Զվոլեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քաղաք
սլովակ.՝ Zvolen
Զինանշան
Coat of Arms of Zvolen.svg

Zvolen hrad.jpg
ԵրկիրՍլովակիա Սլովակիա
Հիմնադրված է1135 թ.
Առաջին հիշատակում1135
Մակերես98,73 կմ²
ԲԾՄ293 մետր
Բնակչություն42 476 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2017)[1]
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
Հեռախոսային կոդ045
Փոստային ինդեքսներ960 01
Ավտոմոբիլային կոդZV
Պաշտոնական կայքzvolen.sk
##Զվոլեն (Սլովակիա)
Red pog.png

Զվոլեն (սլովակ.՝ Zvolen, գերմ.՝ Altsohl, հունգ.՝ Zólyom), քաղաք Սլովակիայի կենտրոնական հատվածում, Գրոն և Սլատինա գետերի միաձուլման տեղում, Յավորյայի և Կրեմնիցկիի ստորոտին։ Բնակչությունը մոտ 44 հազար է։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

IX դարում Զվոլենի տեղում գոյություն է ունեցել Մեծ Մորավական տերության Մուոտյովա հնաքաղաքը, որը անհետացել է XI դարում։ Նրա պաշտպանողական ֆունկցիան անցել է Հին Զվոլեն ամրոցին,որը հետագայում անվանափոխվում և կրում է Անապատային Ամրոց անվանումը (սլով.՝ Pustý hrad) (Եվրոպայի միջնադարյան ամենամեծ ամրոցներից մեկը)։ 1172 թվականին դառնում է թագավորական կոմիտեի կենտրոնը։ 1230-ական թվականներին Հունգարիայի Բելա IV թագավորը Զվոլենին քաղաքի իրավունք է տալիս։ XIV դարի վերջին Լյուդովիկոս I Մեծ թագավորը այստեղ կառուցում է Զվոլենսկի ամրոցը։ Այդ ժամանակ Զվոլենը բուռն զարգացում է ապրում։ 1542-ում պաշարում և այրում է Հունյադի Յանոշը։ 1554 թվականին թուրքերը զավթում են Ֆիլյակովո ամրոցը և նրա պաշտպանողական ֆունկցիաներն անցնում են Զվոլենին։ Այստեղ զարգանում է մի նոր հզոր ամրոց, որը թուրքերին այդպես էլ չի հաջողվում զավթել։ 1702 թվականին քաղաքը այրում են Ֆերենց Ռակոցիի կուրուցները։ XVIII դարում Զվոլենը դառնում է Կենտրոնական Սլովակիայի կարևոր արդյունաբերական կենտրոնը։ 1872 թվականին այստեղ երկաթուղի են կառուցում մինչև Բուդապեշտ։

Չեխոսլովակիայում Զվոլենը դառնում է շրջանային կենտրոն։ 1944 թվականին քաղաքը Սլովակյան ապստամբության կենտրոններից մեկն էր։ Սլիաչ օդանավակայանում խորհրդային օդանավ են վայրէջք կատարել։ 1944 թվականի հոկտեմբերի 26-ին քաղաքը գրավում են գերմանական զորքերը։ 1945 թվականի մարտի 14-ին քաղաքն ազատագրվում է։

1968-1990 թվականներին Զվոլենում տեղակայված էր Խորհրդային բանակի 30-րդ գվարդիական մոտոհրաձգային դիվիզիան։ 1978 թվականին Զվոլեն փոխադրվել է Բերդիչվայում նոր կազմավորված 238 առանձին ուղղաթիռային գունդը։

Ժողովրդագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զվոլենի բնակչությունը կազմում է 43 147 մարդ (2005 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ[2]:Ըստ 2001 թվականի մարդահամարի տվյալների, բնակիչների 95,9% - ը սլովակներ են, իսկ 1,2% -ը՝ չեխեր։ Կրոնական կազմը. 52,5 %-ը կաթոլիկներ են, 26,4%-ը՝ առանց կրոնական պատկանելության 15%-ը՝ լյութերականներ[2]։

Տեսարժան վայրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Պուստի Գրադ
    Պուստի Գրադ (Անապատային Ամրոց (սլով.՝ Pustý hrad))
  • Զվոլենյան ամրոց
  • սբ. Եղիսաբեթ եկեղեցի
  • Լյութերական եկեղեցի
  • Անտառային թանգարան

Հայտնի բնակիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Իոսիֆ Զիգեր-Գրոնսկի(1896—1960) — գրող

Քույր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Počet obyvateľov SR k 31. 12. 2019 (словацк.)Bratislava: ŠÚ SR, 2020.
  2. 2,0 2,1 «Municipal Statistics»։ Statistical Office of the Slovak republic։ Արխիվացված է օրիգինալից 2007-04-27-ին։ Վերցված է 2007-05-03 

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]