Նպատ
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Նպատ (այլ կիրառումներ)
| Նպատ | |
|---|---|
| Տեսակ | լեռ |
| Երկիր |  Թուրքիա |
| Վարչատարածքային միավոր | Դաշլիչայ Ստորին |
| Լեռնաշղթա | Ծաղկանց լեռներ |
| Բարձրությունը ծովի մակարդակից | 2832 մետր |
  | |
Նպատ, Նպատական կամ Թափաշեյդ, լեռ Հայկական լեռնաշխարհում, Ծաղկանց լեռներում։ Բարձրությունը 2832 մ է[1][2]։ Գտնվում է Բագրևանդից արևելք[3]։ Շրջակա լեռներից սկզբնավորվող բազմաթիվ գետակներ, հոսելով Բագրևանդի (Ալաշկերտի) դաշտը, միախառնվում են Արածանուն։ Լեռն անտառազուրկ է, մրգատու ծառերը՝ սակավ։
Քաղաքական և կրոնական նշանակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Լեռան հյուսիսային ստորոտին՝ կրոնական կենտրոն Բագավանում, Նավասարդի սկզբին հեթանոս հայերը նշել են Նոյ նահապետի հիշատակին նվիրված տոնահանդեսը։ Հայաստանում քրիստոնեությունը պետական պաշտոնական կրոն հռչակվելուց հետո Գրիգոր Լուսավորիչը կործանել է Բագավանի տաճարը և տեղը հիմնել Սուրբ Հովհաննես վանքը և եռախորան եկեղեցին։
Միջնադարյան հայ մատենագիրները հաղորդում են, որ Նպատը հայոց ամենասրբազան լեռն էր, և նրա ստորոտում գտնվող Շահապիվան ու Բագավան ավաններում էին կատարվում Ամանորի տոնակատարությունները Նավասարդի 1-ին և Աշխարհաժողովները։ Նպատի ստորոտում՝ Արածանիի ջրերում, սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչը մկրտեց Տրդատ թագավորին ու հայոց զորքին։ Քրիստոնեության շրջանում Նպատ անունը հաճախ ստուգաբանվել է Նոյ անունով, և լեռն անվանվել Նոյապատ։ Ըստ Նիկողայոս Ադոնցի՝ Աբոս եւ Նպատ լեռնանունները ծագում են արիական Ապամ - Նապատ դիցանունից[4]։