում է Գ. Չխարտիշվիլին, «Ուղևորությունը Ֆրանսիա՝ մի երկիր, որը Ռաբեարիվելուի համար մեծ գրականության հեքիաթային թագավորությունն էր, դժբախտ բանաստեղծին թվացել է փրկության միակ հնարավորություն, մուտք այլ՝ կախարդական աշխարհ»։ Այս հիասթափությանը միացել է հիվանդությունը (հավանաբար, տուբերկուլյոզ)։ Նույն թվականին գրողը թունավորվել է ցիանիդային կալիումով։
Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռաբեարիվելուի առաջին տպագիր ստեղծագործությունները եղել են բանաստեղծություններ։ 1924 թվականին հրատարակել է «Մոխրի գավաթ» առաջին ժողովածուն, որը տոգորված է դեկադանսի ոգով։ «Սիլֆա» և «Գրքեր» ժողովածուներում նա հեռանում է սիմվոլիզմից, իսկ 1931 թվականից զբաղվել է սյուրռեալիզմով։ Բանաստեղծը շատ ժամանակ է հատկացրել Մալթայի բանահյուսությունը ֆրանսերեն, իսկ եվրոպական քնարերգությունը՝ մալագասերեն թարգմանելուն։
Ռաբեարիվելուն ուժերը փորձել է արձակում, նրա վեպերը նվիրված են կղզու ֆրանսիական գաղութացմանը։
1935 թվականին բանաստեղծը գրել է «Իմաիթսուանալա» առաջին ազգային օպերայի լիբրետոն։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ «Littérature: Des Œuvres complètes et une salle pour Jean-Joseph Rabearivelo»։ La Gazette de la Grande Ile (ֆրանսերեն)։ 1 September 2012։ Արխիվացված է օրիգինալից 21 September 2013-ին։ Վերցված է 2 August 2013
- ↑ Riffard Claire (2012)։ «Jean-Joseph Rabearivelo» (ֆրանսերեն)։ City University of New York։ Վերցված է 31 July 2013
- ↑ Sabatier Arnaud, Boissière Patrick (2011)։ «Jean-Joseph Rabearivelo, (1903–1937), poète malgache» (ֆրանսերեն)։ Les Rencontres de Bellepierre։ Արխիվացված է օրիգինալից 13 October 2007-ին։ Վերցված է 31 July 2013
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Рабеаривелу Жан Жозеф // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- Г. И. Потехина. Рабеаривелу // Краткая литературная энциклопедия / Гл. ред. А. А. Сурков. — М. : Советская энциклопедия, 1962—1978.
- Чхартишвили Г. Ш. Писатель и самоубийство.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Auzias Dominique, Labourdette Jean-Paul (2007)։ Petit Futé 2008–2009: Madagascar (ֆրանսերեն)։ Paris: Petit Futé։ ISBN 978-2-7469-1982-2
- Fox Leonard (1990)։ Hainteny: the traditional poetry of Madagascar։ Lewisburg, PA: Bucknell University Press։ ISBN 978-0-8387-5175-6
- Parekh Pushpah, Jagne Siga (1998)։ Postcolonial African Writers: A Bio-bibliographical Critical Sourcebook։ Westport, CT: Greenwood Publishing Group։ ISBN 978-0-313-29056-5
- Rabearivelo Jean-Joseph (2007) [1936 (translation by Robert Ziller)]։ Translated from the Night։ Pittsburgh, PA: Lascaux Editions։ ISBN 978-1-60461-552-4
- Ranaivoson Dominique (2004)։ Iza moa?: bref dictionnaire historique de Madagascar (ֆրանսերեն)։ Antananarivo: Tsipika։ ISBN 978-1-60461-552-4
- Senghor Léopold Sédar (1948)։ Anthologie de la nouvelle poésie nègre et malgache de langue française: Précédée de Orphée noir (ֆրանսերեն)։ Paris: Presses Universitaires de France
- Serrano Richard (2006)։ Against the Postcolonial: 'Francophone' Writers at the Ends of the French Empire։ New York: Lexington Books։ ISBN 978-0-7391-2029-3
|