Jump to content

Եֆիմ Բոգոլյուբով

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Եֆիմ Բոգոլյուբով
Պետություն(ներ) Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Գերմանիա
Ծննդյան ամսաթիվապրիլի 1 (13), 1889[1]
ԾննդավայրStanislavchyk, Q16706562?, Tsherkassy County, Կիևի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահվան ամսաթիվհունիսի 18, 1952(1952-06-18)[1] (63 տարեկան)
Մահվան վայրTriberg im Schwarzwald
Կոչումգրոսմայստեր և National Master?
365chessEfim_Bogoljubow
Chesstempo համար237602
ICCF համար237602
Մասնակցել էՇախմատային օլիմպիադա 1931[2]
 Efim Bogoliubov Վիքիպահեստում

Էֆիմ Դմիտրիևիչ Բոգոլյուբով (ռուս.՝ Ефи́м Дми́триевич Боголю́бов, ապրիլի 1 (13), 1889[1], Stanislavchyk, Q16706562?, Tsherkassy County, Կիևի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հունիսի 18, 1952(1952-06-18)[1], Triberg im Schwarzwald), ռուս շախմատիստ, միջազգային գրոսմայստեր (1951): Մրցումներին ներկայացրել է Ռուսական կայսրությունը, ԽՍՀՄ-ը, Գերմանիան։ ԽՍՀՄ կրկնակի չեմպիոն (1924, 1925), Գերմանիայի քառակի չեմպիոն (1925, 1931, 1933, 1949)[3], շախմատի աշխարհի չեմպիոնի կոչման հավակնորդ: 1920-ական թվականների աշխարհի վեց ուժեղագույն շախմատիստներից մեկը[4]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1889 թվականի ապրիլի 1-ին[5] Ստանիսլավչիկ գյուղում (այժմ՝ Ուկրաինայի Կիևի մարզի Բելոցերկովի շրջանում), գյուղական քահանայի ընտանիքում։ Կիևի հոգևոր ճեմարանն ավարտելուց հետո սովորել է Կիևի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի գյուղատնտեսական ֆակուլտետում։ Շախմատի հետ ծանոթացել է համեմատաբար ուշ, բայց անընդհատ մրցաշարերում խաղալով՝ արագ առաջ է անցել Կիևի առաջատար շախմատիստներից։ 1909/1910 թվականներին Օդեսայում տեղի ունեցավ «Հարավռուսական մրցաշար»[6], որը համախմբեց ուկրաինացի ուժեղագույն շախմատիստներին։ Բոգոլյուբովը դրանում գրավեց 2-րդ տեղը (Վերլինսկուց հետո): 1910 թվականին նա որոշ ժամանակով դառնում է Վարշավայի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի ուսանող[7]։ 1914 թվականի սկզբին Սանկտ Պետերբուրգում կայացած վարպետների Համառուսաստանյան մրցաշարում Բոգոլյուբովը նվաճեց վարպետի կոչում:

1914 թվականի ամռանը Բոգոլյուբովը մասնակցեց Գերմանիայի Մանհայմ քաղաքում անցկացված միջազգային մրցաշարին։ Երբ սկսվեց Առաջին համաշխարհային պատերազմը, ձերբակալվեցին Ռուսական կայսրության հպատակները։ Նրանցից ոմանց շուտով հաջողվեց վերադառնալ հայրենիք, բայց Բոգոլյուբովը գերմանական իշխանությունների կողմից ներկալվեց մնացած ռուս շախմատիստների հետ միասին (Վայնշտեյն, Մալյուտին, Ռաբինովիչ, Ռոմանովսկի, Սելեզնև և Ֆլամբերգ) Տրիբերգ-իմ-Սև անտառ քաղաքում: Պատերազմի տարիներին այստեղ կազմակերպվել են մի շարք մրցումներ ներգրաված շախմատիստների միջև։ Ընդհանուր առմամբ անցկացվել է ութ «ռազմագերիների մրցաշար», որոնցից հինգում Բոգոլյուբովը հաղթանակ է տարել։ Նա նաև հաղթեց Սելեզնևի դեմ խաղում (+3, -2, =3)[8]։ Տրիբերգում հարկադիր մնալը մեծ նշանակություն ուներ Բոգոլյուբովի շախմատային զարգացման համար[9]։ Այս տարիներին Բոգոլյուբովի եկամտի հիմնական աղբյուրը մրցանակներն էին, որոնք Բորիս Մալյուտինը կարողացավ կազմակերպել:

