Զանգվածային սպանություններ Դարֆուրում (2020)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Զանգվածային սպանություններ Դարֆուրում
Տեսակիրադարձություն
Երկիր Սուդան
ՏեղադրանքDarfur?
Տարեթիվհուլիս 2020

Զանգվածային սպանություններ Դարֆուրում, 2020 թվականի հուլիսի կեսերին Սուդանի արևմուտքում տեղի ունեցած հարձակումների շարքը։ Սուդանի ղեկավարությունը և Միավորված ազգերի կազմակերպության և Աֆրիկյան միության համատեղ առաքելությունը Դարֆուրում (ՅՈՒՆԱՄԻԴ) զանգվածային սպանությունները կապում են հողային հակամարտությունների հետ՝ գյուղական տնտեսությամբ զբաղվելու իրավունքների պատճառով, որոնք առաջացել են ոչ արաբական ցեղային ֆերմերների՝ մասալիտների և արաբ բեդուինների ցեղերի միջև[1], որոնց կառավարությունը պատասխանատու է համարում հարձակումների համար[2]։

Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2003 թվականից Սուդանի Արևմուտքում Դարֆուրում քաղաքացիական պատերազմ է ընթանում։ Ռազմական գործողությունների ընթացքում տարբեր էթնիկ խմբեր արտաքսվել են իրենց հողից։ Այլ տարածաշրջաններից մարդիկ տեղափոխվել են և գրավել լքված հողը, բայց 2010-ականներին հողատերերը վերադարձել են հայրենիք և սկսել վիճարկել սեփականության իրավունքը։

Ըստ «Ռադիո Դաբանգի» հաղորդումների՝ ենթադրաբար անկախ ռադիոկայանն ու նորությունների աղբյուրը[3]․ «1970 թվականի չգրանցված հողերի մասին օրենքը կառավարությանը թույլ տվեց ուժ կիրառել հողի պաշտպանության համար և խրախուսել փոքրամասնության կողմից հողի ձեռք բերումը հարուստ ներդրողների (տեղական կամ օտարերկրյա) կողմից, ինչը հանգեցրեց գյուղատնտեսների օտարմանը իրենց ավանդական հայրենիքից և որևէ ֆորմալ լեգիտիմության կամ իրավական կարգավիճակի մերժմանը սեփականության ավանդական իրավունքի նկատմամբ»[4]։

Տարածաշրջանում գյուղատնտեսությունը հիմնականում դադարել է հակամարտության ժամանակ, և 2020 թվականի սկզբին Սուդանի կառավարությունը միջամտել է, որպեսզի հողը վերադարձնի սկզբնական տերերին[4][5][6][7]։

Հարձակույ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հուլիսի 12․ Կուտում, Հյուսիսային Դարֆուր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020 թվականի հուլիսի 12-ին առնվազն 9 մարդ է զոհվել, 20-ը՝ վիրավորվել ցուցարարների վրա զինված հարձակման հետևանքով, որը տեղի է ունեցել անհայտ զինյալների կողմից մոտոցիկլետների, ուղտերի և ձիերի վրա՝ Ֆատա-Բորնոյի շրջանում, Հյուսիսային Դարֆուրի Կուտում քաղաքի մոտ։ Ի պատասխան՝ կառավարությունը որոշել է արտակարգ դրություն սահմանել նահանգի ամբողջ տարածքում։ Ականատեսները նաև հայտարարել են, որ գրոհայինները թեթև ու ծանր զենք են օգտագործել և թալանել են քաղաքային շուկան ոստիկանական ուժերի դուրսբերումից հետո[8]։

Հուլիսի 24․ Աբուդոս, Հարավային Դարֆուր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020 թվականի հուլիսի 24-ին գրոհայինները ներխուժել են Հարավային Դարֆուրի Աբուդոս գյուղ, տեղի ցեղերի առաջնորդների խոսքով[5][9]։ Հարձակման հետևանքով զոհվել է առնվազն 20 մարդ, ևս 22-ը վիրավորվել են[6]։ Զոհերի թվում երեխաներ են եղել, ըստ վարչապետ Աբդալլահ Համդուկի։ Նա բռնությունը կապել է այն բանի հետ, որ ֆերմերները վերադառնում են իրենց դաշտեր և խոստացել զորքեր ուղարկել Դարֆուր, որպեսզի «պաշտպանեն քաղաքացիներին և գյուղատնտեսական սեզոնը»[10]։ Այդ զորքերը կբաժանվեն Դարֆուրի ողջ տարածաշրջանով և բաղկացած կլինեն ինչպես ոստիկանությունից, այնպես էլ ռազմական ստորաբաժանումներից[10]։

