Զորա Հրստոն
Զորա Հրստոն | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | հունվարի 7, 1891[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Notasulga, Ալաբամա, ԱՄՆ |
Վախճանվել է | հունվարի 28, 1960[2][3][4][…] (69 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Fort Pierce, Ֆլորիդա, ԱՄՆ |
Մասնագիտություն | մարդաբան, պատմաբան, վիպասան, գրող, լրագրող, բանահավաք, իրավապահ, դրամատուրգ և կինոռեժիսոր |
Լեզու | անգլերեն |
Ազգություն | աֆրոամերիկացի |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Կրթություն | Հովարդի համալսարան[5], Կոլումբիայի համալսարան[5][6] և Բերնարդ քոլեջ (1928)[7][6] |
Գրական ուղղություններ | Հարլեմյան Վերածնունդ[8] |
Ուշագրավ աշխատանքներ | Their Eyes Were Watching God?[9] |
Կուսակցություն | ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն |
Պարգևներ | |
Ներշնչվել է
| |
![]() | |
Կայք | zoranealehurston.com |
![]() |
Զորա Նիլ Հրստոն (անգլ.՝ Zora Neale Hurston, հունվարի 7, 1891[1][2][3][…], Notasulga, Ալաբամա, ԱՄՆ - հունվարի 28, 1960[2][3][4][…], Fort Pierce, Ֆլորիդա, ԱՄՆ), ամերիկացի գրող, աֆրոամերիկացի (չորս վեպերի և հիսուն հրատարակված պատմվածքների հեղինակ), բանահավաք և մարդաբան, հայտնի է որպես «Նրանց աչքերը տեսել են Աստծուն» (1937) վեպի հեղինակ։ Մասնակցել է այսպես կոչված հարլեմական ռենեսանսի շարժմանը։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է բապտիստ հոգևորականի և դպրոցի ուսուցչուհու ընտանիքում։ 1918 թվականին ընդունվել է Հովարդի համալսարան, որտեղ անցել է իսպաներեն, անգլերեն և հունարեն լեզուների, ինչպես նաև հանրային ելույթի կուրսեր։ 1920 թվականին ստացել է քոլեջն ավարտելու դիպլոմ։ 1927 թվականին ավարտել է Նյու Յորքի Բարնարդ քոլեջը մարդաբանի մասնագիտությամբ։ Եղել է քոլեջի միակ սևամորթ ուսանողը՝ մասնագիտացված աֆրոամերիկական ֆոլկլորի և ղայթանական վուդուի ուսումնասիրմամբ։
Առաջնորդվել է աջերի հայացքներով։ 1948 թվականին վեպի հրապարակումից հետո, որում գլխավոր հերոսները աղքատ սպիտակներն էին, տարբեր հասարակական ուժերի կողմից ենթարկվել է ճնշման, և մնացած կյանքն անցկացրել է Ֆլորիդա նահանգի փոքրիկ քաղաքում, որտեղ աշխատել է դպրոցում և գրադարանում։
Հիշողություն և գնահատականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երկար տարիներ եղել է փաստացի մոռացված, նրա ստեղծագործության հանդեպ հետաքրքրությունը սկսել է վերածնվել միայն 1975 թվականից սկսած։
2013-2019 թվականներին նրա ստեղծագործությունները վերահրատարակվել են, 2014 թվականին նրա 123-ամյա տոնախմբությունը նշվել է Google Doodle-ում[12]։
Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Journey’s End» (en:Negro World, 1922), poetry
- «Night» (Negro World, 1922), poetry
- «Passion» (Negro World, 1922), poetry
- en:Color Struck (en:Opportunity: A Journal of Negro Life, 1925), play
- Muttsy (Opportunity: A Journal of Negro Life) 1926, short story
- «Sweat» (1926), short story
- «How It Feels to Be Colored Me» (1928), essay
- «Hoodoo in America» (1931) in en:The Journal of American Folklore
- «The Gilded Six-Bits» (1933), short story
- en:Jonah's Gourd Vine (1934), novel
- en:Mules and Men (1935), non-fiction
- en:Their Eyes Were Watching God (1937), novel
- en:Tell My Horse (1938), non-fiction
- en:Moses, Man of the Mountain (1939), novel
- en:Dust Tracks on a Road (1942), autobiography
- en:Seraph on the Suwanee (1948), novel
- «What White Publishers Won’t Print» (en:Negro Digest, 1950)
- I Love Myself When I Am Laughing … and Then Again When I Am Looking Mean and Impressive: A Zora Neale Hurston Reader (en:Alice Walker, ed.) (1979)
- The Sanctified Church (1981)
- Spunk: Selected Stories (1985)
