Ժայռային ճնճղուկ
| Ժայռային ճնճղուկ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||||||
| Petronia petronia | ||||||||||||||
| Հատուկ պահպանություն | ||||||||||||||
|
Ժայռային ճնճղուկ (լատ.՝ Petronia petronia), ճնճղուկների ընտանիքի թռչուն։ Բնադրող-չվող է, տարածված։
Արտաքին կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մարմնի երկարությունը 14 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 28-32 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 31-33 գ։ Հասունի փետրածածկը վերևից դեղնադարչնագույն է՝ սև խայտերով և փետուրների բաց երիզներով։ Ներքևից թույլ խայտերով է։ Գլխի կենտրոնական մասը և հոնքը բաց գույնի են, կողքերը՝ սևավուն շերտերով։ Պոչը կարճ է, ծայրը՝ բաց պտերով, ներքնապոչին կան մուգ կիսալուսնաձև վրձնախազեր։ Արուի կոկորդի հիմքում կա փոքր, դեղին բիծ, որը տեսանելի է միայն հարսանեկան խաղերի ընթացքում։ Բնակվում է քարքարոտ լեռնալանջերին, ժայռախորշերում, լքված գյուղերում։
Սննդառություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սնվում է սերմերով, մանր անողնաշարավորներով։
Կենսակերպ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գարնանային վերադարձը՝ մարտ-ապրիլին։ Հետբնադրման շրջանում երամներով կերակրվում է ցանքադաշտերում։
Բազմացում և զարգացում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնադրում է՝ սկսած մայիսի 1-իև կեսից՝ ժայռերի ու շինությունների ճեղքերում։ Բույնը (տրամագիծը՝ 15-20 սմ) գնդաձև է, կառուցում են արուն ու էգը՝ խոտաբույսերից։ Ձվադրմանը պատրաստ բները հայտնվում են մայիսի 2-րդ կեսից հունիսի վերջը։ Դնում է 21, 5 մմ տրամագծով, սպիտակ՝ դարչնագույն պտերով 4-7 ձու։ Ձագերը բներում հայտնվում են մայիսի 1-ին տասնօրյակին։
Չու[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հունիս-հուլիսին տեղի է ունենում ձագերի զանգվածային թռիչքը բներից, հուլիս-օգոստոսին ձևավորվում են երիտասարդ թռչունների փոքր ու մեծ երամներ (20-200 թռչուն)։ Աշնանային չուն՝ հոկտեմբերին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|
| ||||||||||
