Էվա Պարտում
Էվա Պարտում լեհ.՝ Ewa Partum | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 1945[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Գրոձիսկ Մազովեցկի, Gmina Grodzisk Mazowiecki, Grodzisk Mazowiecki County, Մազովեցի վոյեվոդություն, Լեհաստան |
| Քաղաքացիություն |  Լեհաստան[1] |
| Կրթություն | Վարշավայի գեղարվեստի ակադեմիա և Academy of Fine Arts In Łódź? |
| Մասնագիտություն | լուսանկարիչ, կինոռեժիսոր, նկարիչ-փորագրող, բանաստեղծուհի, performance artist, կինեմատոգրաֆ և կոնցեպտուալ արվեստագետ |
| Ոճ | ֆեմինիստական արվեստ և mail art? |
| Պարգևներ | |
| Կայք | artmuseum.pl/en/filmoteka/artysci/ewa-partum |
 Ewa Partum Վիքիպահեստում | |
Էվա Պարտում (լեհ.՝ Ewa Partum, 1945[1][2][3], Գրոձիսկ Մազովեցկի, Gmina Grodzisk Mazowiecki, Grodzisk Mazowiecki County, Մազովեցի վոյեվոդություն, Լեհաստան), կատարողական արտիստ, ռեժիսոր։
Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1963 թվականից սկսած Պարտումը սովորել է Լոձի Գեղարվեստի պետական բարձրագույն դպրոցում։ Այնուհետև 1965 թվականին ավարտել է Վարշավայի Գեղարվեստի ակադեմիան, որտեղ սովորել է գեղանկարչության բաժնում[4]։ Դիպլոմն ստացել է 1970 թվականին[5]։
Հիմնական աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պարտումը մասնակցել է լեզվական և կատարողական խաղի՝ փորձելով բացահայտել նոր գեղարվեստական լեզու։ «Նոր լեզվի» այս որոնումը հիմնված է եղել նրա այն համոզմունքի վրա, որ գեղանկարչությունն սպառել է նոր կամ փոխակերպող գաղափարներ առաջացնելու իր ներուժը[4]։ Պարտումի աշխատանքը պայմանավորված է եղել նաև այնպիսի հարցերի վրա, ինչպիսիք են հանրային տարածքի հայեցակարգը, կանանց դիրքը, կանացի սուբյեկտիվությունը և 1980-ական թվականների քաղաքական ենթատեքստը շոշափելը։
Պարտումն ուսումնասիրել է կանանց ինքնության խնդիրները, ներառյալ գենդերային կողմնակալությունը արվեստի աշխարհում[6]։ Հարցազրույցներից մեկում նա պատմել է այն դժվարությունների և խտրականության մասին, որոնց բախվել է որպես կին նկարչուհի։ Այս նախապաշարմունքը ոգեշնչել է նրա որոշմանը՝ մերկ հանդես գալու բազմաթիվ աշխատանքներում։ Պարտումը մի անգամ հայտարարել է, որ ինքը մերկ ելույթ կունենա այնքան ժամանակ, մինչև արվեստի աշխարհի կանայք հավասար իրավունքներ ստանան[4]։ Իր հարցազրույցներում նա խոսել է մերկ ցուցահանդեսների մասին. «Իրենց մեկնաբանությունների մեջ շատ քննադատներ կենտրոնանում են իմ ստեղծագործություններում իմ մերկ մարմնի օգտագործման վրա, իրականում չհասկանալով, որ ինձ համար դա նշան ստեղծելն է. նշան, որը ցույց է տալիս մի ամբողջ ուղղություն։ Դա տավտոլոգիական, և ոչ, ինչպես շատերն են հավատում, էգոցենտրիկ ռազմավարություն է… Երբ ցուցահանդեսն ավարտվում է, ես համերգից հետո վիրտուոզի պես խոնարհվում եմ հանդիսատեսիս առաջ…»[7]:
Պարտումի քաղաքացիական աշխատանքներն սկսվել են 1969 թվականին և շարունակվել մինչև 1970-ական թվականները՝ համատեղելով պոեզիան և ներկայացումը[8]։ Նա հայտարարել է, որ այն համարվում է արվեստի գործ` իր մարմինը դարձնելով ֆեմինիստական տրամասության տարր։ Սա կարող է օգտագործվել որպես էականիզմի օրինակ, քանի որ արվեստը վերաբերում է կնոջ մարմնին և մարմնին՝ որպես կտավ օգտագործելու ֆեմինիստական ներկայացման մեջ։
