Էնդրյու Յաո

Էնդրյու Յաո;
Ծնվել է	դեկտեմբերի 24, 1946 (76 տարեկան)
Ծննդավայր	Շանհայ, Չինաստանի Հանրապետություն
Քաղաքացիություն	Չինաստան և ԱՄՆ
Կրթություն	Հարվարդի համալսարան, Թայվանի ազգային համալսարան, Ուրբանա-Շամպեյնի Իլինոյսի համալսարան և Taipei Municipal Jianguo High School?
Երկեր	Yao's principle?
Մասնագիտություն	համակարգչային գիտնական և համալսարանի դասախոս
Աշխատավայր	Փրինսթոնի համալսարան, Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի, Սթենֆորդի համալսարան, Ցինխուա համալսարան և Կալիֆոռնիայի համալսարան
Ամուսին	Frances Yao?
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Գուգենհայմի կրթաթոշակ Թյուրինգի մրցանակ Knuth Prize? IACR Fellow? ACM-ի անդամ Հոնկոնգի չինական համալսարանի պատվավոր դոկտոր honorary doctorate from the University of Waterloo? honorary doctor of the Hong Kong Polytechnic University? George Pólya Prize? և Kyoto Prize in Advanced Technology?
Անդամություն	ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Academia Sinica?, Հաշվողական տեխնիկայի ասոցիացիա, Academic Division of Information Technical Sciences of the Chinese Academy of Sciences? և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Կայք	iiis.tsinghua.edu.cn/yao/
	Andrew Yao Վիքիպահեստում

Էնդրյու Յաո (անգլ.՝ Andrew Yao չինարեն՝ 姚期智, դեկտեմբերի 24, 1946(1946-12-24)^[1], Շանհայ, Չինաստանի Հանրապետություն^[1]), չինացի համակարգչային գիտնական և հաշվարկային տեսաբան։ 2020 թվականի դրությամբ եղել է Ցինխուա համալսարանի միջառարկայական տեղեկատվական գիտությունների ինստիտուտի (IIIS) դեկան։ Յաուն օգտագործեց մինիմաքսի թեորեմը, որն այժմ հայտնի է որպես Յաոյի սկզբունք։

Յաոն ԱՄՆ-ի քաղաքացի էր, և երկար տարիներ աշխատել է ԱՄՆ-ում, բայց 2015 թվականին Չժեննին Յանգի հետ միասին նա հրաժարվել է ԱՄՆ քաղաքացիությունից և դարձել Չինաստանի գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս^[12]^[13]^[14]։

Վաղ կյանքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յաոն ծնվել է Չինաստանի Շանհայ քաղաքում։ 1967 թվականին ավարտել է Թայվանի պետական համալսարանի ֆիզիկայի բաժինը։ Ստացել է Փիլիսոփայության դոկտորի երկու աստիճան։ Առաջինը՝ 1972 թվականին Հարվարդի համալսարանում ֆիզիկայի բնագավառում, իսկ երկրորդը՝ 1975 թվականին համակարգչային գիտության ոլորտում Իլինոյսի Ուրբանա-Շամպայն համալսարանում։

Ակադեմիական կարիերիան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նա եղել է պրոֆեսորի օգնական՝ Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտում (1975–1976), Ստենֆորդի համալսարանում (1976–1981), և պրոֆեսոր՝ Բելկլիի Կալիֆոռնիայի համալսարանում (1981–1982)^[15]: 1982 թվականից մինչև 1986 թվականը եղել է Ստենֆորդի համալսարանի լիարժեք պրոֆեսոր^[16]։ 1986 թվականից մինչև 2004 թվականները նա եղել է Ուիլյամի և Էդնա Մաքալեերի Փրինսթոնի համալսարանի ճարտարագիտության և կիրառական գիտությունների պրոֆեսոր^[17], որտեղ նա շարունակում էր աշխատել ալգորիթմների և հաշվարկների բարդությունների տեսության շուրջ։ 2004 թվականին դարձավ Պեկինի Ցինգխուա համալսարանի Հեռանկարային հետազոտությունների կենտրոնի պրոֆեսոր (CASTU) և տեսական համակարգչային գիտության ինստիտուտի (ITCS) տնօրեն։ 2010 թվականից Ցինխուայի համալսարանում աշխատում է որպես միջառարկայական տեղեկատվական գիտությունների ինստիտուտի (IIIS) դեկան։ Նա նաև Հոնկոնգի չինական համալսարանի վաստակավոր պրոֆեսոր է^[18]։

