Էդուարդ Թոփչյան (գրականագետ)

Էդուարդ Թոփչյան
Ծնվել է	հուլիսի 11, 1911
Ծննդավայր	Էվջիլար, Սուրմալուի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	սեպտեմբերի 3, 1975 (64 տարեկան)
Վախճանի վայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	գրականագետ և խմբագիր
Ազգություն	հայ
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Կրթություն	Երևանի պետական համալսարան (1932) և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի արևելյան ձեռագրերի ինստիտուտ (1938)
Գիտական աստիճան	բանասիրական գիտությունների թեկնածու
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ
Աշխատավայր	Գրական թերթ, ԱրմՖԱՆ, Խորհրդային արվեստ, ՀԳՄ և ՀՀ ԳԱԱ գրականության ինստիտուտ
Պարգևներ	; և
Զավակներ	Ալեքսանդր Թոփչյան
	Էդուարդ Թոփչյան Վիքիդարանում

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Էդուարդ Թոփչյան (այլ կիրառումներ)

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Թոփչյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Էդուարդ Ստեփանի Թոփչյան (հուլիսի 11, 1911(1911-07-11)^[1]^[2], Էվջիլար, Սուրմալուի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն^[1]^[2] - սեպտեմբերի 3, 1975(1975-09-03)^[1]^[2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ^[1]^[2]), հայ գրականագետ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու, ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ (1970), քաղաքական գործիչ, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1942 թվականից, Հայաստանի Գրողների Միության նախագահ (1959-1975)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Սուրմալուի գավառի Էվջիլար գյուղում։ 1932 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի պատմագրական ֆակուլտետը։ 1935 թվականին ուսուցչություն է արել Երևանի դպրոցներում։ 1935-1938 թթ. սովորել է Լենինգրադի արվեստագիտության ինստիտուտի ասպիրանտուրայում։ 1938-1939 թվականներին եղել է «Գրական թերթի» խմբագրի տեղակալ, 1939-1941 թվականներին՝ Արմֆանի լեզվի և գրականության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող։ 1941-1943 թվականներին ծառայել է խորհրդային բանակում, մասնակցել հայրենական մեծ պատերազմին։ 1943-1944 թվականներին «Սովետական գրականություն և արվեստ» ամսագրի խմբագիրն էր, 1944-1946 թվականներին՝ Հայաստանի գրողների միության վարչության պատասխանատու քարտուղարը, 1946-1952 թվականներին՝ ՀԽՍՀ ԳԱ գրականության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող, ապա խորհրդային գրականության սեկտորի վարիչ, 1953-1954 թվականներին՝ նույն ինստիտուտի տնօրեն, 1954-1975 թվականներին՝ Հայաստանի գրողների միության վարչության առաջին քարտուղար։

Եղել է ՀԽՍՀ IV-VIII գումարումների Գերագույն սովետի դեպուտատ, 1967-1971 թվականներին՝ ՀԽՍՀ գերագույն սովետի նախագահ։ ԽՄԿԿ անդամ 1942 թվականից։

Նրա առաջաբանով են լույս տեսել Ֆրանց Վերֆելի «Մուսա լեռան քառասուն օրը» վեպի հայերեն թարգմանությունը և Լևոն Շանթի երկերի ժողովածուն^[3]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայրենական պատերազմի երկրորդ աստիճանի շքանշան
Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան (2)
«Պատվո նշան» (2) շքանշան

Երկերի մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վահան Տերյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1945, 47 էջ։
Հոկտեմբերը և հայ ժողովրդի ճակատագիրը, Երևան, «Միտք», 1965, 27 էջ։
Վերածնունդ (ժողովածուի մեջ տեղ է գտել Էդ. Թոփչյանի «Արնաթաթավ գիրքը» հոդվածը), Երևան, «Սովետական գրող», 1977, 552 էջ։
Երկեր երկու հատորով, գիրք 1, Վերածնության խորհուրդը, Երևան, «Սովետական գրող», 1977, 516 էջ։
Հայ նոր գրականության պատմություն, հատոր 5 (գրքի «Լևոն Շանթ» գլուխը գրել է Էդ. Թոփչյանը), Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1979, 1016 էջ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.
↑ Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». 1986. էջ 200-201.

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդուարդ Թոփչյան (գրականագետ)» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 212)։

[_5e5775e65518eefb-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_4b24f3978d663211-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.

[3] Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». 1986. էջ 200-201.

[1]

[2]

[3]