Լիզ Թրաս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Էլիզաբեթ Թրասից)
Լիզ Թրաս
Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ
սեպտեմբերի 6, 2022 - հոկտեմբերի 25, 2022
Միապետ Եղիսաբեթ II
Չարլզ III
Նախորդող Բորիս Ջոնսոն
Հաջորդող Ռիշի Սունակ
Պահպանողական կուսակցության առաջնորդ
սեպտեմբերի 5, 2022 - հոկտեմբերի 24, 2022
Նախորդող Բորիս Ջոնսոն
Հաջորդող Ռիշի Սունակ
 
Կուսակցություն՝ Մեծ Բրիտանիայի պահպանողական կուսակցություն[1][2][3]
Կրթություն՝ Roundhay School?[4] և Մերթոն քոլեջ[4]
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և հաշվապահ
Ծննդյան օր հուլիսի 26, 1975(1975-07-26)[4] (48 տարեկան)
Ծննդավայր Օքսֆորդ, Միացյալ Թագավորություն[4]
Քաղաքացիություն  Միացյալ Թագավորություն
Հայր John Truss?[4]
Մայր Priscilla Mary Grasby?[5]
Ամուսին Hugh O'Leary?[6][7]
 
Կայք՝ elizabethtruss.com
 
Ինքնագիր Изображение автографа

Էլիզաբեթ Թրաս (անգլ.՝ Mary Elizabeth "Liz" Truss, հուլիսի 26, 1975(1975-07-26)[4], Օքսֆորդ, Միացյալ Թագավորություն[4]), բրիտանացի կին քաղաքական գործիչ, արտաքին առևտրի նախարար (2019 թվականից), 2022 թվականի սեպտեմբերից հոկտեմբեր Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ[8]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլիզաբեթ Թրասը մանկության տարիներն անցկացրել է Լիդսում (Յորքշիր), նրա ծնողները հավատարիմ են մնացել քաղաքական համոզմունքներին և իրենց երիտասարդ դստերը ներգրավել են միջուկային ծանրաբեռնվածության արշավում։ Սովորել է Լիդսի պետական դպրոցում (Roundhay School), այնուհետև Օքսֆորդի համալսարանի Մերթոն քոլեջում սովորել է փիլիսոփայություն, քաղաքականություն և տնտեսագիտություն, որտեղ ղեկավարել է լիբերալ-դեմոկրատական կուսակցության բաժանմունքը։ Ստանալով ֆինանսական կրթություն՝ աշխատել է Shell և Cable & Wireless ազգամիջյան ընկերություններում։ 2008 թվականին նշանակվել է Reform վերլուծական կենտրոնի փոխտնօրեն, որը մշակել է հանրային ծառայությունների ոլորտում մասնավոր բիզնեսի ներգրավման ծրագրեր[9]։

Քաղաքական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1996 թվականին անդամակցել Է Պահպանողական կուսակցությանը, 1998-2000 թվականներին գլխավորել Է Լոնդոնի Լյուսեմ Դեպֆորդի (Lewisham Deptford Conservative Association) ընտրատարածքի պահպանողական ասոցիացիան։ 2001 թվականին ձեռնարկել է Հեմսուորթ շրջանի համայնքների պալատում (արևմտյան Յորքշիր ծիսական կոմսություն) ընտրվելու անհաջող փորձ, 2005 թվականին փորձը կրկնել է նույն կոմսությունում, բայց Քոլդեր Վելիի օկրուգում (և կրկին ապարդյուն)։ Վերջապես, 2010 թվականի մայիսի 6-ի խորհրդարանական ընտրությունները հյուսիս-արևմտյան Նորֆոլկ ընտրատարածքում նրան հաջողություն են բերել[10]։

2012 թվականի սեպտեմբերին վարչապետ Դևիդ Քեմերոնը միանգամից 50 նոր նշանակումներ է կատարել իր առաջին կաբինետում, և Էլիզաբեթ Թրասը դարձել է այն ժամանակ կրթության նախարարի խորհրդականի օգնականը (Parliamentary Under-Secretary of State)[11]։

2014 թվականի հուլիսի 15-ին Քեմերոնի կաբինետում կադրային տեղաշարժերի նոր շարք է եղել և նոր նշանակումներից մեկը դարձել է Էլիզաբեթ Թրասի առաջխաղացումը շրջակա միջավայրի, պարենի և գյուղատնտեսության նախարարի պաշտոնում[12]։

2015 թվականի մայիսի 7-ին տեղի են ունեցել հերթական խորհրդարանական ընտրությունները, որոնց արդյունքում Թրասը նախկին շրջանում ստացել է ձայների 50,9%-ը և պահպանել խորհրդարանական մանդատը[13]։

2015 թվականի մայիսի 11-ին Դևիդ Քեմերոնը ձևավորել է իր երկրորդ կաբինետը՝ Էլիզաբեթ Թրասի համար պահպանելով շրջակա միջավայրի, պարենի և գյուղատնտեսության նախարարի պաշտոնը[14]։

2016 թվականի հուլիսի 14-ին Թերեզա Մեյի առաջին կաբինետում նշանակվել է արդարադատության նախարար և լորդ-կանցլեր[15] և դարձել է պատմության մեջ առաջին կին լորդ-կանցլերը՝ Թերեզա Մեյի առաջին կաբինետում (2016-2017)։

2017 թվականի ապրիլին նախարարների կաբինետը Թերեզա Մեյից պահանջել էր Էլիզաբեթ Թրասին ազատել լորդ-կանցլերի պարտականություններից և այդ պաշտոնը առանձնացնել արդարադատության նախարարի պաշտոնից՝ տեղի ունեցած մի շարք սխալների պատճառով (պաշտոնները միավորվել են 2007 թվականին Թոնի Բլերի որոշմամբ)[16]։