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1996 թվականին նրան շնորհվել է Քնուտի մրցանակ։ 2000 թվականին ստացել է Թյուրինգի մրցանակ, որը համակարգչային գիտության մեջ ամենահեղինակավոր մրցանակն է, ի հավանություն հաշվարկային տեսության մեջ իր հիմնարար ներդրումների՝ ներառյալ կեղծ պատահական թվերի առաջացման տեսությունը, գաղտնագրությունը և հաղորդակցության բարդությունը^[15]։ Նա հանդիսանում է ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի, Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի, գիտության առաջխաղացման ամերիկյան ասոցիացիայի, հաշվողական տեխնիկայի միության անդամ^[19], և Չինական գիտությունների ակադեմիա ակադեմիկոս։ Նրա կինը՝ Ֆրենսիս Յաոն, նույնպես տեսական համակարգչային գիտնական է։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 https://www.computerhope.com/people/andrew_chi-chih_yao.htm
↑ https://amturing.acm.org/award_winners/yao_1611524.cfm
↑ https://awards.acm.org/award_winners/yao_1611524#140
↑ https://www.sigact.org/prizes/knuth/1996.html
↑ https://www.iacr.org/fellows/2010/yao.html
↑ https://awards.acm.org/award_winners/yao_1611524#158
↑ https://cong.cuhk.edu.hk/uploads/hongrads/254_en.pdf
↑ https://cqi.tsinghua.edu.cn/en/index.php?v=show&cid=488&id=52
↑ https://uwaterloo.ca/math/research/research-chairs-and-honours/doctor-mathematics-honorary-degree-recipients
↑ https://www.siam.org/prizes-recognition/major-prizes-lectures/detail/george-polya-prize-applied-combinatorics
↑ https://www.kyotoprize.org/en/en/laureates/andrew_chi-chih_yao/
↑ «Quarterly Publication of Individuals, Who Have Chosen To Expatriate, as Required by Section 6039G»։ Federal Register։ 2015-10-27։ Վերցված է փետրվարի 22, 2017
↑ «杨振宁、姚期智正式转为中国科学院院士»։ Xinhua News
↑ «Scientists drop U.S. citizenship», Science 355 (6328): 891, March 3, 2017, doi:10.1126/science.355.6328.890, PMID 28254889
↑ ^15,0 ^15,1 «Andrew C Yao – A.M. Turing Award Winner»։ amturing.acm.org։ Վերցված է 2016-06-12
↑ «YaoTree»։ infolab.stanford.edu։ Վերցված է 2016-06-12
↑ «Andrew Yao»։ www.cs.princeton.edu։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-08-08-ին։ Վերցված է 2016-06-12
↑ «ITCSC People»։ www.itcsc.cuhk.edu.hk։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-08-ին։ Վերցված է 2016-06-12
↑ «ACM Fellows–1995»։ acm.org։ Վերցված է մարտի 10, 2015

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[1] Մաթեմատիկայի ծագումնաբանության նախագիծ
Էնդրյու Յաո
Էնդրյու Յաո Առաջադեմ ուսումնասիրությունների կենտրոն, Ցինխուայի համալսարան

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Էնդրյու Յաո կատեգորիայում։

[_18b541f6c54004a7-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 https://www.computerhope.com/people/andrew_chi-chih_yao.htm

[_bfa7acf1621d8255-2] ttps://amturing.acm.org/award_winners/yao_1611524.cfm

[_3c8dc73bf4f2f933-3] ttps://awards.acm.org/award_winners/yao_1611524#140

[_1c409a871d764043-4] ttps://www.sigact.org/prizes/knuth/1996.html

[_c6a1f137a2603e75-5] ttps://www.iacr.org/fellows/2010/yao.html

[_94f2c7a3d9aac46d-6] ttps://awards.acm.org/award_winners/yao_1611524#158

[_fe4012eba271e71b-7] ttps://cong.cuhk.edu.hk/uploads/hongrads/254_en.pdf

[_ee513fc2b2a1b74b-8] ttps://cqi.tsinghua.edu.cn/en/index.php?v=show&cid=488&id=52

[_ce7dfc8e8913c853-9] ttps://uwaterloo.ca/math/research/research-chairs-and-honours/doctor-mathematics-honorary-degree-recipients

[_2f30fc0e5e33636b-10] ttps://www.siam.org/prizes-recognition/major-prizes-lectures/detail/george-polya-prize-applied-combinatorics

[_cf78cc2c25d24263-11] ttps://www.kyotoprize.org/en/en/laureates/andrew_chi-chih_yao/

[12] «Quarterly Publication of Individuals, Who Have Chosen To Expatriate, as Required by Section 6039G»։ Federal Register։ 2015-10-27։ Վերցված է փետրվարի 22, 2017

[13] «杨振宁、姚期智正式转为中国科学院院士»։ Xinhua News

[14] «Scientists drop U.S. citizenship», Science 355 (6328): 891, March 3, 2017, doi:10.1126/science.355.6328.890, PMID 28254889

[Yao_Turing-15] 15,0 ^15,1 «Andrew C Yao – A.M. Turing Award Winner»։ amturing.acm.org։ Վերցված է 2016-06-12

[16] «YaoTree»։ infolab.stanford.edu։ Վերցված է 2016-06-12

[17] «Andrew Yao»։ www.cs.princeton.edu։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-08-08-ին։ Վերցված է 2016-06-12

[18] «ITCSC People»։ www.itcsc.cuhk.edu.hk։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-08-ին։ Վերցված է 2016-06-12

[19] «ACM Fellows–1995»։ acm.org։ Վերցված է մարտի 10, 2015

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]