Զինաիդա Սերեբրյակովա
| Զինաիդա Սերեբրյակովա ռուս.՝ Зинаида Серебрякова | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | նոյեմբերի 28 (դեկտեմբերի 10), 1884 |
| Ծննդավայր | Նեսկուչնոե, Բելգորոդի շրջան, Կուրսկի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1] |
| Մահացել է | սեպտեմբերի 19, 1967[1][2][3][…] (82 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Փարիզ[1] |
| Գերեզման | Սենտ-Ժենևիև-դե-Բուա |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն, .svg){kind=small} Խորհրդային Ռուսաստան,  ԽՍՀՄ և .svg){kind=small} Ֆրանսիա |
| Կրթություն | Գրան–Շոմիե ակադեմիա |
| Ազդվել է | Իլյա Ռեպին[4] և Օսիպ Բրազ[4] |
| Մասնագիտություն | նկարչուհի և արվեստագետ |
| Ամուսին | Boris Serebryakov? |
| Ծնողներ | հայր՝ Եվգենի Լանսերե, մայր՝ Եկատերինա Բենուա-Լանսերե |
| Երեխաներ | Alexandre Serebriakoff? և Catherine Serebriakoff? |
 Zinaida Serebriakova Վիքիպահեստում | |
Զինաիդա Սերեբրյակովա (ուկրաիներեն՝ Зінаїда Євгенівна Серебрякова, նոյեմբերի 28 (դեկտեմբերի 10), 1884, Նեսկուչնոե, Բելգորոդի շրջան, Կուրսկի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1] - սեպտեմբերի 19, 1967[1][2][3][…], Փարիզ[1]), ռուս նկարչուհի, ռուսական իմպրեսիոնիզմի ներկայացուցիչ, ով 1924 թվականից մինչև իր մահը ապրել է Փարիզում։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Զինաիդան ծնվել է գեղարվեստի հետ սերտ առնչություններ ունեցող ընտանիքում․ պապը՝ Նիկոլայ Բենուան, ճարտարապետ էր, քեռին՝ Ալեքսանդր Բենուան, նկարիչ, «Արվեստի աշխարհ» («Мир искусства») արտ-խմբի համահիմնադիր։ Զինաիդայի հայրը՝ Եվգենի Ալեքսանդրովիչ Լանսերեն, քանդակագործ էր, եղբայրներից Նիկոլայը՝ հայտնի ճարտարապետ, Եվգենին՝ մոնումենտալ նկարիչ։ Բարեկամների թվում էր նաև հանրաճանաչ դերասան Պիտեր Ուստինովը։ Արվեստի բնագավառում են իրենց դրսևորել նաև նկարչուհու զավակները․
- Եվգենի Սերեբրյակովը ճարտարապետ էր, ռեստավրատոր, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո մասնակցել է Պետրհոֆի հուշարձանների վերականգնմանը[5]։
- Ալեքսանդրը աշխատել է թանգարանների, խանութների, առանձնատների ներքին ձևավորման վրա, ստեղծել դեկորատիվ պաննոներ, մոնումենտալ որմնանկարներ[6]։
- Տատյանան թատերական նկարիչ էր, ՌԽՖՍՀ վաստակավոր նկարիչ[7]։
- Եկատերինան (1913—2014)[8] նկարիչ էր, Զինաիդա Սերեբրյակովայի հիմնադրամի հիմնադիր անդամ, ապա նաև պատվավոր նախագահ (Ֆրանսիա)։
1900 թվականին՝ միջնակարգ դպրոցն ավարտելուց հետո Զինաիդան ընդունվել է գեղարվեստի մասնավոր դպրոց, ապա՝ Սանկտ Պետերբուրգի արվեստների ակադեմիայի ուսումնարանը, որտեղ դասավանդում էին նաև անվանի նկարիչներ Իլյա Ռեպինը, Օսիպ Բրազը։ 1902—1903 թթ․ ճանապարհորդել է Իտալիայում, 1905—1906 թթ․ հաճախել Փարիզի Գրանդ Շոմիեր ակադեմիայի պարապմունքներին։ 1905 թվականին Զինաիդա Լանսերեն ամուսնացել է իր զարմիկի՝ Բորիս Սերեբրյակովի հետ, ունեցել չորս զավակ։
1910 թվականին նրա «Ինքնանկար զարդասեղանի մոտ» աշխատանքը, ներկայացվելով «Արվեստի աշխարհ» խմբի ցուցահանդեսում, արժանացել է քննադատների ու արվեստասերների ջերմ ընդունելությանը, անմիջապես գնվել Տրետյակովյան պատկերասրահի կողմից։
1919 թվականին տիֆից մահացել է ամուսինը։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո նրանց ընտանիքը զգալի չափով ունեզրկվել է։ Մի քանի տարի Զինաիդա Սերեբրյակովան աշխատել է նախ՝ Խարկովի հնագիտական թանգարանում, այնուհետև՝ Մոսկվայի Ա․ Պ․ Չեխովի անվան գեղարվեստական թատրոնում, պաստելով ստեղծել բալետի պարուհի դստեր՝ Տատյանայի դիմանկարների շարքը։ 1924 թվականին, ստանալով նկարների մեծ պատվեր, մեկնել է Փարիզ, երկու կրտսեր զավակների հետ մնացել տարագրության մեջ, մինչդեռ ավագ զավակները այդ նույն ժամանակ Խորհրդային Միությունում էին։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին Զինաիդա Սերեբրյակովան Ֆրանսիայի քաղաքացիություն է ստացել։ Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցության նշանավոր՝ քսաներորդ համագումարից հետո նրա ստեղծագործությունները սկսել են ցուցադրել Մոսկվայում, Լենինգրադում, Կիևում և այլուր, գտել ջերմ ընդունելություն։ Նկարչուհին, թեև արդեն հիվանդ, ուղևորություն է կատարել Խորհրդային Միությունով։