«Ինքնանույնականացում» (1980) աշխատանքը, ներառել է նրա մերկ ֆոտոմոնտաժները՝ Վարշավայի տարբեր տեսարանների վրա, հետիոտների շրջանում, կին ոստիկանի կողքին և նախագահական նստավայրի դիմաց՝ ցույց տալով մերկ կնոջ հակասական բնույթը[9]։ Աշխատանքի վերնագիրը խոսում է կանացի ինքնության բարդ որոնման մասին։
Նկարչի աշխատանքը կենտրոնանում է ավանդական գենդերային նախազգուշացումների և սպասումների վտանգների վրա։ Օրինակ, «Վատ կինը» (1981) ֆիլմում նա չափազանցել է համապատասխանությունը կանանց հնազանդության և հիմարության նորմերին՝ «համբուրելով հանդիսատեսի ձեռքերը, ալկոհոլ լցնելով նրա գլխին, «քաղցր արվեստ» նկարելով հարած սերուցքով հատակին, խոսքեր՝ վարվելով հարբած և հիմար կնոջ պես»[7]։ Մեկ այլ ստեղծագործության մեջ՝ «Կանայք, ամուսնությունը ձեր դեմ է» (1980), նա հագցրել է հարսանեկան զգեստ և փաթաթվել թափանցիկ փայլաթիթեղով, որի վրա գրված է եղել «Տղամարդկանց համար»[9]։ Հետո նա կտրել է զգեստը և փայլաթիթեղը՝ մերկ երևալով։
1971 թվականից նա բանաստեղծական առարկաների տեսքով ստեղծել է «Էվայի բանաստեղծություններ» կոնցեպտուալ պոեզիան, որում հաճախ տպել է շուրթերը։ Վաղ կոնցեպտուալ բանաստեղծական ստեղծագործություններից է եղել «Ակտիվ պոեզիան», որտեղ Պարտումն օգտագործել է փորագրված տառերը տարբեր լանդշաֆտներում քամու միջոցով ցրելու համար՝ օգտագործելով դրանց պատահական բաշխումը պոեզիա ստեղծելու համար[9]։ Նրա հետագա պոեզիան ունեցել է ուժեղ ֆեմինիստական և սոցիալական երանգ, թեև դա երբեք չի արտահայտվել հստակ կամ ակնհայտորեն դիտողին։ 1982 թվականին ռազմական դրության ժամանակ իր ելույթներից մեկում նա եղել է մերկ և կարմիր շրթներկով։ Այն արտահայտել է նրա ստեղծագործության թեմաներից մեկը, որը ներառել է բարքերի պարոդիա[10], որտեղ կանայք փորձել են արդարացնել իրենցից տղամարդկանց իդեալականացված սպասումները։ Բեռլինի պատի թեմայով ցուցահանդեսում նա լուսանկարել է իրեն մերկ, բարձրակրունկներով և աջ ձեռքում մեծ «Օ» և ձախում՝ «Շ», որը նշանակում է Արևելքի-Արևմուտքի Շատեն կամ Արևելքի-Արևմուտքի ստվերներ։
Պարտումը նաև 1971-1977 թվականներին ծառայել է որպես բարձր ազդեցիկ փոստային արվեստի պատկերասրահի կազմակերպիչ և համադրող։ Galeria Adres պատկերասրահում ցուցադրվել են նկարիչներ Ֆլյուքսուսի և այլոց աշխատանքները։ Որպես պատկերասրահի մաս, Էվա Պարտումը լրացուցիչ հրատարակել է կատալոգներ և գրքեր[9]։
1960-ական թվականների և 1970-ական թվականների ընթացքում Պարտումի աշխատանքը հաճախ ենթարկվել է լեհ գրաքննիչների ազդեցությանը, որոնք մերժել են դրանք տարածել հրատարակություններում[9]։
Ցուցահանդեսներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2013 թվականի հուլիսին Ֆրակ Լորենը Մեցում կազմակերպել է «Վատ աղջիկներ. հավաքածուն գործողության մեջ» խորագրով ցուցահանդես՝ հարգելով արվեստագետներին, որոնք իրենց աշխատանքը նվիրել են հաստատված կարգը ապակառուցելուն ու ազատության, փորձառության և կյանքի համար տարածք ստեղծելուն։
Պարտումի աշխատանքների մի քանի հետահայաց տեսություններ են եղել, այդ թվում Wyspa արվեստի ինստիտուտի կողմից՝ Ewa Partum: The Legality of Space (2006)[11]:
Նրա աշխատանքների ցուցահանդեսները ներառում են[4].
