Էրազմ Քարամյան
 | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մարտի 15, 1912 |
| Ծննդավայր | Փարիզ, Ֆրանսիա |
| Մահացել է | հունիսի 15, 1985 |
| Մահվան վայր | Երևան, ՀԽՍՀ |
| Կրթություն | Խարկովի Ի. Պ. Կոտլյարևսկու անվան ազգային արվեստի համալսարան (1936) |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ |
| Ազգություն |  Հայաստան |
| Մասնագիտացում | կինոռեժիսոր սցենարիստ |
| Պարգևներ |
 |
| IMDb | ID 1076971 |
Էրազմ Ալեքսանդրի Քարամյան (Մելիք-Քարամյան) (մարտի 15, 1912, Փարիզ, Ֆրանսիա - հունիսի 15, 1985, Երևան, ՀԽՍՀ), խորհրդային հայ կինոռեժիսոր, սցենարիստ, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1971), Հայաստանի պետական մրցանակի դափնեկիր: ՀԽՍՀ կինեմատոգրաֆիստների միության անդամ[1]:
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Էրազմ Քարամյանը ծնվել է 1912 թվականին Փարիզում, վտարանդի զինվորական բժշկի ընտանիքում: Խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո ընտանիքը վերադառնում է Ռուսաստան: 1930 թվականից աշխատել է Արևմտյան Սիբիրի և Մոսկվայի թատրոններում որպես ռեժիսոր։ 1936 թվականին ավարտել է Խարկովի երաժշտա-դրամատիկական ինստիտուտի ռեժիսուրայի և դերասանական ֆակուլտետը (այժմ՝ Խարկովի Ի․ Կոտլյարևվսկու անվան արվեստների ազգային ինստիտուտ)[2]։ 1937 թվականից գալով Հայաստան, Քարամյանը եղել է ռեժիսորի օգնական, այնուհետև Հայֆիլմ կինոստուդիայի ռեժիսոր (1947-1954 թվականներին փաստագրական ֆիլմերի ռեժիսոր, 1954 թվականից՝ գեղարվեստական ֆիլմի)։ Մի շարք ֆիլմերի սցենարների համահեղինակն է։ Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին, գնդացրային վաշտի հրամանատար Մելիք- Քարամյանը նկարահանում է զինվորական խրոնիկաներ, թղթակցում ճակատային ու զինվորական թերթերին: Նկարահանել է փաստագրական «Հայաստանի ամառանոցները» (1940), «Կարմիր բանակի մուտքը Երևան» (1941), Սևանի կասկադը» (1948), Սոցիալիստական Երևանի ճարտարապետությունը (1952), ինչպես նաև գեղարվեստական «Հայրենասերների ընտանիքը» (1941, կարճամետրաժ), «Ուրվականները հեռանում են լեռներից» (1954) և «Պայթյուն կեսգիշերից հետո» (1969, երեքն էլ Ստեփան Կևորկովի համագործակցությամբ), «Նասրեդինը Խոջենթում» (1959, Համո Բեկնազարյանի համագործակցությամբ), «Լուսաբացից մեկ ժամ առաջ» (1973) և այլ կինոնկարներ:
Մահացել է 1985 թվականի հունիսի 15-ին Երևանում։ Թաղված է Թոխմախի գերեզմանոցում։
Մրցանակներ և պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1955)
- ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1966)
- ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1971)
- ՀԽՍՀ պետական մրցանակ (1967)
- ԽՍՀՄ մեդալներ
Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռեժիսոր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Տարեթիվ | Ֆիլմ |
|---|---|
| 1973 | Լուսաբացից մեկ ժամ առաջ |
| 1969 | Պայթյուն կեսգիշերից հետո |
| 1965 | Արտակարգ հանձնարարություն |
| 1961 | Տասներկու ուղեկիցներ |
| 1959 | Նասրեդինը Խոջենտում
(Հմայված արքայազնը) |
| 1957 | Անձամբ ճանաչում եմ |
| 1956 | Ամպրոպի արահետով |
| 1955 | Ուրվականները հեռանում են լեռներից |
| 1952 | Սոցիալիստական Երևանի ճարտարապետությունը |
| 1948 | Սևանի կասկադը |
| 1941 | Հայրենասերների ընտանիքը |
| 1940 | Հայաստանի առողջավայրերը |
| 1937 | Կարո |
Սցենարիստ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Տարեթիվ | Ֆիլմ |
|---|---|
| 1969 | Պայթյուն կեսգիշերից հետո |
| 1959 | Նասրեդինը Խոջենտում
(Հմայված արքայազնը) |
| 1955 | Ուրվականները հեռանում են լեռներից |
| 1941 | Հայրենասերների ընտանիքը |
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Максимов М. Д., Лично известен, М., 1958;
- Ризаев С., Армянская художественная кинематография, Ер., 1963.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| ||||||
- Անձինք այբբենական կարգով
- Կինոռեժիսորներ այբբենական կարգով
- Հայ կինոռեժիսորներ
- Հայ կինոսցենարիստներ
- 1912 ծնունդներ
- Մարտի 15 ծնունդներ
- 1985 մահեր
- Հունիսի 15 մահեր
- ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչներ
- Փարիզ քաղաքում ծնվածներ
- ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստներ
- Երևան քաղաքում մահացածներ
- ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստներ
- Ժողովուրդների բարեկամության շքանշանի դափնեկիրներ