Էրկեն կիշեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էրկեն կիշեր
Էրկեն կիշեր
Երկիր Հայաստան
Ժանրպատմական դրամա
Թվական2018 և դեկտեմբերի 8, 2018
Լեզուհայերեն
ՌեժիսորԷդգար Բաղդասարյան
ԴերակատարներՇանթ Հովհաննիսյան, Բաբկեն Չոբանյան, Լուիզա Ներսիսյան և Նարինե Գրիգորյան
Տևողություն100 րոպե

«Էրկեն կիշեր» (Վանի բարբառով՝ Երկար գիշեր), ռեժիսոր Էդգար Բաղդասարյանի ստեղծած լիամետրաժ գեղարվեստական կինոնկար, պատմական դրամա-ֆիլմաշար։ Ֆիլմը նկարահանվել է Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնի ֆինանսական աջակցությամբ[1]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Էրկեն կիշեր» ֆիլմը ստեղծվել է 3 տարվա ընթացքում կատարված նկարահանումների արդյունքում։ Ֆիլմում ներկայացված են երեք տարբեր պատմություններ՝ մարդկային բարդ ու խճճված փոխհարաբերություններ։ Ֆիլմի հերոսները դժվարին իրավիճակում հայտնված և ընտրության առաջ կանգնած անհատներ են, որոնց կատարած վճռական քայլը որոշիչ կարող է դառնալ նրանց կյանքում։

Ֆիլմը սկսվում է Բաբկեն Չոբանյանի և Լուիզա Ներսիսյանի խաղով։ Ամուսնական զույգի ընտանեկան տարօրինակ դրաման պատկերվում է մեքենայով պտույտի ժամանակ, նրանց միանում է մարմնավաճառը, որի բարոյական արժեքները, պարզվում է, ավելի բարձր են, քան բարձրաստիճան ուղևորներինը[1]։

Ֆիլմի երկրորդ հատվածը նկարահանվել է ըստ Դերենիկ Դեմիրճյանի «Ավելորդը» պատմվածքի։ Առանցքում 1915 թվականի իրադարձություներն են[1]։

Երրորդ մասի գործողությունները կատարվում են Նարեկացու մահվան օրը[1]։ Տարբեր ժամանակաշրջանների հերոսների դրամատիկ պատմությունները կապված են գայլի և գնդաձև քարի հետ. ճակատագիրը հետապնդում է այդ քարի տերերին։ Քարի հազարամյա ճամփորդությունը ժամանակի մեջ սկսվում է Նարեկացու դարաշրջանից, ապա անցնելով 1915 թվականի հայկական կոտորածների սարսափների միջով՝ հասնում է մինչև մեր օրերը և ավարտվում ամուսնական զույգի տարօրինակ ընտանեկան դրամայով՝ վեր հանելով եռանկյունու երրորդ կողմը կազմող փողոցային մարմնավաճառի բարոյական արժեքները, որոնք ավելի բարձր են, քան բարձրաստիճան ուղևորներինը[2]։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին մաս, 21-րդ դար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հերոսները մեր օրերում ապրող ամուսիններ են, որոնց փոխհարաբերությունները նման են իներցիայով շարունակող անհասկանալի պարտավորությունների մեկը մյուսի նկատմամբ։ Սպիտակ գնդաձև վերջնամասով քարը գլխավոր հերոսի թանկարժեք մեքենայի կախազարդն է՝ բանալիների հետ միասին…: Գործողությունները ժամանակացույցով ետ են գնում և հաջորդ մասում կրկին տեսնում ենք քարը՝ արդեն հաջորդ հերոսի ձեռքում, թզբեհի վրա[3]։

Երկրորդ մաս, 20-րդ դարի սկիզբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սցենարի հիմքում Դերենիկ Դեմիրճյանի «Ավելորդը» պատմվածքն է. թուրքական զորքերն արդեն մոտ են քաղաքին և մեծահարուստ առևտրական Հաջի Աղայի ընտանիքը մյուս հայերի հետ միասին լքում է այն՝ տանը թողնելով նրա հիվանդ քրոջը՝ Սրբուկին, ում համար տեղ չի գտնվում ֆուրգոնում…[3]

Երրորդ մաս, 1003 թվական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հատվածում գործողությունները ծավալվում են Գրիգոր Նարեկացու մահվան օրը։ Գյուղացի Օսեփն իր հիվանդ միակ որդուն գիշերով, գայլերով լի անտառի միջով տանում է մի ճգնավորի մոտ, որպեսզի վերջինս իր աղոթքներով փրկի որդուն։ Նա վտանգներով լի ճամփա է ընկնում և հայտնվում բարդ ընտրության առաջ․․․[3]

Մրցանակներ, անվանակարգեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հայկական ազգային կինոակադեմիայի «Անահիտ» մրցանակաբաշխության 2019 թվականի լավագույն կինոնկար[4],
  • THE INDIE FOR YOU FILM FESTIVAL փառատոնի «Լավագույն արտասահմանյան ֆիլմ»[4],
  • Ֆիլմն ընդգրկվել է Ռուսաստանի «ՆԻԿԱ» կինոմրցանակաբաշխության կարճ ցանկում[5],
  • «Էրկեն կիշեր» ֆիլմն ընդգրկվել է «Օսկարի» երկար ցուցակում[2][6]։

Դերերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկարահանող խումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Բեմադրող օպերատոր - Սուրեն Թադևոսյան,
  • Բեմադրող նկարիչներ - Սեդրակ Վելիկոդնի, Տիգրան Առաքելյան,
  • Երաժշտություն - Անդրանիկ Բերբերյան,
  • Պրոդյուսերներ - Կարինե Սիմոնյան, Էդգար Բաղդասարյան,
  • Սցենարի համահեղինակ - Քնարիկ Միրզոյան,

Այլ փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այն երեք շարժում է, երեք կիլոմետրաժ, երեք լեզու, երեք լուսային լուծում, այս ֆիլմը նաև երեք նախարար է փոխել։
- Էդգար Բաղդասարյան

Ֆիլմի ստեղծման ընթացքում, շուրջ յոթ ամիս Մատենադարանի ավագ գիտաշխատող-լեզվաբանը վերաստեղծել է այն լեզուն, որով խոսել են Գրիգոր Նարեկացու ապրած ժամանակաշրջանում[3]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «Էրկեն կիշերը» երեք շարժում է, երեք կիլոմետրաժ, երեք լեզու, երեք լուսային լուծում»
  2. 2,0 2,1 Հայաստանի ներկայացրած «Էրկեն կիշեր» ֆիլմն ընդգրկվել է «Օսկարի» երկար ցուցակում
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Պրեմիերա․ Էդգար Բաղդասարյանի «Էրկեն կիշերը» շուտով էկրաններին
  4. 4,0 4,1 Էդգար Բաղդասարյանի «Էրկեն կիշեր» ֆիլմը միջազգային փառատոնում լավագույնն է ճանաչվել
  5. Հովսեփյան, Սերգեյ (2020 թ․ մարտի 7). ««Էրկեն կիշեր» կինոնկարը ընդգրկվել է Ռուսաստանի «ՆԻԿԱ» կինոմրցանակաբաշխության շորթ լիսթում | ԿինոՊրես». Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 24-ին.(չաշխատող հղում)
  6. September 30, David Karamian-; Said, 2019 (2019 թ․ սեպտեմբերի 27). «'Lengthy Night' is Armenia's Pick for 2020 Oscars». Asbarez.com (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 24-ին. {{cite web}}: |first2= has numeric name (օգնություն)CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)