Զինաիդա Սերեբրյակովան մահացել է 1967 թվականին։ Թաղվել է Սենտ Ժենևև դե Բուայի ռուսական գերեզմանատանը։ Նրա գեղարվեստական ժառանգության որոշ մասը փոխանցվել է Խորհրդային Միությանը։
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Лапшин В. Зинаида Серебрякова // Искусство. — 1965. — № 11. — С. 61—67.
- Князева В. П. Зинаида Евгеньевна Серебрякова. Արխիվացված 2011-12-27 Wayback Machine — М., 1979.
- Зинаида Серебрякова. Письма. Современники о художнице Արխիվացված 2016-11-01 Wayback Machine / Автор-составитель В. П. Князева. — М., 1987.
Պատկերասրահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]-
Բերքահավաքից հետո (1908) -
Լոլա Բրազի դիմանկարը (1910) -
Ինքնանկար (1911) -
Պատուհան (1911) -
Հունձ (1915) -
Լողացող կինը, 1911 -
Բաղնիք, 1913 -
Բաղնիք, 1912 -
Ապակեպատ պատշգամբ գարնանը, ջրաներկ, 1900 -
Խնձորներ ճյուղերին, 1910 -
Նախաճաշելիս
_At_Breakfast.jpg)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Серебрякова Зинаида Евгеньевна // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Zinaida Evgenevna Serebryakova (նիդերլ.)
- ↑ 4,0 4,1 Aware (ֆր.) — 2014.
- ↑ «Бенуа Лансере Серебряковы». www.bls-collection.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 8-ին.
- ↑ «Серебряков, Александр Борисович». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 29-ին.
- ↑ «Серебрякова, Татьяна Борисовна». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 29-ին.
- ↑ «В Париже скончалась художница Екатерина Серебрякова». ТАСС (ռուսերեն). Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 8-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Выставка «Перекрёстки: Украинский модернизм», Чикаго (2006), Нью-Йорк (2006—2007), Америка, Киев (2007) Արխիվացված 2013-06-15 Wayback Machine
- Дмитрий Горбачев. Украинское авангардное искусство 1910—1930 годов. Мыстэцтво, Киев, Украина, 1996. Արխիվացված 2014-04-19 Wayback Machine
- Лариса Давтян. «Радостное волненье» искусства Зинаиды Серебряковой. Արխիվացված 2023-05-10 Wayback Machine — Иные берега, 2(34), 2014, с.34—45
- Выставка «Авангард и Украина». Вилла Штук, Мюнхен, Германия, 1993(չաշխատող հղում)
- Выставка «Искусство Украины», Тулуза, Франция, 1993.(չաշխատող հղում)
- Выставка «Украинский авангард 1910—1930». Загреб, Хорватия, 1991.(չաշխատող հղում)
- Զինաիդա Սերեբրյակովա. կենսագրություն
- Զինաիդա Սերեբրյակավա. պատկերասրահ
- Զինաիդա Սերեբրյակովա. «Մերկերը» Արխիվացված 2017-02-19 Wayback Machine
- Зинаида Серебрякова — каталог «Обнаженные», Издательство Русского музея
- Serebriakova's biography on the St. Petersburg State Academic Institute of Fine Arts, Sculpture, and Architecture
- Trabalhos de Zinaida Serebryakova na Galeria Russa de Artes
- Ensaio biográfico ilustrado baseado no livro de 2004 de V. D. Berlina.
- Retrato da bailarina Ye. N. Geydenreykh 1923. (ռուս.)
- Retrato de G. I. Teslenko, 1921.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զինաիդա Սերեբրյակովա» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