- Mule Bone: A Comedy of Negro Life (երգ Լենգսթոն Հյուզի հետ՝ խմբագրված և ներկայացված George Houston Bass-ի և Գեյթս, Հենրի Լուիսի կողմից) (1991)
- The Complete Stories (Գեյթս, Հենրի Լուիսի և Sieglinde Lemke-ի ներկայացում) (1995)
- Novels & Stories: Jonah’s Gourd Vine, Their Eyes Were Watching God, Moses, Man of the Mountain, Seraph on the Suwanee, Selected Stories (Cheryl A. Wall, ed.) (Library of America, 1995)
- Folklore, Memoirs, & Other Writings: Mules and Men, Tell My Horse, Dust Tracks on a Road, Selected Articles (Cheryl A. Wall, ed.) (Library of America, 1995)
- Every Tongue Got to Confess: Negro Folk-tales from the Gulf States (2001)
- Zora Neale Hurston: A Life in Letters, collected and edited by Carla Kaplan (2003)
- Collected Plays (2008)
- Barracoon: The Story of the Last "Black Cargo" (2018)
- Hitting a Straight Lick with a Crooked Stick: Stories from the Harlem Renaissance (2020)
Ֆիլմեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 1935 և 1936 թվականներին Զորա Նիել Հյորսթոնը նկարահանել է փաստագրական բեմադրություններ[13] Ֆլորիդայում և Գայթայում իր դաշտային աշխատանքների շրջանակում։ Այդ նկարահանումները դարձել են հազվագյուտ և արժեքավոր էթնոգրաֆիկական վկայություններ ԱՄՆ-ում և Գայթայում հուդու և վուդու կրոնների համար։
- 1937 թվականի Their Eyes Were Watching God վիպակն էկրանավորել է Օփրա Ուինֆրիին 2005 թվականին։
Մշակույթում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 1989 թվականին PBS-ի եթեր է հեռարձակվել Հյորսթոնի կյանքի մոտիվներով «Զորան իմ անունն է» դրաման։
- 1992-1995 թվականներին հեռարձակվել է PBS «Ghostwriter» մանկական հեռուստասերիալը, որում մեծ ուշադրություն է հատկացվել կարդալու և գրելու հմտություններին։ Նրա գլխավոր հերոսները հաճախել են Զորա Նիլ Հյորսթոնի մտացածին դպրոցը։
- 2004 թվականի «Ինչպես եղբայրը եղբորը» ֆիլմում, որի գործողությունները մասամբ կատարվել են հարլեմական ռենեսանսի ժամանակ, նրա դերը խաղացել է Օնժանյու Էլիսը։
- 2008 թվականի ապրիլի 9-ին PBS-ը հեռարձակել է 90-րոպեանոց փաստագրական ֆիլմ Zora Neale Hurston: Jump at the Sun[14]՝ ստեղծված Քրիստի Անդերսենի կողմից, որը[15] American Masters սերիալի մասն է[16]։
- 2009 թվականին Հյորսթոնը ցուցադրվել է WPA Writers' Project մասին պատմող 90-րոպեանոց փաստագրական ֆիլմում՝ վերնագրված Soul of a People: Writing America’s Story[17][18], which premiered on the Smithsonian Channel. Her work in Florida during the 1930s is highlighted in the companion book, Soul of a People: The WPA Writers' Project Uncovers Depression America.[19][20]:
- 2017 թվականին Ջեկի Քեյը ներկայացրել է 30-րոպեանոց ռադիոհաղորդում A Woman Half in Shadow BBC Radio-ով Զորա Հյորսթոն մասին։ Առաջին հաղորդումը ապրիլի 17-ին էր, իսկ հետագայում՝ փոդքասթը[21][22]։
- Ռոզոնդա Թոմասը խաղացել է Հյորսթոնի դերը 2017 թվականի Մարշալ ֆիլմում[23]։
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Abcarian, Richard and Marvin Klotz. «Zora Neale Hurston.» In Literature: The Human Experience, 9th edition. New York: Bedford/St. Martin’s, 2006: 1562-3.
- Baym, Nina (ed.), «Zora Neale Hurston.» In The Norton Anthology of American Literature, 6th edition, Vol. D. New York, W. W. Norton & Co., 2003: 1506—1507.
- Beito, David T. "Zora Neale Hurston, " American Enterprise 6 (September/October 1995), 61-3.
- Boyd, Valerie (2003). Wrapped in Rainbows: The Life of Zora Neale Hurston. New York: Scribner. ISBN 0-684-84230-0.
- Ellis, C. Arthur Zora Hurston And The Strange Case Of Ruby McCollum, 1st edition. Lutz, FL: Gadfly Publishing, 2009. ISBN 978-0-9820940-0-6.
