Թայն Դեյլի
Թայն Դեյլի (անգլ.՝ Tyne Daly, փետրվարի 21, 1946[1][2][3], Մեդիսոն, Վիսկոնսին), ամերիկացի դերասան, առավել հայտնի է «Կեգնի և Լեսլի» դետեկտիվ սերիալի և «Արդարացի Էմմի» հեռուստասերիալի շնորհիվ։
Իր կարիերայի ընթացքում տասնվեց անգամ առաջադրվել է «Էմմի» մրցանակ ստանալու համար և վեց անգամ դարձել մրցանակակիր[4]։ 1999 թվականին ստացել է «Թոնի» մրցանակ, «Դրամա Դեսկ», ինչպես նաև հինգ անգամ առաջադրվել է «Ոսկե գլոբուս» մրցանակ ստանալու համար և երկու անգամ ԱՄՆ կինոդերասանների գիլդիայի մրցանակի։ 1995 թվականին Հոլիվուդյան փառքի ծառուղում նրա անունով աստղ է դրվել[5]։
Կյանք և գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Էլեն Թայն Դեյլին ծնվել է Մեդիսոնում (Վիսկոնսին նահանգ)՝ դերասաններ Ջեյմս Դեյլիի և Մերի Հոուպ Նյուելլի ընտանիքում[6]։ Փոքր եղբայրը՝ Թիմ Դեյլին, նույնպես դերասան է։ Մեծացել է Վեսթչեսթեր շրջանում, կրթությունը ստացել է Բրանդեյան համալսարանում։ Կարիերան սկսել է թատրոնի բեմից[6]։
Նկարահանվել է տարբեր ֆիլմերում՝ «Ջոնը և Մերին», «Հեռախոս»։ Մեծ էկրանին նրա ամենահայտնի դերը եղել է «Օրենքի պահապան» ֆիլմում[6]։ Մեկ տարի անց «Մոտիկ անծանոթը» ֆիլմի շնորհիվ ստացել է իր առաջին «Էմմի» մրցանակը՝ ֆիլմում լավագույն կանացի դեր կատեգորիայում[6]։
1981 թվականին ստացել է իր կարիերայի ամենահաջողակ դերը՝ «Կեգնի և Լեյսի» ֆիլմում դետեկտիվ Մերի Բեթ Լեյսիի դերը։ Այս դերի շնորհիվ չորս անգամ արժանացել է Էմմի մրցանակի՝ դրամատիկական սերիալում լավագույն կանացի դեր կատեգորիայում։ Երբ սերիալը ավարտվել է, նա Բրոդվեյի հեռուստաէկրանից տեղափոխվել է, հետո «Գնչուհի» բեմականացման շնորհիվ ստացել Թոնի մրցանակ՝ մյուզիքլում լավագույն կանացի դեր կատեգորիայում։
1991 թվականին «Ռոզի Օ’նիլի փորձությունը» սերիալի էպիզոդում վերամիավորվել է Շերոն Գլեսսի հետ։ Այնուհետև խաղացել է «Թևեր» սիթքոմում, որի արդյունքում արժանացել է ևս մեկ Էմմի մրցանակի[5]։ Նա հայտնվել է ևս մեկ բրոդվեյան մյուզիքլում, սակայն ձախողվել է, իսկ 1994 թվականին վերադարձել է հեռուստատեսություն և նկարահանվել Քելլի Մարտինի հետ «Քրիստի» պատմական սերիալում, որտեղ կատարել է երկրորդ պլանի դեր։ Ստացել է հինգերորդ Էմմի մրցանակը՝ այս անգամ դրամատիկական հեռուստասերիալում երկրորդ պլանի լավագույն կանացի դերի համար։
1995 թվականին Հոլիվուդյան փառքի ծառուղում նրա անունով դրվել է աստղ։ Այդժամ նա նկարահանվում էր Վենեսա Ուիլյամսի հետ «Հաջողություն թռչնակ» մյուզիքլում։ Նա շարունակել է նկարահանվել հեռուստաֆիլմերում, իսկ 1999-2005 թվականների ընթացքում «Արդարացի Էմի» սերիալում խաղացել է Էմի Բրենեմանի մոր դերը։ Դեյլին կրկին վեց անգամ առաջադրվել է Էմմի մրցանակի՝ 2003 թվականին ստանալով մրցանակը։
2006 թվականին վերադարձել է Բրոդվեյի դահլիճ՝ խաղալով Սինտի Նիկսոնի հետ «Նապաստակի բույնը» պիեսում։ Նույն թվականին արժանացել է Թոնի մրցանակի՝ պիեսում երկրորդ պլանի լավագույն կանացի դերի համար[7]։ 2015 թվականին Սեյլին Սալի Ֆիլդի հետ նկարահանվել է «Ողջույն, իմ անունը Դորիս է» ֆիլմում՝ խաղալով նրա ընկերուհու դերը[8]։ Խաղացել է «Սարդ֊մարդ։ Տունդարձ» ֆիլմում։
Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Տարի | Անվանում | Բնօրինակ անվանում | Դեր | Նշումներ |
|---|---|---|---|---|
| 1969 | Ջոնն ու Մերին | John and Mary | Հիլարի | |
| 1970 | Ազատված հրեշտակը | Angel Unchained | Մերիլի | |
| 1972 | Խաղացեք ինչպես գրված է | Play It as It Lays | Լրագրողուհի | |
| 1973 | Շնացողուհին | The Adulteress | Ինեզ Սթայներ | |
| 1976 | Օրենքի պահապան | The Enforcer | Քեյթ Մուռ | |
| 1977 | — | Speedtrap | Նիֆթի Նոլան | |
| Հեռախոս | Telefon | Դորոտի Փաթերման | ||
| 1981 | «Զուտ» ոճի հանդերձանք | Zoot Suit | Էլիս Բուլումֆիլդ | |
| 1985 | Ավիատոր | The Aviator | Էվելին Սթիլեր | |
| Մղողներ և խաբեբաներ | Movers & Shakers | Նենսի Դերման | ||
| 1997 | Սերը չար է | The Lay of the Land | բժիշկ Գուտմահեր | |
| 1999 | Աշնանային սիրտ | The Autumn Heart | Աննա | |
| 2000 | Կապիկների նախնիները | The Simian Line | Արնիտա | |
| Էդեմից մի կտոր | A Piece of Eden | Աուրելյա | ||
| 2015 | Բարև ձեզ, իմ անունը Դորիս է | Hello, My Name Is Doris | Ռոզ | |
| 2017 | Սարդ-մարդ։ Տունդարձ | Spider-Man: Homecoming | Աննա Մարի Հյոգ | |
| Արևելյան Հեքիաթ | Basmati Blues | Էվելին | ||
| 2018 | Բաստեր Սքրագսի բալլադը | The Ballad of Buster Scruggs | Լեդի | The Mortal Remains նովել |
| — | A Bread Factory, Part One | Դորոթեա | ||
| — | A Bread Factory, Part Two |
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 2,0 2,1 Tyne Daly — 2000.
- ↑ 3,0 3,1 Discogs — 2000.
- ↑ «Primetime Emmy Award Database (Awards)». Academy of Television Arts and Sciences. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 19-ին.
- ↑ 5,0 5,1 «Awards for Tyne Daly». Internet Movie Database. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 15-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 15-ին.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 «Tyne Daly- Biography». Yahoo!. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 15-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 15-ին.
- ↑ «Tyne Daly». Internet Broadway Database. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 15-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 15-ին.
- ↑ Joe Leydon (14 марта 2015). «SXSW Film Review: 'Hello, My Name Is Doris'». Variety. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 21-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թայն Դեյլի» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
- Փետրվարի 21 ծնունդներ
- 1946 ծնունդներ
- Ապրող անձինք
- Անձինք այբբենական կարգով
- «Թոնի» մրցանակի դափնեկիրներ
- Ամերիկացի կինոդերասանուհիներ
- Ամերիկացի հեռուստատեսային դերասանուհիներ
- «Էմմի» մրցանակի դափնեկիրներ
- 21-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ
- 20-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ
- Հոլիվուդյան փառքի ծառուղի
- Ամերիկացիներ իռլանդական ծագմամբ
- Ամերիկացի ֆեմինիստներ
- Ֆեմինիստ արվեստագետներ
- «Դրամա Դեսկ» մրցանակի դափնեկիրներ