Jump to content

Էդուարդ Հախվերդյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Հախվերդյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Էդուարդ Հախվերդյան
Ծնվել է1952[1] կամ ապրիլի 4, 1952(1952-04-04) (72 տարեկան)
ԾննդավայրԹեհրան, Իրան
Մասնագիտությունբանաստեղծ, թարգմանիչ, լրագրող և նկարիչ
Քաղաքացիություն Հայաստան
ԱնդամակցությունՀԳՄ
ԱշխատավայրՀայֆիլմ, Նոր դար և Աղբյուր ամսագիր
Պարգևներ
Էդուարդ Հախվերդյան Վիքիքաղվածքում

Էդուարդ Հախվերդյան (1952[1] կամ ապրիլի 4, 1952(1952-04-04), Թեհրան, Իրան), հայ բանաստեղծ, թարգմանիչ, գեղանկարիչ։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորել է Թեհրանի հայկական և պարսկական դպրոցներում։ 1970 թվականին հայրենադարձել է և հաստատվել Էջմիածին քաղաքում։ Ավարտել է Երևանի Մարտիրոս Սարյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարանը։ Աշխատել է «Հայֆիլմ» կինոստուդիայում, ապա՝ Հայաստանում Իրանի Իսլամական Հանրապետության դեսպանատանը, «Նոր դար» հանդեսում։ 1991 թվականից աշխատում է «Աղբյուր» մանկապատանեկան ամսագրում։ 1995 թվականից Հայաստանի Գրողների միության անդամ է։ 1999 թվականից հայ-իրանական «Միհր» մշակութային-հասարակական հանդեսի գրական բաժնի վարիչն է, Էջմիածնի քաղաքապետարանի «Մշակույթ» միացյալ տնօրինության տնօրենը։

Ստեղծագործություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայերեն է թարգմանել պարսից ժամանակակից գրականության հեղինակների գործեր։ Պարսկերենից հայերեն է թարգմանել Ղուրանը[2], ինչը Ղուրանի երրորդ թարգմանությունն է հայ իրականության մեջ[3]։ Նրա բանաստեղծությունները և թարգմանությունները տպագրվել են հանրապետական գրական մամուլում[4]։ Գրական գործունեությանը զուգահեռ զբաղվում է գեղանկարչությամբ[5]։

  • 4-ը ապրիլի (բանաստեղծությունների ժողովածու)․- Երևան։ «Տապան», 1992։
  • Անառակ որդի (բանաստեղծությունների ժողովածու)․- Լոս Անջելես։ «Այբ-բեն», 1996։
  • Իմ սիրտը լեռներում չէ (բանաստեղծությունների ժողովածու)․- Լոս Անջելես։ «Այբ-բեն», 2002։
  • Գնում եմ էտյուդի (բանաստեղծությունների ժողովածու)․- Երևան։ Անտարես, 2012[6]։
  • Spin…» Բանաստեղծություն․- Լոս Անջելես։ «Այբ- Բեն», 2015։
  • «Հինգ գիրք»Բանաստեղծություններ․- Լոս Անջելես։ «Այբ- Բեն», 2015։
  • «Բառի աղջիկը»։ Հեքիաթ մեծահասակների համար․- Երևան։ Էդիթ Պրինտ, 2018։

Թարգմանություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Այս հեղինակի կատարած թարգմանությունների ցանկը կարող եք որոնել «Թարգմանչաց արվեստ» շտեմարանի «Թարգմանիչներ» բաժնում
  • Քոռ բու (իրանական պատմվածք և վիպակ)․- Երևան։ «Տապան», 1992։
  • Ֆորուղ Ֆարրոխզադ։ Մի այլ ծնունդ (բանաստեղծությունների ժողովածու)․- Լոս Անջելես։ «Այբ-բեն», 1996։
  • Սոհրաբ Սեփեհրի։ Կանաչ ծավալ (բանաստեղծությունների ժողովածու)․- Երևան։ «Վան Արյան», 2000։
  • Փոքրիկ սիրտս ու՞մ նվիրեմ (իրանական ժամանակակից հեքիաթներ)․- Երևան։ «Վան Արյան», 2000։
  • Զահակ (իրանական ժամանակակից դրամատրուրգիա)․- Երևան։ «Աղբյուր», 2003։
  • Սուրբ Ղուրան, (29, 30 մաս)․- Երևան։ «Հայաստան», 2004։
  • Ոսկե գմբեթ (ժամանակակից իրանական պոեզիա)․- Երևան։ «Հայաստան», 2005։
  • Սուրբ Ղուրան (24,25, 26, 27 և 28 մասեր)․- Երևան։ «Հայաստան», 2005։
  • Մարգարեի արևածագը (իրանական ժամանակակից պոեզիան իսլամական հեղափոխությունից հետո)․- Երևան։ «Հայաստան», 2006։
  • Սուրբ Ղուրան (հայերեն ամբողջական թարգմանությունը)․- Երևան։ «Հայաստան», 2006-2007։
  • Մոլավի։ Մասնավիի պատումներ․- Երևան։ «Հայաստան», 2007։
  • Ղեյսար Ամինփուր (բանաստեղծությունների ընտրանի)․- Երևան։ «Հայաստան», 2008։
  • «Նազելի նոճին»։ Իրանական հեքիաթներ․- Երևան։ «Հայաստան», 2008։
  • Ահմադ Շամլու։ Թարմ օդ (բանաստեղծությունների ընտրանի)․- Երևան։ «Հայաստան», 2008։
  • Վահե Արմեն։ Թևերը թողեց բանաստեղծությանս կողքին ու հեռացավ (բանաստեղծություններ)․- Երևան։ «Ծիծեռնակ», 2011։
  • Շամս Լանգյարուդի։ Փողոցների նավաստին․- Երևան, «Հայաստան», 2011։
  • Ալի Մուսավի Գյարմարուդի։ «Քարի այգի»․ բանաստեղծությունների ընտրանի․-Երևան։ Էդիթ պրինտ, 2016։
  • Քիանա Ռաշիդի։ «Սովորական ծնոտներով մի մարդ»․ , բանաստեղծությունների ժողովածու․-Երևան։ Հայաստան, 2016։
  • Վահե Արմեն։ «Կռունկների թռիչքից հետո»․ բանաստեղծությունների ժողովածու․-Երևան։ Հայաստան, 2017։
  • «Ավեստա»։ Իրանցիների հնագույն երգերը և տեքստերը․- Երևան։ Անտարես, 2022։
  • 2012 թ. արժանացել է ՀԳՄ «Գրական վաստակի համար» մեդալի[6]։
  • 2012 թ. արժանացել է ՀՀ մշակույթի նախարարության Ոսկե մեդալի։
  • 2009 թ. արժանացել է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի և ՀԳՄ համատեղ «Կանթեղ» թարգմանական մրցանակի։
  • 2001 թվականին պարսկական լեզուն և գրականությունը պրոպագանդելու համար իրանի «Էրշադի» և մշակույթի նախարարի կողմից արժանացել է արծաթե գավաթի ու վկայագրի։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Identifiants et Référentiels (ֆր.)ABES, 2011.
  2. «Ղուրանը թարգմանվեց արևելահայերեն». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 8-ին.
  3. Թուրքիայում Ղուրանը թարգմանվել է արևելահայերեն և արևմտահայերեն
  4. «Էդուարդ Հախվերդյանի կենսագրությունը zarkfoundation.com կայքում».
  5. Իմ կոմիտասը լուսավոր է
  6. 6,0 6,1 ՀԳՄ պաշտոնական կայք

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդուարդ Հախվերդյան» հոդվածին։