Հուլիսի 25-26․ Մաստերի, Արևմտյան Դարֆուր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020 թվականի հուլիսի 25-ին և 26-ին Արևմտյան Դարֆուրում տեղի է ունեցել ևս մեկ սպանդ՝ մոտ 500 ապստամբների մասնակցությամբ, որոնք հարձակվել են մասալիտների համայնքի Բեյդայի մոտ գտնվող մաստերի գյուղի վրա, ինչի հետևանքով զոհվել է ավելի քան 60 մարդ[5]։ Մաստերին Չադի հետ սահմանին գտնվող գյուղ է[11]։ ՄԱԿ-ի ներկայացուցիչը հայտարարել է, որ ևս 60 մարդ վիրավորվել է հարձակման հետևանքով, և որ հարձակվողները ևս թալանել ու այրել են գյուղերը[12]։ ՄԱԿ-ի հայտարարության մեջ ասվում է, որ դա «անվտանգության խախտման վերջին միջադեպերից մեկն է, որոնց մասին հաղորդվել էր անցյալ շաբաթ», և որ տարածաշրջանի մյուս համայնքները ոչնչացվել են[5]։ Հաղորդվում է նաև 2020 թվականի հուլիսի 19-ից Արևմտյան Դարֆուրում առնվազն յոթ մահացու հարձակումների մասին[11]։ ՄԱԿ-ը ենթադրություն է հայտնել, որ հակամարտությունը կապված է հողի սեփականության շուրջ վեճերի հետ. Դարֆուրից տեղի բնակիչների հեռանալուց հետո 2000-ական թվականների սկզբին անձանց մյուս խմբերը զավթել են լքված հողերը։ Վերջին տարիներին տեղի բնակիչները փորձել են վերադառնալ իրենց երկիր։ Ոչ մի խմբավորում պատասխանատվություն չի ստանձնել հարձակումների համար[7]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Sudan deploys security forces after 120 dead, injured in attack in Darfur». Middle East Monitor (անգլերեն). 2020 թ․ հուլիսի 28. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 28-ին.
  2. Soudan : le gouvernement envoie l'armée au Darfour en proie à une flambée de violences [Sudan: the government sends the Army to Darfur after an eruption of violences] (ֆրանսերեն), France TV info, «Khartoum veut stopper les milices arabes proches de l'ancien président Omar el-Béchir qui terrorisent les populations dans l'ouest du pays [Cartum wants to stop the arab militias aligned with the old president Omar el Bechir who are terrorizing the West of the country.»
  3. «About us | Radio Dabanga». www.dabangasudan.org (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 29-ին.
  4. 4,0 4,1 «Unamid conference addresses land ownership in Darfur». Radio Dabanga. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 28-ին.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Sudan sending troops to Darfur after 60 killed(անգլ.) : journal. — 2020.
  6. 6,0 6,1 «Gunmen kill at least 22 villagers in South Darfur, locals say». 2020 թ․ հուլիսի 25 – via Reuters.
  7. 7,0 7,1 «Sudan to send more troops to Darfur after attacks». BBC News. 2020 թ․ հուլիսի 27. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 27-ին.
  8. UN condemns deadly violence in Sudan’s North Darfur
  9. «Attackers kill at least 20 in Sudan's Darfur, says tribal chief». Al Jazeera English. 2020 թ․ հուլիսի 25.
  10. 10,0 10,1 «Sudan to deploy troops to Darfur after killings: PM Hamdok». www.aljazeera.com. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 27-ին.
  11. 11,0 11,1 «Dozens killed in renewed violence in Sudan's Darfur: UN». www.aljazeera.com. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 27-ին.
  12. Deutsche Welle (www.dw.com). «More than 60 killed in fresh attacks in Sudan's Darfur region | DW | 27.07.2020». DW.COM.