Զագորե (շրջան)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Զագորե (բուլղար․՝ Загоре բուլղարերեն արտասանություն՝ zɐˈɡɔrɛ), նաև Զագորիե (բուլղար․՝ Загорие), Զագորա (բուլղար․՝ Загора), ներկայիս Բուլղարիայի տարածքում գտնվող անորոշ սահմաններով պատմական շրջան միջնադարում։ Անվանունը սլավոնական ծագում ունի և նշանակում է «լեռներից հարավ»՝ այսինքն ՝ բալկանյան ։ Տարածաշրջանն առաջին անգամ հիշատակվել է հունարեն որպես Ζαγόρια (հին բուլղարական թարգմանության մեջ այն թարգմանվել է որպես Զագորիա), 8-րդ դարի սկզբին Բուլղարիայի Տերվելի իշխանության օրոք շրջանը Բյուզանդական 716 թվականի բուլղարական պայմանագրով Բյուզանդական կայսրությունը փոխանցել է Բուլղարական առաջին կայսրությանը[1]։ Համատեքստից ելնելով ՝ Զագորեն կարող է սահմանվել որպես տարածաշրջան հյուսիսարևելյան Թրակիայում[2]։

Բուլղարական երկրորդ կայսրության ժամանակ շրջանը հիշատակվել է նաև Բուլղարիայի ցար Իվան Ասեն Երկրորդի` 1230 թվականի Դուբրովնիկյան կանոնադրության մեջ, որը թույլ էր տալիս ռագուզացի վաճառականներին առևտրով զբաղվել բուլղարական հողերում, որոնց թվում «ամբողջ Զագորեում»[3]։

14-րդ դարի վենետիկյան փաստաթղթերում Զագորան հիշատակվում է որպես Բուլղարիայի հոմանիշ (օրինակ ըստ 1384 թվականի փետրվարի 14-ի մի փաստաթղթի՝ partes del Zagora, subditas Dobrotice)[4]: Նմանապես, հետագայում Ռագուզանի աղբյուրները պարբերաբար ապացուցում են բարձրորակ զագորայի մոմի (կերա զագորա, զախորին, զաուրա, զախորի, զակորա) ակտիվ ներմուծումը Բուլղարիայից, որը հաճախ գնում էին Սոֆիայից[5]։

Այսօր տարածաշրջանի անունը օգտագործվել է Ստարա Զագորա («Ստարա Զագորա», հյուսիսարևելյան Թրակիայի խոշոր քաղաքի և Ստարա Զագորա մարզի մայրաքաղաք) և Նոր Զագորա («Նոր Զագորա» քաղաք Սլիվեն մարզում) տեղանուններում։ Անտարկտիկայի Հարավային Շետլանդյան կղզիների Լիվինգսթոն կղզում գտնվող Զագորե լողափը նույնպես անվանվել է Բուլղարիայի Անտարկտիկայի տեղանունների հանձնաժողովի կողմից[6]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Zlatarski, Vasil (1971) [1927]. «1 Epoha na huno-bǎlgarskoto nadmoštie: 2 Bǎlgarskite vladeteli ot roda Dulo». Istorija na bǎlgarskata dǎržava prez srednite vekove. Tom I. Istorija na Pǎrvoto bǎlgarsko carstvo (բուլղարերեն) (2 ed.). Sofia: Nauka i izkustvo. էջ 231. OCLC 67080314.
  2. «Tervel (700–721)» (բուլղարերեն). Rodovo nasledstvo. Վերցված է 2007 թ․ ապրիլի 14-ին.
  3. Daskalova, Angelina; Marija Rajkova (2005). Gramoti na bǎlgarskite care (բուլղարերեն). Sofia: Bulgarian Academy of Sciences. էջ 30.
  4. Vasil Gjuzelev, ed. (2001). Venecianski dokumenti za istorijata na Bǎlgarija i bǎlgarite ot XII–XV v. (բուլղարերեն). Sofia: General Department of Archives at the Council of Ministers of the Republic of Bulgaria. էջ 136. ISBN 954-08-0022-9.
  5. Ioanna D. Spisarevska, ed. (2000). Dubrovniški izvori za bǎlgarskata istorija (բուլղարերեն). Sofia: General Department of Archives at the Council of Ministers of the Republic of Bulgaria. էջեր 36–37, 90–91. ISBN 954-9800-11-3.
  6. «Bulgarian Antarctic Gazetteer: Zagore Beach». Antarctic Place-names Commission. Republic of Bulgaria, Ministry of Foreign Affairs. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ մայիսի 15-ին. Վերցված է 2007 թ․ մարտի 25-ին.