Տրիբերգում Բոգոլյուբովը տարվեց տեղի ուսուցչի դստեր՝ Ֆրիդա Կալտենբախի հետ, և երբ 1918թվականին հնարավորություն ունեցավ վերադառնալ Ռուսաստան, նա որոշեց մնալ Գերմանիայում: Վաստակի որոնման մեջ առաջին համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո նա որոշ ժամանակով հեռանում է Տրիբերգից, 1919-1920 թվականներին շատ է խաղում Բեռլինում և Շվեդիայում։ 1920 թվականի գարնանը Բոգոլյուբովը վերադառնում է Տրիբերգ[10]։ 1920 թվականի օգոստոսի 26-ին նա ամուսնանում է Ֆրիդա Կալտենբախի հետ[11]։ Հարսանիքից հետո սկսվում են նրա շախմատային կարիերայի ամենահաջող տարիները։ 1921 թվականին Տրիբերգում Բոգոլյուբովի շնորհիվ կազմակերպվում են մրցաշարի երկու փոքր, բայց կազմով առաջին կարգի մասնակիցներ, ինչպես նաև անցկացվում է նրա ցուցադրական հանդիպումը Ալյոխինի հետ[12]։ 1922 թվականին Բոգոլյուբովը Պիեշտյանիի մրցաշարում գրավեց 1-ին տեղը՝ ետևում թողնելով Ալյոխինին և այլ հայտնի շախմատիստների։ Այս մրցաշարում նա խաղացել է Ալյոխինի հետ պարտիա, որը հիշատակվում է Ստեֆան Ցվայգի «Շախմատային նովել» աշխատության մեջ[13]։ Ստացված գումարով նա Տրիբերգում ձեռք է բերել եռահարկ առանձնատուն, որը հետագայում ստացել է «Haus Bogoljubow» անվանումը[14]։

1923 թվականին Կարլսբադի սուպերմրցաշարում ալեխինի և Մարոցիի հետ կիսել է 1-3-րդ տեղերը[15]։ 1924 թվականին Բոգոլյուբովը, ով այդ ժամանակ անցում կատարեց սովետական քաղաքացիության, նվաճեց շախմատի ԽՍՀՄ III առաջնությունը: ԽՍՀՄ լավագույն շախմատիստ համարվող Պյոտր Ռոմանովսկին նրան հրավիրել է հանդիպման, որում Բոգոլյուբովը վստահ հաղթանակ է տարել[16]։ 1925 թվականին Բոգոլյուբովը կրկին հաղթում է ԽՍՀՄ առաջնությունը, ինչպես նաև հաղթում է Մոսկվայի շախմատի առաջին միջազգային մրցաշարում, որին մասնակցում էին Խոսե Ռաուլ Կապաբլանկա և Էմանուել Լասկերը[17]։

Բոգոլյուբովը 1925 թվականին

1926 թվականին Բոգոլյուբովը հրավեր ստացավ Իտալիա միջազգային մրցաշարի, բայց Մուսոլինիի ֆաշիստական կառավարությունը հրաժարվեց մուտքի վիզա տրամադրել նրան, որպես ԽՍՀՄ քաղաքացի: Այդ իսկ պատճառով Բոգոլյուբովը որոշում է կայացրել դուրս գալ Խորհրդային քաղաքացիությունից, ինչի մասին նամակ է գրել խորհրդային շախմատի ֆեդերացիայի ղեկավար Նիկոլայ Կռիլենկոյին[18]։ ԽՍՀՄ-ում Բոգոլյուբովի արարքը համարվում էր դավաճանություն։ Բոգոլյուբովը հեռացվել է շախմատի խորհրդային ֆեդերացիայից և զրկվել ԽՍՀՄ չեմպիոնի կոչումից[19]։ Սովետական շախմատիստներից միակը, ով դրանից հետո հանդիպեց նրան տախտակի մոտ, Միխայիլ Բոտվիննիկն էր, ով 1936 թվականին Նոթինգհեմի մրցաշարում ջախջախիչ հարձակմամբ հաղթեց Բոգոլյուբովին[18]։

1926 թվականից հետո խաղացել է որպես Գերմանիայի ներկայացուցիչ։ Նա հասել է նշանակալի մրցաշարային հաջողությունների, որոնցից ամենամեծը հաղթանակն էր բադ Կիսինգենի մրցաշարում (1928), որտեղ նա առաջ անցավ աշխարհի նախկին չեմպիոն Կապաբլանկայից[20]։ Նույն թվականին հաղթել է Մաքս Էյվեին երկու խաղ ՖԻԴԵ-ի չեմպիոնի կոչման համար[21][22]։ Այս հաղթանակները Բոգոլյուբովին առիթ տվեցին մարտահրավեր ուղարկել Ալյոխինին, բայց Բոգոլյուբովը պարտվեց նրան 1929 թվականին (+5, -11, =9)։ Նույն թվականին նա դարձավ Գերմանիայի քաղաքացի[23]։

1931 թվականին Բոգոլյուբովը մասնակցեց շախմատի IV օլիմպիադային։ Բոգոլյուբովը առաջին խաղատախտակի վրա խաղացել է Գերմանիայում, թիմը զբաղեցրել է հինգերորդ տեղը, Ընդ որում՝ ոչ-ոքի խաղալով չեմպիոն ամերիկացիների հետ և հաղթելով Չեխոսլովակիայի բրոնզե մեդալակիրներին։ Գերմանիան չկարողացավ հայտնվել մրցանակակիրների թվում Անգլիայից կրած պարտության պատճառով (3½-ից ½ միավորով):