- W.O.R.K.S., Հայեցակարգային գրաֆիկա «Կարդում ենք մեր աշխարհը» Կալգարի, Կանադա, 1973
- Պողոտա 74, Սան Պաուլո, 1974, Փոստային արվեստի միջազգային ցուցահանդես '75 Բուենոս Այրես, 1975
- «Ֆիլմը որպես ֆիլմ` Ֆիլմը որպես արվեստ» կինոփառատոն, Լոձ, 1977
- Quatro Միլան, 1982, «Ժամանակակից լեհական արվեստը Բեռլինում» 1984
- Polska 86, 20-րդ դարի լեհական լուսանկարչության ցուցահանդես
- «Սև և սպիտակ Լեհաստանը», Փարիզ, 1990
- Էստեսմի, Վարշավայի Արվեստի Օֆսեթ ազգային պատկերասրահ, 1991
- WACK! Արվեստը ֆեմինիստական հեղափոխության մեջ, MoCA, 2007
- Հատուկ տեղի համար, Փաստաթղթեր և աշխատություններ Generali Foundation-ի հավաքածուից, Ավստրիական մշակութային ֆորում, 2007
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
- ↑ 2,0 2,1 Delarge J. Le Delarge (ֆր.) — Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6
- ↑ 3,0 3,1 MAK (польск.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Gorzodek, Ewa. "Ewa Partum." Արխիվացված 2014-11-29 Wayback Machine Polish Cultural Institute of New York. Polish Cultural Institute, 1 Jan. 2004. Web. 13 Oct. 2014.
- ↑ «Ewa Partum». Culture.pl (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 3-ին.
- ↑ «Ewa Partum as a Cultural Producer | post». post.at.moma.org. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 4-ին.
- ↑ 7,0 7,1 Majewska, Karolina (2014 թ․ ապրիլի 8). «On historicizing Conceptualism and the interpretation of feminism. A conversation with Ewa Partum». OBIEG. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
- ↑ Kazmierczak, Malgorzata. "Art and Documentation: English Summaries." Արխիվացված 2021-04-23 Wayback Machine Google Scholars. Central and Eastern European Online Library, 2012. Web. 13 Oct. 2014.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 «EWA PARTUM». CULTURE.PL. Culture.pl. 2014 թ․ մայիսի 19. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 7-ին.
- ↑ Leszkowicz, Pawel. "Sex and Subversion in the Art of the People's Republic of Poland." Արխիվացված 2014-11-29 Wayback Machine The Central European Journal of Social Sciences and Humanities 20 (2007): 51-85. Google Scholars. Web. 13 Oct. 2014.
- ↑ «ewa partum – the legality of space». itsliquid. itsliquid. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ մարտի 21-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 7-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էվա Պարտում» հոդվածին։ |
| ||||||||||||
