Էմանուել Լյուբեցկի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էմանուել Լյուբեցկի
Ծննդյան թիվ՝նոյեմբերի 30, 1964(1964-11-30)[1][2] (58 տարեկան)
Ծննդավայր՝Մեխիկո, Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
Քաղաքացիություն՝Flag of Mexico.svg Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
Մասնագիտություն՝օպերատոր-բեմադրիչ, կինոռեժիսոր, լուսանկարիչ, կինոպրոդյուսեր և նկարիչ
Պարգևներ՝
«Օսկար» օպերատորական լավագույն աշխատանքի համար, «Օսկար» օպերատորական լավագույն աշխատանքի համար և «Օսկար» օպերատորական լավագույն աշխատանքի համար
IMDb։ID 0523881

Էմանուել Լյուբեցկի Մորգենշտեռն (իսպ.՝ Emmanuel Lubezki Morgenstern, նոյեմբերի 30, 1964(1964-11-30)[1][2], Մեխիկո, Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ), մեքսիկացի կինոօպերատոր, ռեժիսոր, պրոդյուսեր[3]։ Երբեմն հիշատակվում է Չիվո (Chivo) մականունով, որ իսպաներենից թարգմանաբար նշանակում է «այծ»[4][5]։ Աշխատել է այնպիս ռեժիսորների հետ, ինչպիսիք են Թիմ Բարթոնը, Մայքլ Մանը, Կոեն եղբայրները, Թերենս Մալիքը, Ալֆոնսո Կուարոնը, Ալեխանդրո Գոնսալես Ինյարիտուն[6]։

Արժանացել է բազմաթիվ մրցանակների, այդ թվում երեք «Օսկարի» Լավագույն օպերատորական աշխատանք անվանակարգում «Գրավիտացիա» (2013) տեխնոթրիլլերի, «Բըրդմեն» (2014) և «Փրկվածը» (2015) ֆիլմերի համար։ Եղել է առաջին օպերատորը պատմության մեջ, որ ստացել է «Օսկար» երեք անգամ անընդմեջ։ Նախքան մրցանակների արժանանալը հինգ անգամ ներկայացվել է «Օսկարի»։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էմանուել Լյուբեցկի Մորգենշտեռնը ծնվել է 1964 թվականի նոյեմբերի 30-ին Մեխիկոյում, հրեական ընտանիքում[6][7][8]։ Հայրը՝ Մունի Լյուբեցկին (իսպ.՝ Muni Lubezki, լրիվ անունը՝ իսպ.՝ Mauricio Lubezki Wasserman)[9], եղել է հոգեվերլուծաբան, դերասան ու պրոդյուսեր, մայրը՝ Ռաքել Մորգենշտեռն Լյուբեցկին (իսպ.՝ Raquel Morgenstern de Lubezki՝ կինոպրոդյուսեր և հոգեբան։ Հայրն ստացել է բժշկական կրթություն և աշխատել որպես հոգեբույժ, ուսումնասիրել հոգեվերլուծություն Էրիխ Ֆրոմի ղեկավարությամբ, եղել է Մարկոս Գրինշտեյնի խմբագրությամբ հրատարակված «Իդիշ-իսպաներեն բառարանի» կազմողներից մեկը (1993)[10][11][12]։ Հորական կողմի տատը փախել է Ռուսաստանից[13] հեղափոխությունից հետո և որոշ ժամանակ բնակվել Շանհայում, ապա տեղափոխվել Մեխիկո, ամուսնու հետ խաղացել է իդիշով ելույթ ունեցող թատերախմբում[14][15][16]։

Էմանուել Լյուբեցկին իր կարիերայի սկզբում աշխատել է մեքսիկական կինո- և հեռուստաարտադրության բնագավառում 1980-ական թվականների սկզբին։ Միացյալ Նահանգներում նրա առաջին աշխատանքը եղել է 1993 թվականի «Քսան դոլար» անկախ ֆիլմը, որը ներկայացնում է քսան դոլարանոցի ճանապարհորդության մասին։

