Թաքսին Շինավատրա
| Թաքսին Շինավատրա | |
.jpg)
| |
| Կուսակցություն՝ | Thai Rak Thai Party? |
|---|---|
| Կրթություն՝ | Armed Forces Academies Preparatory School?, Eastern Kentucky University?, Montfort College? և Սեմ Հյուսթոնի պետական համալսարան |
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ և ձեռնարկատեր |
| Դավանանք | բուդդայականություն |
| Ծննդյան օր | հուլիսի 26, 1949[1][2][3] (74 տարեկան) |
| Ծննդավայր | San Kamphaeng, Չիանհ Մայ, Թաիլանդ |
| Դինաստիա | Shinawatra family? |
| Քաղաքացիություն |  Թաիլանդ և  Չեռնոգորիա
|
| Հայր | Lert Shinawatra? |
| Ամուսին | Potjaman Na Pombejra? |
| Զավակներ | Panthongtae Shinawatra?, Pintongtha Shinawatra? և Peatongtarn Shinawatra? |
| Կայք՝ | thaksinlive.com/life |
| Ինքնագիր | 
|
| Պարգևներ |
                       և  |
Թաքսին Շինավատրա (թաի.՝ ทักษิณ ชินวัตร, հուլիսի 26, 1949[1][2][3], San Kamphaeng, Չիանհ Մայ, Թաիլանդ), թաիլանդացի քաղաքական գործիչ, չինական ծագմամբ գործարար։ 2001 թվականի փետրվարից մինչև 2006 թվականի սեպտեմբերը եղել է Թաիլանդի վարչապետ։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է Թաիլանդի հյուսիսում՝ Չիանմայ քաղաքում՝ ծագումով էթնիկ չինացիների ընտանիքում[4]։ Կարիերան սկսել է ոստիկանությունում։ Սովորել է ԱՄՆ-ում։
1976 թվականին ամուսնացել է ոստիկանության գեներալի դստեր հետ, ունի մեկ որդի և երկու դուստր։ 2008 թվականին ամուսիններն ամուսնալուծվել են։
Ոստիկանությունում ծառայության ժամանակ կնոջ հետ սկսել է զբաղվել ձեռներեցությամբ՝ վաստակելով գումար ծրագրային ապահովման վաճառքից։ 1983 թվականին հիմնադրել է «Shinawatra Corporation» հեռահաղորդակցման ընկերությունը, որն էլ 90-ական թվականներին դարձել է Թաիլանդի խոշորագույն բջջային օպերատորը՝ նրան դարձնելով միլիարդատեր[5]։
1987 թվականին հրաժարական է տվել։
1994 թվականին սկսել է քաղաքական գործունեություն ծավալել՝ որպես փոխվարչապետ։ 1998 թվականին ստեղծել է «Թաիլանդացիները սիրում են թաիլանդացիներին» կուսակցությունը։ Նրա քաղաքական ծրագրի հիմքում ընկած էր առողջության ապահովագրության գնիջեցումը և գյուղացիների համար վարկերի հետաձգումը։ 2001 թվականին խորհրդարանական ընտրություններում իր կուսակցության հաղթանակից հետո նա դարձել է երկրի վարչապետ։
Նրա օրոք երկրի հարավում սրվել են միջկրոնական բախումները բուդդիստների և մուսուլմանների միջև։
Բացի այդ, Թաիլանդը լուրջ հաջողությունների է հասել տնտեսության մեջ, մարել ԱՄՀ-ին ունեցած պարտքերը։ Թաքսին Շինավատրայի կառավարությունը ձեռնամուխ է եղել աղքատության կրճատման, ենթակառուցվածքների ընդլայնման, փոքր և միջին ձեռնարկատիրության զարգացման, առողջապահական ծառայությունների համընդհանուր լուսաբանման ապահովմանն ուղղված ծրագրերի իրականացմանը։ Նա հայտարարել է «թմրանյութերի դեմ պատերազմ», որի հետևանքով զոհվել է ավելի քան 2500 մարդ, և վճռականորեն հանդես է եկել մուսուլմանաբնակ հարավային նահանգներում անջատողական ապստամբության դեմ։ Նա Թաիլանդի առաջին ժողովրդավարական ճանապարհով ընտրված վարչապետն էր ամբողջ ժամկետով և վերընտրվել է 2005 թվականին՝ ձայների ճնշող մեծամասնությամբ։ Զգալի քննադատություն է առաջացրել նրա կորպորացիայի