Էլին Վագներ
Էլին Վագներ | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մայիսի 16, 1882[1][2] |
| Ծննդավայր | Lunds Cathedral Assembly, Շվեդիա, Շվեդ-նորվեգական միություն[2] |
| Վախճանվել է | հունվարի 7, 1949[1][2] (66 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Berg parish, Շվեդիա[2] |
| Գերեզման | Լունդի Հյուսիսային գերեզմանատուն |
| Մասնագիտություն | լրագրող, գրող, սուֆրաժիստ և հասարակական գործիչ |
| Լեզու | շվեդերեն[3] |
| Քաղաքացիություն |  Շվեդիա |
| Ժանրեր | վեպ, վիպակ և Սցենար |
| Անդամակցություն | Շվեդական ակադեմիա[4], Իննի ընկերություն[5] և Svenska hem? |
| Պարգևներ | Իննի գլխավոր մրցանակ |
| Ամուսին | Ջոն Լանդկվիստ[2] |
| Elin Wägner Վիքիպահեստում | |
Էլին Մաթիլդա Էլիզաբեթ Վագներ (շվեդ.՝ Elin Wägner, մայիսի 16, 1882[1][2], Lunds Cathedral Assembly, Շվեդիա, Շվեդ-նորվեգական միություն[2] - հունվարի 7, 1949[1][2], Berg parish, Շվեդիա[2]), շվեդ գրող, լրագրող, մանկավարժ, բնապահպան, hասարակական գործիչ, երեխաների պաշտպանթյան և փրկության շարժման կազմակերպիչ, ֆեմինիստական և պացիֆիստական շարժումների ակտիվիստ, Ֆոգելստադ խմբի հիմնադիր: Շվեդական ակադեմիայի անդամ 1944 թվականից:
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
ձախից աջ՝ Էլիզաբեթ Տամ, Ադա Նիլսոն, Հոնորին Հերմելին, Էլին Վագներ, Քերստին Հեսսելգրեն (նստած)
Էլին Վագները ծնվել է Լունդ քաղաքի դպրոցի տնօրենի ընտանիքում: Երեք տարեկան հասակում նա կորցրել է մորը: Ֆոգելստադի կանանց դպրոցում աշխատել է որպես ուսուցիչ: 1910 թվականին ամուսնացել է գրականագետ Ջոն Լանդկվիստի հետ: Մահացել է ստամոքսի քաղցկեղից: Նրան թաղել են Լունդի Հյուսիսային գերեզմանատանը: Շվեդ արվեստաբան, պատմաբան Գրեգոր Պաուլսոնն ամուսնացած էր նրա քրոջ հետ:
Հասարակական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Էլին Վագները Շվեդիայի կանանց ընտրական իրավունքի շարժման ամենահայտնի ակտիվիստներից մեկն է և Շվեդիայի Կանանց իրավահավասար հասարակության ստեղծման նախաձեռնողը: Ֆրեդրիկա Բրեմերի հետ միասին Էլին Վագները Շվեդիայում եղել է ֆեմինիստական շարժման նախաձեռնողներից և ազդեցիկ ակտիվիստը: 1919 թվականի նոյեմբերին Էլին Վագները, Հելեն Պալմշերնան և Գերդա Մարկուսը Շվեդիայում ստեղծեցին երեխաների պաշտպանության և փրկության առաջին կազմակերպությունը՝ «Ռադա-Բառնեն» անվանումով («Երեխաների պաշտպանության միջազգային միության» շվեդական մասնաճյուղ):
Գրական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Էլին Վագները վեպերի, թերթերի և ամսագրերի հոդվածների և 4 ֆիլմերի սցենարների հեղինակ է: Նրա ամենահայտնի վեպերից են՝ Norrtullsligan («Տղամարդիկ և այլ դժբախտություններ», 1908), Pennskaftet («Գրիչ», 1910), գյուղացիների կյանքին նվիրված ժողովրդական ավանդույթների ոգով վիպակ՝ Åsa-Hanna (1918): Նա օգտագործում էր Դևինեզ (Devinez) ստեղծագործական կեղծանունը: Էլին Վագների գրքերը և բազմաթիվ հոդվածները նվիրված են կանանց ազատագրմանը, քաղաքացիական իրավունքների պաշտպանությանը, խաղաղության համար պայքարի շարժմանը, մարդկանց բարեկեցության բարելավմանը և շրջակա միջավայրի պաշտպանության խնդիրներին[6]:
Ընտրյալ մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
|
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Энциклопедия Брокгауз (нем.)
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Elin Mathilda Elisabeth Wägner
- ↑ Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ http://www.svenskaakademien.se/svenska-akademien/ledamotsregister/wagner-elin
- ↑ http://www.samfundetdenio.se/
- ↑ Elin Wägner, la mujer tras el Premio Nobel a Gabriela Mistral
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| ||||||||||||||||
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Էլին Վագներ կատեգորիայում։ |