Էլիշկա Կրասնոգորսկայա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էլիշկա Կրասնոգորսկայա
Ծննդյան անունչեխ․՝ Alžběta Pechová[1]
Ծնվել էնոյեմբերի 18, 1847(1847-11-18)[2][3][4][…]
ԾննդավայրՊրահա, Բոհեմիայի թագավորություն, Չեխական թագի հողեր, Ավստրիական կայսրություն[1][5][6][…]
Վախճանվել էնոյեմբերի 26, 1926(1926-11-26)[2][3][4][…] (79 տարեկան)
Վախճանի վայրՆոր ավան, Պրահա, Չեխոսլովակիա[7]
ԳերեզմանՕլշանի գերեզմանատուն
Գրական անունEliška Krásnohorská և T. Dvorská[1]
Մասնագիտությունգրող, կանանց իրավունքների պաշտպան, լիբրետիստ, բանաստեղծուհի, գրական քննադատ, թարգմանչուհի, խմբագիր, ուսուցչուհի, խմբագիր և քննադատ
Քաղաքացիություն Չեխոսլովակիա,  Ավստրիական կայսրություն և  Ավստրո-Հունգարիա
 Eliška Krásnohorská Վիքիպահեստում

Էլիշկա Կրասնոգորսկայա (չեխ․՝ Eliška Krásnohorskà, նոյեմբերի 18, 1847(1847-11-18)[2][3][4][…], Պրահա, Բոհեմիայի թագավորություն, Չեխական թագի հողեր, Ավստրիական կայսրություն[1][5][6][…] - նոյեմբերի 26, 1926(1926-11-26)[2][3][4][…], Նոր ավան, Պրահա, Չեխոսլովակիա[7]), չեխ գրող, թարգմանիչ, բանաստեղծուհի, դրամատուրգ, լիբրետոյի հեղինակ և ֆեմինիստ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլիշկա Կրասնոգորկայան ծնվել է 1847 թվականի նոյեմբերի 18-ին, Պրահա քաղաքում։ Նրա իրական անուն-ազգանունը եղել է Ալժբետա Պեչովա։ 16 տարեկանում, տառապելով հիվանդություններից, ստիպված է եղել թողնել երաժշտական կրթությունը։

Նա իր կարիերան սկսել է բանաստեղծություններով՝ «Z màje žitì» (1870), «Ze Šumavy» և «Pevec vólnosti» դրամատիկական պոեմը, նրա համբավն ամրապնդվել է ժողովրդական կյանքի գեղեցիկ պատմություններով։ Նա ակտիվ մասնակցություն է ունեցել կանանց շարժմանը, կարևոր դեր է խաղացել Կարոլինա Սվետլայի հիմնած կին աշխատողների միության մեջ, խմբագրել է «Կանանց թերթ» ամսագիրը և շատ է գրել կանանց խնդրի վերաբերյալ։ Նա նաև հրատարակել է մի շարք քննադատական ակնարկներ «Osvĕta» և «Časopis» ամսագրերում։

1890 թվականին Էլիշկա Կրասնոգորսկայան Պրահայում հիմնել է Միներվայի դպրոցը, աղջիկների համար առաջին վարժարանը Ավստրո-Հունգարական կայսրությունում[8]։

Թարգմանել է Ադամ ՄիցկևիչԲայրոնի և Ալեքսանդր Պուշկինի ստեղծագործությունները։

Էլիշկա Կրասնոգորսկայան մահացել է 1926 թվականի նոյեմբերի 26-ին հայրենի քաղաքում։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բանաստեղծություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Z máje žití (1871)
  • Ze Šumavy (1873)
  • K slovanskému jihu (1880)
  • Vlny v proudu (1885)
  • Letorosty (1887)
  • Šumavský Robinson (1887)
  • Bajky velkých (1889)
  • Na živé struně (1895)
  • Zvěsti a báje (1916)
  • Sny o divadle

Վեպեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Célinka

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  5. 5,0 5,1 5,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  6. 6,0 6,1 6,2 Česká divadelní encyklopedie
  7. 7,0 7,1 7,2 Archiv hl. m. Prahy, Matrika zemřelých u sv. Vojtěcha, sign. VO Z12, s. 237
  8. Sayer, Derek (2000 թ․ մարտի 19). The Coasts of Bohemia: A Czech History (անգլերեն). Princeton University Press. ISBN 978-0-691-05052-2.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էլիշկա Կրասնոգորսկայա» հոդվածին։