Էլեն Ջոնսոն-Սերլիֆ
Էլեն Ջոնսոն-Սերլիֆ (անգլ.՝ Ellen Johnson-Sirleaf, հոկտեմբերի 29, 1938[1][2][3][…], Մոնրովիա, Լիբերիա[4]), քաղաքագետ և Լիբերիայի 24-րդ նախագահը՝ սկսած 2006 թվականից։ 2011 թվականին ստացել է խաղաղության Նոբելյան մրցանակ՝ Թավակկոլ Կարմանի և Լեյմա Գբովիի հետ միասին` «կանանց անվտանգության և խաղաղության կառուցման գործում կանանց լիարժեք ներգրավվածության համար առանց բռնության պայքարի համար»[9]: Ընտրություններում նրա տարած հաղթանակի մասին պաշտոնապես հայտարարվել է 2005 թվականի նոյեմբերի 23-ին: Նա աֆրիկյան երկրի առաջին կին-նախագահն է: Ջոզեֆ Բոկայը Ջոնսոն-Սերլիֆի կառավարության փոխնախագահն է: Խիստ բնավորության և վճռականության համար նրան հաճախ համեմատում են «երկաթե լեդիի» հետ: 2006 թվականի հունվարի 16-ին նրա երդմնակալության արարողությանը ներկա էին ԱՄՆ պետքարտուղար Կոնդոլիզա Ռայսը և ԱՄՆ-ի առաջին տիկին Լորա Բուշը:
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հարվարդի համալսարանում հանրային կառավարման ոլորտում մագիստրոսի դիպլոմ ստանալուց հետո` 1972 թվականին Ջոնսոն-Սերլիֆին հրավիրել են աշխատել կառավարությունում` որպես Լիբերիայի ֆինանսների նախարարի օգնական` նախագահ Ուիլյամ Ռիչարդ Տոլբերտի աշխատակազմում, որտեղ նրան մեղադրել են ավելի քան 3 միլիոն դոլարի գողության համար: 1980 թվականին նա դարձել է ֆինանսների նախարար և այդ պաշտոնում աշխատել է մինչև 1985 թվականը` Սեմուել Դոուի օրոք և դատապարտվել է տասը տարվա ազատազրկման` Հանրապետության նախագահի կողմից հաստատված ռազմական ռեժիմը խորհրդարանում քննադատելու համար: Սակայն շուտով նրան ազատ են արձակել և երկրից վտարել են Նայրոբի: Միայն 1997 թվականին նա կարողացել է վերադառնալ Լիբերիա` որպես Համաշխարհային բանկի և «Citibank»-ի տնտեսագետ:
Նախ պաշտպանելով Չարլզ Թեյլորին սերժանտ Սեմյուել Դոուի դեմ պայքարում` ավելի ուշ Էլեն Ջոնսոն-Սերլիֆը 1997 թվականի նախագահական ընտրություններին դարձել է նրա ընդդիմադիրը: Ընտրությունների արդյունքների համաձայն, նա հավաքել է ընդամենը ձայների 10 %-ն այն ժամանակ, երբ նրա մրցակից Չարլզ Թեյլորը հավաքել է 75%: Որոշ ժամանակ անց Չարլզ Թեյլորը մեղադրել է նրան դավաճանության համար, քանի որ Էլենն ակտիվ գործունեություն է ծավալել հանրապետության նախագահին վարկաբեկելու ուղղությամբ` իր համար հարթակ պատրաստելով գալիք 2005 թվականի ընտրություններին: Չարլզ Թեյլորի` 2003 թվականի օգոստոսի 11-ին պաշտոնաթող լինելուց հետո Էլեն Ջոնսոն-Սերլիֆը կրկին դարձել է Միասնություն կուսակցության առաջնորդ:
2005 թվականի նախագահական ընտրությունների ժամանալ Էլեն Ջոնսոն-Սերլիֆը քվեարկության առաջին փուլում հավաքել է 192,326 ձայն և այդ արդյունքներով նա երկրորդն էր՝ հայտնի Ֆուտբոլիստ Ջորջ Վեայից հետո: Սակայն քվեարկության երկրորդ փուլում, որը կայացել է նոյեմբերի 8-ին, նա հաղթող է ճանաչվել: Արդեն նոյեմբերի 11-ին պետական հանձնաժողովը ընդունել է Էլեն Ջոնսոն-Սերլիֆի հաղթանակը: 2005 թվականի նոյեմբերի 23-ին բոլոր ձայների հաշվումից հաստատվել է, որ Էլենը հաղթել է ձայների ավելի քան 20 % մեծամասնությամբ: Տեղական և անկախ օտարերկրյա դիտորդների կողմից ոչ մի լուրջ նկատողություն չի արձանագրվել:
2011 թվականի նախագահական ընտրություններին նա վերընտրվել է` հավաքելով ձայների ավելի քան 90 %-ը[10][11]:
Էլեն Ջոնսոն-Սերլիֆը ունի չորս որդի և վեց թոռ, նրանցից ոմանք ապրում են Ատլանտայում, Ջորջիա:
Հրապարակումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- From Disaster to Development (1991)
- The Outlook for Commercial Bank Lending to Sub-Saharan Africa (1992)
Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 1988 թվական, Ռուզվելտի մրցանակ խոսքի ազատության համար (1988 Franklin Delano Roosevelt Freedom of Speech Award)
- Ռալֆ Բունշի մրցանակ միջազգային հարաբերությունների առաջխաղացման համար (Ralph Bunche International Leadership Award)
- Աֆրիկյան աստղի շքանշանակիր, Լիբերիայի ազատության համար (Grand Commander Star of Africa Redemption of Liberia)
- Տոգո շքանշանի շքանշանակիր (Commander of the Order of Togo)
- Խաղաղության Նոբելյան մրցանակ (2011)
- pro Merito Melitensi շքանշան (2014, Մալթայի շքանշան)[12]
Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Հաշվապահական գործ. Մեդիսոնի բիզնես դպրոց (Մեդիսոն, Վիսկոնսի, 1960-ականների սկիզբ)
- Պետական կառավարում, Հարվարդի համալսարան (1973)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 FemBio: Банк данных о выдающихся женщинах, Frauerdatenbank
- ↑ 4,0 4,1 4,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library, Austrian National Library Record #133831892 // Общий нормативный контроль (GND) — 2012—2016.
- ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2011/
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
- ↑ https://www.harvard.edu/on-campus/commencement/honorary-degrees
- ↑ https://www.ifw-kiel.de/konfer/wwp
- ↑ «The Nobel Peace Prize 2011» (անգլերեն)։ Nobel Media։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-02-08-ին։ Վերցված է 2011-10-7
- ↑ «В Либерии проходит второй тур президентских выборов»։ euronews։ 8 ноября 2011 года
- ↑ «Лауреат Нобелевской премии переизбрана на пост президента Либерии»։ Лента.Ру։ 11 ноября 2011 года
- ↑ OFFICIAL VISIT OF THE PRESIDENT OF LIBERIA TO THE SOVEREIGN ORDER OF MALTA
| ||||||||||||||||||||
- Հոկտեմբերի 29 ծնունդներ
- 1938 ծնունդներ
- Ապրող անձինք
- Մոնրովիա քաղաքում ծնվածներ
- Հարվարդի համալսարանի շրջանավարտներ
- Կոլորադոյի համալսարանի շրջանավարտներ
- Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Ազատության նախագահական մեդալով պարգևատրվածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Լիբերիայի նախագահներ
- Պետության կին ղեկավարներ
- Կանայք պատերազմում
- Նոբելյան մրցանակի կին դափնեկիրներ
- 21-րդ դարի կին քաղաքական գործիչներ
- Կառավարության կին ղեկավարներ
- Կին նախագահներ