Թարխանա
 | |
|---|---|
 | |
| թուրքական խոհանոց | |
| Ենթատեսակ | ապուր, սննդամթերք և food preserve? |
| Առաջացման երկիր |  Թուրքիա |
 Tarhana Վիքիպահեստում | |
Թարխանա, (թուրքերեն՝ kishk, արաբ․՝ tarkhana, հունարեն՝ τραχανάς), ավանդական չորացված խառնուրդ, որն օգտագործվում է մի շարք խոհանոցներում տարատեսակ ուտեստների պատրաստման մեջ։
Հայկական թարխանան պատրաստվում է մածունով, ձվով, ցորենի ալյուրից և օսլայից։ Խմորից փոքրիկ կտորներ են պատրաստում և չորացնում, որից հետո պահում են ապակե տարաներում և օգտագործում չոր վիճակում հիմնականում ապուրների մեջ[1]։
Թուրքական թարխանան պատրաստվում է ալյուրից, լոլիկից, մածունից, կարմիր պղպեղից, սոխից, խմորիչից և աղից[2]։
Անվան ծագում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Թարխանա անվան ստույգ ծագումը հայտնի չէ։ Հույներն այն անվանում են թրխանա։ Ապուրի մասին մի քանի լեգենդ կա, որից մեկի համաձայն՝ այն ծագել է երկու՝ «դար» և «խանե» բառերի միաձուլումից (բառացի թարգմանությամբ՝ «նեղ տարածություն», փոխաբերական իմաստով՝ «սահմանափակ հնարավորություններ»)։ Ըստ լեգենդի՝ մի օր արշավի ժամանակ սուլթանին հրավիրեցին մի գյուղացու տուն։ Քանի որ տանը ուտելու ոչինչ չկար, տան տիրուհին արագ ապուր պատրաստեց։ Ամաչելով սուլթանից՝ կինը ներողություն խնդրեց նրանից սեղմ պայմաններում պատրաստված ապուրի համար։ Արդյունքում «դար խանե» արտահայտությունը վերածվեց «թարխանայի»[3]։
Պատրաստում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Թարխանա պատրաստելու համար բոլոր բաղադրիչները խառնում են՝ դարձնելով միատարր խառնուրդ։ Այնուհետև մաղում են ու խմորում 10 օր սառը, չոր վայրում։ Թուրքական խոհանոցում ընդունված է այն պատրաստել մեծ քանակությամբ և օգտագործել ձմռանը[2]։
Կիրառում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Թուրքական թարխանան օգտագործում են ապուրների պատրաստման ժամանակ, որն ապուրին յուրահատուկ համուհոտ է տալիս։ Թուրքական խոհանոցի գլուխգործոցն է համարվում «tarhana corbasi», որը պատրաստում են տոմատի մածուկով, սխտորով և բուսական յուղով[2]։
Օգտակար է աղեստամոքսային ուղու հիվանդությունների դեպքում, քանի որ ստամոքսի պատերի վրա թողնում է տտպող ազդեցություն։ Չի պարունակում ճարպեր և ցածր կալորիականություն ունի[4]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Թարխանայի մասին dic.academic.ru կայքում
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Թարխանա
- ↑ «Թարխանա»․ թուրքական հայացք
- ↑ «Թարխանա ապուր». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 2-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 4-ին.