Զորա Հրստոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Զորա Հրստոն
Hurston-Zora-Neale-LOC.jpg
Ծնվել էհունվարի 7, 1891(1891-01-07)[1][2][3][…]
ԾննդավայրNotasulga, Ալաբամա, ԱՄՆ
Վախճանվել էհունվարի 28, 1960(1960-01-28)[2][3][4][…] (69 տարեկան)
Վախճանի վայրFort Pierce, Ֆլորիդա, ԱՄՆ
Մասնագիտությունմարդաբան, պատմաբան, վիպասան, գրող, լրագրող, բանահավաք, իրավապահ, դրամատուրգ և կինոռեժիսոր
Լեզուանգլերեն
Ազգությունաֆրոամերիկացի
ՔաղաքացիությունUS flag 49 stars.svg ԱՄՆ
ԿրթությունՀովարդի համալսարան[5], Կոլումբիայի համալսարան[5][6] և Բերնարդ քոլեջ (1928)[7][6]
Գրական ուղղություններՀարլեմյան Վերածնունդ[8]
Ուշագրավ աշխատանքներTheir Eyes Were Watching God?[9]
ԿուսակցությունԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն
Պարգևներ
Изображение автографа
Կայքzoranealehurston.com
Commons-logo.svg Zora Neale Hurston Վիքիպահեստում
1938 թվականի նկար

Զորա Նիլ Հրստոն (անգլ.՝ Zora Neale Hurston, հունվարի 7, 1891(1891-01-07)[1][2][3][…], Notasulga, Ալաբամա, ԱՄՆ - հունվարի 28, 1960(1960-01-28)[2][3][4][…], Fort Pierce, Ֆլորիդա, ԱՄՆ), ամերիկացի գրող, աֆրոամերիկացի (չորս վեպերի և հիսուն հրատարակված պատմվածքների հեղինակ), բանահավաք և մարդաբան, հայտնի է որպես «Նրանց աչքերը տեսել են Աստծուն» (1937) վեպի հեղինակ։ Մասնակցել է այսպես կոչված հարլեմական ռենեսանսի շարժմանը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է բապտիստ հոգևորականի և դպրոցի ուսուցչուհու ընտանիքում։ 1918 թվականին ընդունվել է Հովարդի համալսարան, որտեղ անցել է իսպաներեն, անգլերեն և հունարեն լեզուների, ինչպես նաև հանրային ելույթի կուրսեր։ 1920 թվականին ստացել է քոլեջն ավարտելու դիպլոմ։ 1927 թվականին ավարտել է Նյու Յորքի Բարնարդ քոլեջը մարդաբանի մասնագիտությամբ։ Եղել է քոլեջի միակ սևամորթ ուսանողը՝ մասնագիտացված աֆրոամերիկական ֆոլկլորի և ղայթանական վուդուի ուսումնասիրմամբ։

Առաջնորդվել է աջերի հայացքներով։ 1948 թվականին վեպի հրապարակումից հետո, որում գլխավոր հերոսները աղքատ սպիտակներն էին, տարբեր հասարակական ուժերի կողմից ենթարկվել է ճնշման, և մնացած կյանքն անցկացրել է Ֆլորիդա նահանգի փոքրիկ քաղաքում, որտեղ աշխատել է դպրոցում և գրադարանում։

Հիշողություն և գնահատականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկար տարիներ եղել է փաստացի մոռացված, նրա ստեղծագործության հանդեպ հետաքրքրությունը սկսել է վերածնվել միայն 1975 թվականից սկսած։

2013-2019 թվականներին նրա ստեղծագործությունները վերահրատարակվել են, 2014 թվականին նրա 123-ամյա տոնախմբությունը նշվել է Google Doodle-ում[12]։

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆիլմեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1935 և 1936 թվականներին Զորա Նիել Հյորսթոնը նկարահանել է փաստագրական բեմադրություններ[13] Ֆլորիդայում և Գայթայում իր դաշտային աշխատանքների շրջանակում։ Այդ նկարահանումները դարձել են հազվագյուտ և արժեքավոր էթնոգրաֆիկական վկայություններ ԱՄՆ-ում և Գայթայում հուդու և վուդու կրոնների համար։
  • 1937 թվականի Their Eyes Were Watching God վիպակն էկրանավորել է Օփրա Ուինֆրիին 2005 թվականին։