2017 թվականի հունիսի 11-ին Թերեզա Մեյի երկրորդ կաբինետում նշանակվել է Գանձապետարանի գլխավոր քարտուղար։

2022 թվականի սեպտեմբերի 5-ին ընտրվել է Մեծ Բրիտանիայի Պահպանողական կուսակցության առաջնորդ[17]։

2022 թվականի սեպտեմբերի 6-ին՝ Պահպանողական կուսակցության առաջնորդ դառնալուց մեկ օր անց, Թրասը թագուհի Էլիզաբեթ II-ի կողմից կնշանակվի վարչապետ՝ դառնալով բրիտանացի երրորդ կին վարչապետը՝ Մարգարեթ Թետչերից և Թերեզա Մեյից հետո[18]։ Երկու օր անց՝ 2022 թվականի սեպտեմբերի 8-ին, մահացավ թագուհի Եղիսաբեթ II-ը։ Չարլզ III-ը գահ բարձրացավ, և սեպտեմբերի 9-ին Բուքինգհեմյան պալատում տեղի ունեցավ նրա առաջին անձնական լսարանը Լիզ Թրուսի հետ։

2022 թվականի հոկտեմբերի 20-ին և իր պաշտոնավարման 45-րդ օրը Թրասը հայտարարեց Պահպանողական կուսակցության ղեկավարի պաշտոնից իր հրաժարականի և վարչապետի պաշտոնից հեռանալու մտադրության մասին՝ ասելով, որ «հաշվի առնելով ստեղծված իրավիճակը՝ ես չեմ կարող հանձնել այն մանդատը, որով ընտրվել եմ Պահպանողական կուսակցության կողմից»։ Նրան փոխարինում է Ռիշի Սունակը։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատանեկության տարիներին նա մասնակցել է Փեյսլիի ցույցերին (մինչև Լիդս տեղափոխվելը ընտանիքը որոշ ժամանակ ապրել է Շոտլանդիայի այս քաղաքում) և վանկարկել է հակատետրոսյան կոչ՝ Maggie, Maggie, Maggie, out, out, out: Համայնքների պալատի ընտրություններում Էլիզաբեթ Թրասի թեկնածության առաջադրումը ժամանակին ուժեղ դիմադրություն է առաջացրել մոդեռնիզացիոն քաղաքականության առավել պահպանողական տրամադրված հակառակորդների կողմից այն կուսակցությունում, որոնց the Mail on Sunday թերթի լրագրողները տվել են Turnip Taliban, այսինքն՝ «Թալիբան բոլվանով» մականունը։ 2014 թվականին իր առաջին նախարարական պորտֆելը ստանալու պահին Թրասը դարձել է Մեծ Բրիտանիայի ամենաերիտասարդ կին նախարարը ողջ պատմության ընթացքում։

2000 թվականին Էլիզաբեթ Թրասն ամուսնացել է ֆինանսական տնօրեն Հյու Օ'Լիրիի հետ, հետագայում ունեցել են երկու երեխա[19]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 https://www.express.co.uk/news/politics/1638643/liz-truss-royal-family-lib-dem-conservative-leadership-2022-next-prime-minister-spt
  2. 2,0 2,1 https://d-nb.info/gnd/1249372569
  3. 3,0 3,1 https://littlesis.org/person/54107
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 Who's who (բրիտ․ անգլ.)(untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X
  5. Pas L. v. Genealogics — 2003.
  6. https://www.theguardian.com/politics/2022/sep/05/pizza-nights-and-sleepovers-how-liz-truss-children-may-cope-with-life-at-no-10
  7. Landler M. A Hawkish Diplomat Takes Control, Facing Hard Times and Johnson’s Ghost — 2022.
  8. «Լիզ Թրասը` Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ». «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան. Վերցված է 2022 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.
  9. Adam Withnall (2014 թ․ հուլիսի 15). «Liz Truss MP: The new Environment Secretary, her clash with the 'Turnip Taliban' and a controversial rise through the Tory ranks» (անգլերեն). Independent. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 21-ին.
  10. «Elizabeth Truss MP». Democracy Live (անգլերեն). BBC News. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 20-ին.
  11. John Burn-Murdoch (2012 թ․ սեպտեմբերի 6). «Cameron's cabinet reshuffle: the full list of government ministers» (անգլերեն). The Guardian. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 21-ին.
  12. «Cabinet: David Cameron's new line-up» (անգլերեն). BBC News. 2014 թ․ հուլիսի 15. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 20-ին.
  13. «Norfolk South West». Election 2015 (անգլերեն). BBC News. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 20-ին.
  14. «Cabinet reshuffle: Amber Rudd and Sajid Javid promoted» (անգլերեն). BBC News. 2015 թ․ մայիսի 11. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  15. Andrew Sparrow (2016 թ․ հուլիսի 14). «May's cabinet reshuffle: Michael Gove sacked and replaced with Elizabeth Truss - live updates» (անգլերեն). Guardian. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 14-ին.
  16. Kate McCann (2017 թ․ ապրիլի 5). «Liz Truss should be stripped of Lord Chancellor role, Cabinet ministers urge Theresa May» (անգլերեն). The Telegraph. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 11-ին.
  17. Hughes, David (2022 թ․ սեպտեմբերի 5). «Truss wins Tory leadership race and faces daunting challenge as PM». The Independent. Վերցված է 2022 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  18. Wingate, Sophie (2022 թ․ սեպտեմբերի 5). «Liz Truss to become UK's third female prime minister». The Independent. Վերցված է 2022 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  19. Andy McSmith (2014 թ․ հուլիսի 18). «Liz Truss: Conqueror of the Turnip Taliban» (անգլերեն). Independent. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 21-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]