Եֆիմ Զոզուլյա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Եֆիմ Զոզուլյա
ռուս.՝ Ефим Давидович Зозуля
Ծնվել էդեկտեմբերի 10 (22), 1891
ԾննդավայրՄոսկվա, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էնոյեմբերի 3, 1941(1941-11-03)[1][2][3] (49 տարեկան)
Վախճանի վայրՌիբինսկ, Յարոսլավլի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանՌիբինսկ
Մասնագիտությունգրող և լրագրող
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ

Եֆիմ Դավիդովիչ Զոզուլյա (ռուս.՝ Ефим Давидович Зозуля, դեկտեմբերի 10 (22), 1891, Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն - նոյեմբերի 3, 1941(1941-11-03)[1][2][3], Ռիբինսկ, Յարոսլավլի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), ռուս խորհրդային գրող, արձակագիր և լրագրող, ռազմական թղթակից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եֆիմ Զոզուլյան ծնվել է 1891 թվականի դեկտեմբերի 10(22)-ին Մոսկվայում, ծառայողի ընտանիքում։ Մանկությունն անցկացրել է Լոձում և Օդեսայում։ 1911 թվականից աշխատել է որպես լրագրող Օդեսայում, իսկ 1914-1918 թվականներին՝ Պետրոգրադում։

1919 թվականին տեղափոխվել է Մոսկվա, 1923 թվականին Մ. Կոլցովի հետ հիմնադրել է «Օգոնյոկ» ամսագիրը (եղել է համարների կազմողը, մշտական հեղինակ, ավելի ուշ կազմակերպել է «Օգոնյոկի գրադարան» գրքերի շարքը)։ 1927 թվականին մասնակցել է հանդեսում հրապարակված «Մեծ հրդեհներ» (ռուս.՝ «Большие пожары») կոլեկտիվ վեպի ստեղծմանը։

1927-1929 թվականներին լույս է տեսել նրա երկերի եռահատոր հավաքածուն (նախատեսված 4-րդ հատորն այդպես էլ չի հրատարակվել)։ Զոզուլյայի երկու վեպերը, որոնք գրվել են շուրջ 1930 թվականին, անավարտ են մնացել։ 1930-ականներին քիչ է տպագրվել և միայն ամսագրերում։

Պատերազմի սկսվելուց հետո միացել է աշխարհազորին, երկու ամիս ծառայել է հրետանու կազմում, այնուհետև նշանակվել է աշխատանքի ճակատային թերթում։ 31-րդ բանակի «Գնում եմ թշնամու դեմ» (ռուս.՝ «Иду на врага») թերթի ռազմական թղթակից Եֆիմ Զոզուլյան մահացել է 1941 թվականի նոյեմբերի 3-ին[4]։ Մահվան պատճառը եղել է ոտքերի մատների գանգրենան և թոքաբորբը[5]։ Թաղվել է է Ռիբինսկում, Հին Գեորգիևսկի գերեզմանատանը[6]։

Զոզուլյայի ստեղծագործությունը հետագայում մոռացվել է, նրա ստեղծագործությունները չեն հրատարակվել։ Միակ հետմահու հրատարակությունը լույս է տեսել 1962 թվականին։

Ընդտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Կինը՝ Սառա Աբրամովնա (Սերաֆիմա Ալեքսանդրովնա) Ֆեդերմեեր (ամուսնական ազգանունը՝ Զոզուլյա, 1894[7]—?), երգչուհի, ատամնաբույժ Աբրամ Մոիսեևիչ Ֆեդերմեերի դուստրը, որն Օդեսայում աշխատել է Ժուկովսկու փողոցի թիվ 30 տանը (բնակ․ 5) (Եկատերինինսկի փողոցի անկյուն)[8],
  • Դուստր՝ Նինա Եֆիմովնա Զոզուլյա (1915—?[9]), ամուսնացել է մանկագիր Բորիս Զախոդերի, ապա ճարտարապետ Իոսիֆ Միխայլովիչ Շոշենսկու հետ (1909-1984)[10],
  • Թոռը՝ Լեոնիդ Շոշենսկի, նկարիչ[11][12],
  • Եղբորորդին՝ Վադիմ Մոիսեևիչ Գաևսկին, բալետագետ։

Գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ժողովածուներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Сочинения. Т. 1. М.—Пб.։ Круг, 1923. — 270 с.
  • Собрание сочинений / С критико-биогр. очерком Мих. Кольцова и портр. автора. М.—Л.։ Земля и фабрика.
    • Т. 1։ Рассказ об Аке и человечестве. 1927. — 261, [1] с., [1] л. портр.
    • Т. 2։ Гибель Главного города. 1928. — 248, [4] с., [4] л. объявл.
    • Т. 3։ Эпоха. 1929. — 278 с., [4] л. объявл.
  • Собрание новелл. М.։ Федерация, 1930. — 218, [4] с., [2] л. объявл.
  • Мастерская человеков и другие гротескные, фантастические и сатирические произведения. Одесса։ Пласке, 2012. — 458 с.

Պատմվածքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • [Гибель Главного города. Пг.։ Новый Сатирикон, 1918. — 128 с.
  • Граммофон веков։ Рассказ. М.։ Аврора, 1923. — 28, [1] с. (Избр. произв. худ. лит-ры. № 1).
  • Гибель Главного города։ Рассказы. [М.]։ Рабочая Москва, 1925. — 74 с. (Всеобщая б-ка. № 3).
  • Лимонада։ Рассказы. М.։ [Правда], 1925. — 63 с. (Б-ка «Прожектор». № 9).
  • Рассказ об Аке и человечестве. М.։ Огонёк, 1925. — 62, [1] с. (Б-ка «Огонёк». № 70).
  • Рассказы. М.։ Огонёк, 1925. — 62, [1] с. (Б-ка «Огонёк». № 8).
    • То же. Изд. 2-е.
  • Весенние рассказы. М.։ Огонёк, 1926. — 48 с. (Б-ка «Огонёк». № 127).
  • Интересная девушка и другие рассказы. М.։ Огонёк, 1927. — 35 с., [1] с. объявл. (Б-ка «Огонёк». № 303).
  • Рассказы. М.։ Огонёк, 1929. — 51 с., [1] с. объявл. (Б-ка «Огонёк». № 453).
  • Маленькие рассказы. М.։ Огонёк, 1929. — 40 с. (Б-ка «Огонёк». № 489).
  • Слава. М.։ Огонёк, 1929. — 40 с. (Б-ка «Огонёк». № 490).
  • Поэмы. М.։ Огонёк, 1930. — 38 с., [2] с. объявл. (Б-ка «Огонёк». № 565).
  • Рассказы. М.։ Жур.-газ. объед., 1932. — 36, [2] с., 2 с. объявл. (Б-ка «Огонёк». № 20 (674)). На обл. загл.։ Маленькие рассказы.
  • 52 новеллы из цикла «Тысяча». М.։ Жур.-газ. объед., 1935. — 80 с. (Б-ка «Огонёк». № 44—45 (815—816)).
  • Пятьдесят новелл из цикла «Тысяча». М.։ Жур.-газ. объед., 1935. — 80 с. (Б-ка «Огонёк». № 25—26 (868—869)).
  • Новеллы [из цикла «Тысяча»]. М.։ Радио-издат., 1936. — 16 с. (Микрофонные материалы Упр-ния местного вещания Всес. радиоком-та. Лит.-худ. ред. № 9). На правах рукописи.
  • Разные новеллы. М.։ Жур.-газ. объед., 1936. — 48 с. (Б-ка «Огонёк». № 61 (976)).
  • Новеллы из цикла «Тысяча». М.։ Жур.-газ. объед., 1937. — 60, [2] с., 2 с. объявл. (Б-ка «Огонёк». № 51—52 (1038—1039)).
  • Я дома։ Рассказы / [Вступ. ст. А. Дейча]. М.։ Сов. писатель, 1962. — 250 с.
  • Живая мебель. К.։ Дніпро, 1990. — 137 с. ISBN 5-308-00669-5

Ակնարկներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Что запомнилось։ Революционные дни в Петрограде. [Пг.]։ Скобелевск. ком., 1917. — 16 с. (Дешёвая нар. б-ка).
  • Встречи / Предисл. А. Луначарского. М.։ Огонёк, 1927. — 49, [2] с., 1 с. объявл. (Б-ка «Огонёк». № 288).
  • Из Москвы на Корсику и обратно. Л.։ Прибой, 1928. — 149 с., [3] с. объявл.
  • По Европе. М.։ Огонёк, 1928. — 43 с., [1] с. объявл. (Б-ка «Огонёк». № 339).
  • Два портрета։ [Блюхер, Гугель]. М.։ Жур.-газ. объед., 1932. — 35 с., 1 с. объявл. (Б-ка «Огонек». № 53).
  • Будет ли «Максим Горький» летать 1-го мая. [М.]։ тип. Госбанка СССР, [1933]. — 4 с.
  • Громов осваивает машину. [М.]։ тип. Госбанка СССР, [1934]. — 4 с.
  • Моя Москва. М.։ Жур.-газ. объед., 1936. — 45, [2] с., 1 с. объявл. (Б-ка «Огонёк». № 7 (922)).

Վավերագրական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Свифт, 1933 (Жизнь замечательных людей, в соавторстве с А. Дейчем)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  2. 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги (ռուս.) / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — С. 44—46. — ISBN 5-94848-262-6
  4. «Память народа :: Донесение о безвозвратных потерях :: Зозуля Ефим Давидович, 03.11.1941, умер от ран,». pamyat-naroda.ru. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 15-ին.: Здесь годом рождения указан 1889.
  5. «Память народа :: Донесение о безвозвратных потерях :: Зозуля Ефим Давыдович, 03.11.1941, умер от болезни, Ярославская обл., Рыбинский р-н, г. Рыбинск». pamyat-naroda.ru. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 15-ին.
  6. «Память народа :: Донесение о безвозвратных потерях :: Зозуля Ефим Давыдович». pamyat-naroda.ru. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 15-ին.
  7. С. А. Зозуля в эвакуационных списках (1942)
  8. Жуковского улица. От улицы Екатерининской до Александровского проспекта
  9. Нина Ефимовна Зозуля в эвакуационных списках (1942)
  10. Беседа с Вадимом Гаевским (Устная история)
  11. «Леонид Шошенский «Истории про Симочку»» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2022 թ․ հունվարի 4-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 10-ին.
  12. Михаил Садовский «Четыре поколения»

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]