Վեց ֆիլմերի վրա Լյուբեցկին աշխատել է իր ընկերոջ՝ մեքսիկացի կինոռեժիոր Ալֆոնսո Կուարոնի հետ, դրանք են՝ Sólo con tu pareja (1991), «Փոքրիկ արքայադուստր» (1995), «Մեծ հույսեր» (1998), «Եվ քո մորը նույնպես» (2001), «Մարդկային երեխա» (2006) և «Գրավիտացիա» (2013)։ Լյուբեցկու և Կուարոնի ընկերությունն սկիզբ է առել պատանեկան տարիքից, երբ նրանք հաճախել են նույն կինոդպրոցը[17] Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարանում[4]։

Էմանուել Լյուբեցկին աշխատել է նաև ռեժիսորներ Մայք Նիկոլսի, Թիմ Բարթոնի, Մայքլ Մանի, Թերենս Մալիքի և Մարտին Սկորսեզեի հետ։

Լավագույն օպերատորական աշխատանքի համար իր առաջին «Օսկարն» Էմանուել Լյուբեցկին ստացել է Ալֆոնսո Կուարոնի «Գրավիտացիա» ֆիլմի համար, որի գործողությունները տեղի են ունենում բաց տիեզերքում[18][19][20]։ Երկրորդ անգամ նույնպես լավագույն օպերատորական աշխատանքի համար նա «Օսկարի» արժանացել է «Ալեխանդրո Գոնսալես Ինյարիտուի «Բըրդմեն» ֆիլմի համար, որում նույնպես օգտագործվել է «Գրավիտացիայի» տեխնիկան, երբ ամբողջ ֆիլմը նկարահանվել է այնպես, կարծես նկարահանվել է մեկ շարունակական դուբլով[21]։ 2015 թվականին Լյուբեցկին նորից արժանացել է «Օսկարի» «Փրկվածը» ֆիլմի համար, որը եղել է նրա երրորդ անընդմեջ հաղթանակը, իսկ ինքը դարձել է առաջին կինեմատոգրաֆիստը պատմության մեջ, որ հասել է նրան ցուցանիշի[22]։

2007 թվականին Էմանուել Լյուբեցկին հանդես է եկել որպես Մարտին Սկորսեզեի «The Rolling Stones. Եղիցի լույս» ֆիլմ-համերգի օպերատորներից մեկը։

2008 թվականին Լյուբեցկին աշխատել է Կոեն եղբայրների «Կարդալուց հետո այրել» ֆիլմի վրա, որի պրեմիերան տեղի է ունեցել Վենետիկի կինոփառատոնում։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Եղբայրը՝ Ալեխանդրո Լյուբեցկի (իսպ.՝ Alejandro Lubezki, ծնվ.՝ 1966), սցենարիստ և ռեժիսոր-վավերագիր,
  • Քույրը՝ Պոլա Լյուբեցկի Մորգենշտեռն (իսպ.՝ Pola Lubezki-Morgenstern, ծնվ.՝ 1970), նկարիչ[23]։

Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օպերատոր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մրցանակներ և անվանակարգեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մրցանակների ու անվանակարգերի ցանկը ներկայացված է ըստ IMDb կայքի[24]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Photographers’ Identities Catalog
  2. 2,0 2,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  3. «EMMANUEL LUBEZKI»։ www.cinematographers.nl։ Վերցված է 2019-11-10 
  4. 4,0 4,1 «Emmanuel Lubezki»։ Cinematographers։ Վերցված է 2009-05-08 
  5. Bloom, Nate (2007-02-22)։ «Jewish Standard Hollywood’s big night»։ Jewish Standard։ Արխիվացված է օրիգինալից 2008-04-11-ին։ Վերցված է 2010-08-03 
  6. 6,0 6,1 Grabinsky Alan (փետրվարի 24, 2016)։ «Mexican Cinematographer Emmanuel Lubezki Hits His Stride»։ Tablet։ Վերցված է մարտի 4, 2016 
  7. Rogers Pauline B. (2015)։ Contemporary Cinematographers on Their Art։ CRC Press։ ISBN 1136045783 
  8. Times of Israel: "The tribe at the Oscars, 2016" by Nate Bloom February 25, 2016
  9. Erazo Vanessa։ «6 Things You Probably Didn’t Know About Mexican Oscar Nominee Emmanuel Lubezki»։ Remezcla։ Վերցված է մարտի 4, 2016 
  10. Oscar 2016: Emmanuel Lubezki, el ‘chivo’ que se convirtió en genio de la luz Archived 2016-02-29 at the Wayback Machine.. Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարանի բժշկական ֆակուլտետի շրջանավարտ (1963)։
  11. «CGCDMX | Contraloría General de la Ciudad de México»։ cgservicios.df.gob.mx։ Վերցված է 2017-01-24 
  12. Diccionario: «Yidish — Español», de Marcos Grinstein: Marcos (Motl) Grinstein. Diccionario Español-Yidish/Yidish-Español. México, D.F.: Fundación E. Gutman, 1993—679 pp. Մունի (Մաուրիսիո) Լյուբեցկին նաև սուբսիդավորել է այդ բառարանի հրատարակումը։
  13. «6 Things You Probably Didn’t Know About Mexican Oscar Nominee Emmanuel Lubezki»։ Remezcla։ փետրվարի 25, 2014 
  14. «EMMANUEL LUBEZKI»։ www.cinematographers.nl։ Վերցված է 2017-01-24 
  15. «Meet the Mexican-Jewish Cinematographer Behind 'The Revenant.' And 'Birdman.' And 'Gravity.'»։ Tablet Magazine (անգլերեն)։ Վերցված է 2017-01-24 
  16. Pauline B. Rogers Contemporary Cinematographers on Their Art. — CRC Press, 2015-10-23. — 239 с. — ISBN 9781136045783
  17. Cuaron, Lubezki Talk Mistakes, Long Takes and How Peter Gabriel Made ‘Gravity’ Possible։ Variety։ փետրվարի 13, 2014։ Վերցված է ապրիլի 25, 2014 
  18. Corliss Richard (2013-08-28)։ Gravity at the Venice Film Festival: Dread and Awe in Space։ Time Magazine։ Վերցված է նոյեմբերի 20, 2013 
  19. Scott A.O. (2013-10-03)։ «Between Earth and Heaven»։ The New York Times։ Վերցված է նոյեմբերի 20, 2013 
  20. «Emmanuel Lubezki, DP of 'Gravity', Expounds on Cinematography in the Virtual Age»։ nofilmschool.com։ հոկտեմբերի 8, 2013։ Վերցված է նոյեմբերի 22, 2015 
  21. Giardina Carolyn (դեկտեմբերի 30, 2014)։ «Oscars: 'Birdman' Cinematographer Reveals Secrets Behind Movie's Ingenious "Single Shot" Look»։ The Hollywood Reporter։ Վերցված է նոյեմբերի 22, 2015 
  22. «Alejandro Innaritu Wins Best Director Oscar For The Revenant»։ Deadline։ փետրվարի 28, 2016։ Վերցված է մարտի 4, 2016 
  23. «Lubezki-Morgenstern, Pola  in Art & Artists Files in the Smithsonian Libraries' Collections»։ www.sil.si.edu։ Վերցված է 2017-01-24 
  24. «Emmanuel Lubezki Awards» (անգլերեն)։ 01 сентября 2017 
  25. Հաղթանակը կիսել է «Մարտական ձի» ֆիլմի օպերատոր Յանուշ Կամինսկու հետ։
  26. Սթիվեն Բեռնստայնի հետ միասին։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]