Մշակույթում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1989 թվականին PBS-ի եթեր է հեռարձակվել Հյորսթոնի կյանքի մոտիվներով «Զորան իմ անունն է» դրաման։
  • 1992-1995 թվականներին հեռարձակվել է PBS «Ghostwriter» մանկական հեռուստասերիալը, որում մեծ ուշադրություն է հատկացվել կարդալու և գրելու հմտություններին։ Նրա գլխավոր հերոսները հաճախել են Զորա Նիլ Հյորսթոնի մտացածին դպրոցը։
  • 2004 թվականի «Ինչպես եղբայրը եղբորը» ֆիլմում, որի գործողությունները մասամբ կատարվել են հարլեմական ռենեսանսի ժամանակ, նրա դերը խաղացել է Օնժանյու Էլիսը։
  • 2008 թվականի ապրիլի 9-ին PBS-ը հեռարձակել է 90-րոպեանոց փաստագրական ֆիլմ Zora Neale Hurston: Jump at the Sun[14]՝ ստեղծված Քրիստի Անդերսենի կողմից, որը[15] American Masters սերիալի մասն է[16]։
  • 2009 թվականին Հյորսթոնը ցուցադրվել է WPA Writers' Project մասին պատմող 90-րոպեանոց փաստագրական ֆիլմում՝ վերնագրված Soul of a People: Writing America’s Story[17][18], which premiered on the Smithsonian Channel. Her work in Florida during the 1930s is highlighted in the companion book, Soul of a People: The WPA Writers' Project Uncovers Depression America.[19][20]:
  • 2017 թվականին Ջեկի Քեյը ներկայացրել է 30-րոպեանոց ռադիոհաղորդում A Woman Half in Shadow BBC Radio-ով Զորա Հյորսթոն մասին։ Առաջին հաղորդումը ապրիլի 17-ին էր, իսկ հետագայում՝ փոդքասթը[21][22]։
  • Ռոզոնդա Թոմասը խաղացել է Հյորսթոնի դերը 2017 թվականի Մարշալ ֆիլմում[23]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Abcarian, Richard and Marvin Klotz. «Zora Neale Hurston.» In Literature: The Human Experience, 9th edition. New York: Bedford/St. Martin’s, 2006: 1562-3.
  • Baym, Nina (ed.), «Zora Neale Hurston.» In The Norton Anthology of American Literature, 6th edition, Vol. D. New York, W. W. Norton & Co., 2003: 1506—1507.
  • Beito, David T. "Zora Neale Hurston, " American Enterprise 6 (September/October 1995), 61-3.
  • Boyd, Valerie (2003). Wrapped in Rainbows: The Life of Zora Neale Hurston. New York: Scribner. ISBN 0-684-84230-0.
  • Ellis, C. Arthur Zora Hurston And The Strange Case Of Ruby McCollum, 1st edition. Lutz, FL: Gadfly Publishing, 2009. ISBN 978-0-9820940-0-6.
  • Hemenway, Robert E. Zora Neale Hurston: A Literary Biography. Urbana, Ill: University of Illinois Press, 1977. ISBN 0-252-00807-3.
  • Hemenway, Robert E. «Zora Neale Hurston.» In The Heath Anthology of American Literature, 5th edition, Vol. D. Paul Lauter and Richard Yarborough (eds.). New York: Houghton Mifflin Co., 2006: 1577—1578.
  • Jones, Sharon L. A Critical Companion to Zora Neale Hurston: A Literary Reference to her Life and Work (New York: Facts on File, 2009)
  • Kaplan, Carla (ed.). Zora Neale Hurston: A Life in Letters. New York: Random House, 2003.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Movie Database — 1990.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Internet Broadway Database — 2000.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 Ogilvie M. B. The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century — Routledge, 2003. — Vol. 1. — P. 632. — 798 p. — ISBN 978-1-135-96342-2
  6. ↑ 6,0 6,1 Guggenheim Fellows database
  7. ↑ Zora Neale Hurston (1891-1960) — BlackPast.org, 2007.
  8. ↑ http://www.pbs.org/wnet/jimcrow/stories_events_harlem.html
  9. ↑ https://openlibrary.org/works/OL1890347W/Their_eyes_were_watching_God
  10. ↑ 10,0 10,1 Zora Neale Hurston — Solomon R. Guggenheim Foundation.
  11. ↑ Hurston, Zora Neale
  12. ↑ Kerr Dara (2014-01-07)։ «Google bestows author Zora Neale Hurston her own doodle»։ CNET։ Վերցված է 2014-01-07 
  13. ↑ «Zora Neale Hurston: Recordings, Manuscripts, and Ephemera in the Archive of Folk Culture and Other Divisions of the Library of Congress (The American Folklife Center, Library of Congress)»։ loc.gov։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017-01-21-ին։ Վերցված է 2017-02-25 
  14. ↑ «Bay Bottom News»։ baybottomnews.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2011-02-02-ին։ Վերցված է 2010-11-18 
  15. ↑ «About»։ baybottomnews.com։ 2009-11-12 
  16. ↑ «Zora Neale Hurston – Jump at the Sun»։ pbs.org։ 2008-08-26։ Արխիվացված է օրիգինալից 2008-08-21-ին։ Վերցված է 2017-09-19 
  17. ↑ «Smithsonian Channel: Home»։ SmithsonianChannel.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-12-ին 
  18. ↑ Jacobs Rodger (2009-09-03)։ «Soul of a People: Writing America's Story»։ PopMatters (անգլերեն)։ Վերցված է 2020-05-10 
  19. ↑ «Wiley: Soul of a People: The WPA Writers' Project Uncovers Depression America»։ 2012-10-07։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-10-07-ին 
  20. ↑ Sommer, B. W. Soul of a People: The WPA Writers' Project Uncovers Depression America(անգլ.) // Oral History Review : journal. — 2011. — Т. 38. — № 2. — С. 437—439. — ISSN 0094-0798. — doi:10.1093/ohr/ohr078
  21. ↑ A Woman Half in Shadow Archived August 23, 2017, at the Wayback Machine., BBC Radio 4.
  22. ↑ «The death and rebirth of Zora Neale Hurston» Archived September 11, 2017, at the Wayback Machine., Seriously … , BBC.
  23. ↑ The True Story of 'Marshall': How Accurate are the Characters?(անգլ.) // Hollywood Reporter : magazine. Архивировано из первоисточника 14 Հոկտեմբերի 2017.
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Վիիքպահեստ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Զորա_Հրստոն&oldid=7896619» էջից