ավելի քան մեկ միլիարդ դոլար արժողությամբ բաժնետոմսերի՝ առանց հարկերի վճարման վաճառքը օտարերկրյա ներդրողներին։ Թաքսինի դեմ «Ժողովրդական դաշինք հանուն ժողովրդավարության» կամ «Դեղին վերնաշապիկներ» քաղաքացիների շարժումը զանգվածային բողոքի ցույցեր է սկսել՝ նրան մեղադրելով կոռուպցիայի, իշխանության չարաշահման և ավտոկրատական միտումների մեջ։ Թաքսինը հայտարարել է արտահերթ ընտրությունների մասին, որոնք բոյկոտել են ընդդիմությունն ու Սահմանադրական դատարանը։
2006 թվականի հունվարին հայտնի դարձավ, որ նրա ընտանիքը Սինգապուրում ընկերության իր մասը ներդրողներին վաճառել է 1,6 միլիարդ դոլարով՝ չվճարելով բոլոր հարկերը։ Սկանդալը հանգեցրել է բազմահազարանոց ցույցերի և նոր ընտրությունների, որոնք մեծ թվով խախտումների պատճառով Սահմանադրական դատարանի կողմից անվավեր են ճանաչվել[5]։ Այս ամենի արդյունքում իշխանության են եկել զինվորականները (2006 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Թայլանդում տեղի է ունեցել ռազմական հեղաշրջում)։ Նրա կուսակցությունը օրենքից դուրս է ճանաչվել, և նա հեռացվել է քաղաքական գործունեությունից։ Այդ ժամանակվանից Թաքսինը ապրում է աքսորում, բացառությամբ 2008 թվականին Թաիլանդ կատարած կարճ այցի։ Նա լիազորությունների չարաշահման համար հեռակա դատապարտվել է երկու տարի ազատազրկման։
Քաղաքական ապաստան ստանալու նպատակով անհաջող փորձ է կատարել Մեծ Բրիտանիայում։ 2010 թվականի մարտի 13-ին պաշտոնապես արտագաղթել է Չեռնոգորիա[6]։ Արտասահմանից նա շարունակում է ազդել Թաիլանդի քաղաքականության վրա Ժողովրդական իշխանության կուսակցության միջոցով, որը իշխում էր 2008 թվականին, և նրա իրավահաջորդ Ֆյա Թայիի, ինչպես նաև «Կարմիր վերնաշապիկներ» կոչվող Ժողովրդավարության դեմ պայքարի Միացյալ ճակատի միջոցով։ Նրա կրտսեր քույրը՝ Յինգլակ Չինավաթան, եղել է Թաիլանդի վարչապետը 2011-2014 թվականներին։
2015 թվականին Ֆորբս ամսագրի վարկանիշում Թաիլանդի միլիարդատերերի շարքում Շինավատրան զբաղեցրել է 7-րդ տեղը, նրա կարողությունը գնահատվում է 1,7 միլիարդ դոլար[7]։
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Շվեդիա - Բևեռային աստղի շքանշան (2003)[8]
Նիդերլանդներ - Օրանժ-Նասսաուի շքանշան (2004)[9]
Կամբոջա - Սախամետրեայի թագավորական շքանշան (2001)[10]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
- ↑ Премьер-министр Таиланда посетил Гуандун
- ↑ 5,0 5,1 Таксин Шинаватра
- ↑ «Montenegro says has given Thaksin citizenship». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
- ↑ Thaksin Shinawatra on Forbes Lists(անգլ.)
- ↑ Royal Thai Government Gazette, Announcement of the Prime Minister's Office – Royal assent of decorating foreign decorations. Արխիվացված 2013-10-06 Wayback Machine Vol. 120. 7 March 2003
- ↑ Royal Thai Government Gazette, Announcement of the Prime Minister's Office – Royal assent of decorating foreign decorations. Արխիվացված 2013-10-06 Wayback Machine Vol. 121. 25 March 2004
- ↑ Royal Thai Government Gazette, Announcement of the Prime Minister's Office – Royal assent of decorating foreign decorations. Արխիվացված 2013-10-06 Wayback Machine Vol. 118. 30 November 2001