- Hemenway, Robert E. Zora Neale Hurston: A Literary Biography. Urbana, Ill: University of Illinois Press, 1977. ISBN 0-252-00807-3.
- Hemenway, Robert E. «Zora Neale Hurston.» In The Heath Anthology of American Literature, 5th edition, Vol. D. Paul Lauter and Richard Yarborough (eds.). New York: Houghton Mifflin Co., 2006: 1577—1578.
- Jones, Sharon L. A Critical Companion to Zora Neale Hurston: A Literary Reference to her Life and Work (New York: Facts on File, 2009)
- Kaplan, Carla (ed.). Zora Neale Hurston: A Life in Letters. New York: Random House, 2003.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 Ogilvie M. B. The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century — Routledge, 2003. — Vol. 1. — P. 632. — 798 p. — ISBN 978-1-135-96342-2
- ↑ 6,0 6,1 Guggenheim Fellows database
- ↑ Zora Neale Hurston (1891-1960) — BlackPast.org, 2007.
- ↑ http://www.pbs.org/wnet/jimcrow/stories_events_harlem.html
- ↑ https://openlibrary.org/works/OL1890347W/Their_eyes_were_watching_God
- ↑ 10,0 10,1 Zora Neale Hurston — Solomon R. Guggenheim Foundation.
- ↑ Hurston, Zora Neale
- ↑ Kerr Dara (2014-01-07)։ «Google bestows author Zora Neale Hurston her own doodle»։ CNET։ Վերցված է 2014-01-07
- ↑ «Zora Neale Hurston: Recordings, Manuscripts, and Ephemera in the Archive of Folk Culture and Other Divisions of the Library of Congress (The American Folklife Center, Library of Congress)»։ loc.gov։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017-01-21-ին։ Վերցված է 2017-02-25
- ↑ «Bay Bottom News»։ baybottomnews.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2011-02-02-ին։ Վերցված է 2010-11-18
- ↑ «About»։ baybottomnews.com։ 2009-11-12
- ↑ «Zora Neale Hurston – Jump at the Sun»։ pbs.org։ 2008-08-26։ Արխիվացված է օրիգինալից 2008-08-21-ին։ Վերցված է 2017-09-19
- ↑ «Smithsonian Channel: Home»։ SmithsonianChannel.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-12-ին
- ↑ Jacobs Rodger (2009-09-03)։ «Soul of a People: Writing America's Story»։ PopMatters (անգլերեն)։ Վերցված է 2020-05-10
- ↑ «Wiley: Soul of a People: The WPA Writers' Project Uncovers Depression America»։ 2012-10-07։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-10-07-ին
- ↑ Sommer, B. W. Soul of a People: The WPA Writers' Project Uncovers Depression America(անգլ.) // Oral History Review : journal. — 2011. — Т. 38. — № 2. — С. 437—439. — ISSN 0094-0798. —
- ↑ A Woman Half in Shadow Archived August 23, 2017, at the Wayback Machine., BBC Radio 4.
- ↑ «The death and rebirth of Zora Neale Hurston» Archived September 11, 2017, at the Wayback Machine., Seriously … , BBC.
- ↑ The True Story of 'Marshall': How Accurate are the Characters?(անգլ.) // Hollywood Reporter : magazine. Архивировано из первоисточника 14 Հոկտեմբերի 2017.
|
![]() |
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Զորա Հրստոն կատեգորիայում։ |
- Հունվարի 7 ծնունդներ
- 1891 ծնունդներ
- ԱՄՆ-ում ծնվածներ
- Հունվարի 28 մահեր
- 1960 մահեր
- ԱՄՆ-ում մահացածներ
- Հովարդի համալսարանի շրջանավարտներ
- Կոլումբիայի համալսարանի շրջանավարտներ
- ԱՄՆ-ի հանրապետական կուսակցության անդամներ
- Գուգենհայմի կրթաթոշակառուներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գրողներ այբբենական կարգով
- Ամերիկացի գրողներ
- Ամերիկացի մարդաբաններ
- Ամերիկացի կին վիպասաններ
- Աֆրոամերիկացի գրողներ
- Ամերիկացի կին գրողներ
- 20-րդ դարի ամերիկացի վիպասաններ
- 20-րդ դարի ամերիկացի գրողներ
- 20-րդ դարի ամերիկացի կին գրողներ
- Ամերիկացի հակակոմունիստներ
- Ամերիկացի հումանիստներ
- 20-րդ դարի կին գրողներ
- Ամերիկացի կին լրագրողներ
- Ամերիկացի աթեիստներ
- Ամերիկացի կին դրամատուրգներ
- 20-րդ դարի ամերիկացի պատմվածքագիրներ
- Ամերիկացի պատմաբաններ
- Ամերիկացի կինոռեժիսորներ