Էլեն Անդրե

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էլեն Անդրե
ֆր.՝ Ellen Andrée
Ծնվել էմարտի 7, 1856(1856-03-07)[1][2]
ԾննդավայրՓարիզի 3-րդ շրջան, Փարիզ[2]
Մահացել էդեկտեմբերի 9, 1933(1933-12-09)[3][4] (77 տարեկան)
Մահվան վայրՓարիզի 9-րդ շրջան, Փարիզ[4]
ԳերեզմանՄոնմարտր գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
Մասնագիտությունթատրոնի դերասանուհի և մոդել

Էլեն Անդրե (ֆր.՝ Ellen Andrée, իրականում Hélène André, մարտի 7, 1856(1856-03-07)[1][2], Փարիզի 3-րդ շրջան, Փարիզ[2] - դեկտեմբերի 9, 1933(1933-12-09)[3][4], Փարիզի 9-րդ շրջան, Փարիզ[4]), ֆրանսիացի դերասանուհի և մոդել։ Նա որպես մոդել ներկայացավ այնպիսի հայտնի իմպրեսիոնիստական վարպետների համար, ինչպիսիք են Էդուարդ Մանեն, Էդգար Դեգան և Պիեռ Օգյուստ Ռենուարը։ Հենց այս փաստն է, և ոչ թե Էլենի հաջող երկարամյա թատերական կարիերան, որը նրան հետաքրքիր է դարձնում ժամանակակիցների համար։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլեն Անդրեն ծնվել է 1857 թվականին Փարիզի Ժոֆուրա-Մարի թաղամասում։ Նրա ծագման և երիտասարդության մասին միայն մասնատված և հակասական տեղեկություններ է պահպանվել, հիմնականում ՝ Ամբրուազ Վոլարի շնորհիվ, ով 1910 թվականին շփվել է Էլենի հետ Ռենուարի և արվեստի պատմաբան Ադոլֆ Թաբարդի կենսագրությունը կազմելիս, որը հարցազրույց է վերցրել միարժամանակ մշակել է հետ Մանեի կենսագրությունը։ Ջոն Քոլինզն իր գրքում նշում է, որ Էլենի հայրը սպա է, իսկ մայրը `մեծ խանութի հրուշակեղենի բաժնի վաճառողուհի։ Այնուամենայնիվ, Էդուարդ Մանեի գրառումներում նշվում է, որ Էլենի հայրը նկարիչ Էդմոնդ Անդրեն է։ Ըստ իր իսկ խոսքերի, նա պետք է դառնար տարրական դասարանների ուսուցիչ, բայց մաթեմատիկայից թույլ գիտելիքների պատճառով այս գաղափարը մերժվել է, և նա աշխատանքի է անցել որպես մոդել ՈՒորտայի տիկնանց նորաձևության խանութում։

1870-ականների կեսերից նա հաճախ է այցելում «Նոր Աթենք» սրճարան ՝ գեղարվեստական բոհեմների սիրված հանդիպման վայրը:Էլենի այս պահվածքն այդ ժամանակ անսովոր էր։ Լավ ընտանիքի չամուսնացած կինը չպետք է այդպիսի վայրերում հայտնվեր առանց ուղեկցության, միայն մարմնավաճառները կամ աշխատավոր դասի ներկայացուցիչները կարող էին միայնակ այցելել այդ հաստատություններ։ Այդ պատճառով քիչ հավանական է, որ Էլեն Անդրեն իր ծննդյան տարեթիվը նշեր 1862 թվականին։ Քանի որ նա 1875 թվականին արդեն նկարվել է Մանեի մոտ, նա այդ ժամանակ ընդամենը 13 տարեկան էր։ Ոչ Մանեի կտավի վրա հայտնվելը, ոչ էլ սրճարան այցելելը չեն համապատասխանում այդ տարիքին։ Նոր Աթենք սրճարանում, Մանեից բացի, նա հանդիպել է Էդգար Դեգասին և Օգյուստ Ռենուարին, որոնց համար աշխատել է նաև որպես մոդել։ Այս տեսակի գործունեության նախապայմանը, ինչպես նշում է արվեստի պատմաբան Ֆրանսուազա Կաչենը, ոչ թե գեղեցկությունն էր կամ լավ կազմվածքը, այլ Էլենի որոշակի դիրքում սառչելու ունակությունն էր և «ինչ-որանկրկնելի բան» արտաքին տեսքում։

Նա իր նորամուտը նշել է Պալեիսի թագավորական թատրոնում (1879)։ Մոտ է եղել նատուրալիզմի թատրոնին, խաղացել է Ազատ թատրոնում ՝ Անդրե Անտուանի հետ, խաղացել դերեր Պոլ Բուրժեի, ժուլիա Ռենարի, Անրի Բատայի, Ժորա Քորթելինի, Սաշա Գիթրիի և այլնի։ Նա հանդես է եկել «Ֆոլի Բերժե» կաբարեում։

Իմպրեսիոնիստների շրջանում նա հայտնի է դարձել որպես մոդել։ Հյուրընկալվել է Ռենուարի, Դեգայի, Մանեի, ժերվայի և այլ նկարիչների համար։

Մոդել[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մանե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեգա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռենուար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հետաքրքիր փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլեն Անդրեն Սյուզեն Վրիլանդի «Ռոուերս նախաճաշ» պատմավեպի առաջին դերասանուհիներից է (2007)։ Դեյվիդ Արկետի «Սիրահարված պալատական» պատմական ֆիլմում է խաղացել (2008):Էլեն Անդրեն կատարել է Կենոն Փեյջը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Օրսե թանգարան — 1986.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 ծննդական
  3. 3,0 3,1 3,2 Gallica (ֆր.) — 1997.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 մահվան վկայական

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էլեն Անդրե» հոդվածին։