Թվային հեղափոխություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Համացանցի միջոցով առաջացող կապերի տեսանելի պատկեր

Թվային հեղափոխություն (անգլ.՝ Digital Revolution), համընդհանուր անցում անալոգային տեխնոլոգիաներից թվայինին։ Սկսվել է 1980-ական թվականներին և շարունակվել 21-րդ դարի առաջին տասնամյակում[1]։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թվային հեղափոխության արդյունքում տեղի են ունեցել արմատական փոփոխություններ՝ կապված 20-րդ դարի առաջին կեսին տեղեկատվական-հաղորդակցական տեխնոլոգիաների լայն տարածման հետ։ Դա նախադրյալներ է ստեղծել տեղեկատվական հեղափոխության համար, որն իր հերթին կանխորոշել է գլոբալացման գործընթացները և հետարդյունաբերական տնտեսության առաջացումը։

Հիմնական շարժիչ ուժերն էին հաշվողական տեխնիկայի, մասնավորապես՝ անհատական համակարգիչների լայն տարածումը, համացանցի համապարփակ ներթափանցումը, անձնական շարժական կապի սարքերի զանգվածային օգտագործումը[2]։

Փոխակերպող մասշտաբով այն երբեմն համեմատվում է նեոլիթյան ժամանակաշրջանի ագրարային հեղափոխության և 18-19-րդ դարերի արդյունաբերական հեղափոխության հետ[3]։ 19-րդ դարի երկրորդ կեսի և 20-րդ դարասկզբի Երկրորդ արդյունաբերական հեղափոխության համատեքստում այն երբեմն անվանվում է «Երրորդ արդյունաբերական հեղափոխություն» (որին հաջորդում է Չորրորդը)[4]։

Կարճ պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հեղափոխության համար հիմք են հանդիսացել զանգվածային արտադրությունը և տրամաբանական տարրերի զանգվածային օգտագործումը, MOSFET-ները (MOS տրանզիստոր) և ինտեգրված շղթա (IC) չիպերը, դրանցից ստացված տեխնոլոգիաները, ներառյալ համակարգիչները, միկրոպրոցեսորները, թվային բջջային հեռախոսները և ինտերնետը։ Այս տեխնոլոգիական նորամուծությունները վերափոխել են արտադրության և բիզնեսի ավանդական տեխնիկան։

Հիմքում ընկած տեխնոլոգիան, այդ թվում՝ Չարլզ Բեբիջի վերլուծական շարժիչը և հեռագիրը, հորինվել է 19-րդ դարի կեսին։ Թվային հաղորդակցությունը տարածված դարձավ հատկապես անհատական համակարգչի գյուտից հետո։

Հեղափոխության շրջադարձային պահը անալոգայինից անցումն էր դեպի թվային ձայնագրված երաժշտությանը։ 1980-ականների ընթացքում օպտիկական կոմպակտ սկավառակների (CD) թվային ձևաչափն աստիճանաբար փոխարինեց անալոգային ձևաչափերին, ինչպիսիք են վինիլային ձայնագրությունները և ձայներիզները։

2005 թվականի վերջին ինտերնետի օգտատերերի թիվը հասնում էր 1 միլիարդի, իսկ տասնամյակի վերջում ամբողջ աշխարհում 3 միլիարդ մարդ օգտագործում էր բջջային հեռախոս։ HDTV-ն տասնամյակի վերջում շատ երկրներում դարձավ հեռուստատեսային հեռարձակման ստանդարտ ձևաչափ։

Մինչև 2012 թվականը ինտերնետից օգտվում էր ավելի քան 2 միլիարդ մարդ, ինչը կրկնակի մեծ էր 2007 թվականից։

Թվային տեխնոլոգիաների օգտագործման աճ, 1980-2020[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1990 թվական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Բջջային հեռախոսի բաժանորդներ՝ 12,5 միլիոն (աշխարհի բնակչության 0.25%)[5]
  • Ինտերնետից օգտվողներ՝ 2.8 միլիոն (աշխարհի բնակչության 0,05%)[6]

2000 թվական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Բջջային հեռախոսի բաժանորդներ՝ 1,5 միլիարդ (աշխարհի բնակչության 19%)[6]
  • Ինտերնետից օգտվողներ՝ 631 միլիոն (աշխարհի բնակչության 11%)[6]

2010 թվական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Բջջային հեռախոսի բաժանորդներ՝ 4 միլիարդ (աշխարհի բնակչության 68%)[7]
  • Ինտերնետից օգտվողներ՝ 1,8 միլիարդ (աշխարհի բնակչության 26,6%)

2020 թվական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Բջջային հեռախոսի բաժանորդներ՝ 4,78 միլիարդ (աշխարհի բնակչության 62%)[8]
  • Ինտերնետից օգտվողներ՝ 4,54 միլիարդ (աշխարհի բնակչության 59%)[9]

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. E. Schoenherr, Steven (2004 թ․ մայիսի 5). «The Digital Revolution». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  2. Debjani, Roy (2014). «Cinema in the Age of Digital Revolution» (PDF).
  3. «Information Age».
  4. Алексей Комиссаров (2015 թ․ հոկտեմբերի 14). «Четвёртая промышленная революция». Ведомости, № 3938. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
  5. «Worldmapper: The world as you've never seen it before - Cellular Subscribers 1990». Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 17-ին.
  6. 6,0 6,1 6,2 «Worldmapper: The world as you've never seen it before - Communication Maps». Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 17-ին.
  7. Arms, Michael (2013). «Cell Phone Dangers - Protecting Our Homes From Cell Phone Radiation». Computer User. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 29-ին.
  8. «Number of mobile phone users worldwide 2015-2020». Statista (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 19-ին.
  9. «Global digital population 2020». Statista (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 19-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]