Գերմանիայում նացիստների իշխանության գալուց հետո Բոգոլյուբովը, որպես «նեարիացի», չմասնակցեց Գերմանիայի առաջնություններին, և Գերմանիայի համար Օլիմպիական խաղերին նույնպես այլևս հանդես չեկավ[24]։

1934 թվականին Բոգոլյուբովը կրկին հանդիպում է Ալյոխինի հետ աշխարհի չեմպիոնի կոչման համար խաղում, բայց կրկին պարտվում է (+3, -8, =15)։

1936-1937 թվականներին Էֆիմ Բոգոլյուբովը հաջողությամբ խաղաց աշխարհի նոր չեմպիոն Մաքս Էյվեի դեմ: Չկարողանալով պաշտոնական հանդիպում անցկացնել նրա հետ, նա հաղթեց նրան միջազգային մրցաշարերում անձնական հանդիպումների արդյունքում +2, -0,=2:

1940 թվականի մարտի 15-ին տեղափոխվել է Կրակով՝ ստանալով թարգմանչի աշխատանք։ Տեղափոխվելուց անմիջապես հետո՝ մարտի 19-ին, հանդիպել է օկուպացված Լեհաստանի տարածքում գտնվող գեներալ-նահանգապետության ղեկավար Հանս Ֆրանկի հետ՝ Վավելի ամրոցում գտնվող իր նստավայրում։ 1941 թվականի ապրիլի 1-ին միացավ Նացիոնալ-սոցիալիստական գերմանական բանվորական կուսակցությունին[25]: Թարգմանչի պաշտոնում աշխատել է մինչև 1941 թվականի ապրիլի 15-ը՝ անհայտ պատճառներով լքելով այն։ 1941 թվականի նոյեմբերին Բոգոլյուբովը Կրակովում ընդունվեց հիվանդանոցների շախմատային սպասարկման աշխատանք (Lazarettbetreuung Schach): Այս աշխատանքը ներառում էր շախմատի դասեր, դասախոսություններ, միաժամանակյա խաղերի սեանսներ և այլն[26]։ 1943 թվականին գերմանացիների կողմից օկուպացված Վարշավայում մինի-հանդիպում է անցկացրել Ալյոխինի հետ, որն ավարտվել է ոչ-ոքի։

Բոգոլյուբովի Գերեզմանը

Պատերազմի ավարտից հետո բնակվել է Արևմտյան Գերմանիայում, շարունակել է մասնակցել մրցաշարերի։ Բադ Պիրմոնտի ՖԻԴԵ-ի զոնալ մրցաշարի մասնակից (1951), 7-րդ տեղ: Մահացել է 1952 թվականի հունիսի 18-ին Տրիբերգում։

Ընտանիք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Մայրը՝ Օլգա Տուրչանովիչ[27]
  • Հայրը՝ Դմիտրի Բոգոլյուբով, գյուղական քահանա[28]
  • Եղբայրներ՝
  • Կին (26.08.1920-ից)[11] - Ֆրիդա Կալտենբախ (28.5.1889-9.10.1978)[29]
  • Երեխաներ՝ դուստրեր՝
    • Սոնյա (11.03.1923-?)[11]
    • Թամարա (29.03.1925-28.01.2002)[11][30].

Շախմատային ստեղծագործություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստեղծագործական ձևի բնութագրերը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սավելի Տարտակովեր. «Կապաբլանկան հղկում է իր հակառակորդներին, Ալյոխինը պայքարում է, Լասկերը մտածում է, Բոգոլյուբովը երևակայում է շախմատում»[31]։

«Բոգոլյուբովը սոլիդ էր խաղում, իսկ նրա ոճը հիմնականում դիրքային էր։ Բացի այդ, նա ուներ վառ մարտավարական տաղանդ, որը հատկապես վառ էր արտահայտվում այն ժամանակ, երբ հակառակորդն արդեն ռազմավարական առումով վերախաղարկված էր»։

Տեսության ներդրումը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մշակել է իր անունը կրող պաշտպանություն, ինչպես նաև մի շարք տարբերակներ թագավորական գամբիտում, ֆրանսիական պաշտպանություն[31]։

Սպորտային արդյունքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Թվական Քաղաք Մրցաշար + − = Արդյունք Տեղ
1909 Կիև Քաղաքի ուժեղագույն շախմատիստների մրցաշար (մարտ) 1-2
Կիև Քաղաքի ուժեղագույն շախմատիստների մրցաշար (սեպտեմբեր) 2-3
Կիև Կիևի առաջնություն 8-ից 12 3-4
1909 / 10 Օդեսա Հարավային Ռուսաստանի մրցաշար 6-ից 8[32] 2
1910 Վարշավա Հանդիպում Ալեքսանդր Դավիդովիչ Ֆլամբերգի հետ 1 4 1 1,5 : 4,5
Կիև Հանդիպում Ստեֆան Կոնստանտինովիչ Իզբինսկու հետ 2 0 0 2 : 0
1911 Կիև Հանդիպում Ս. Կ. Իզբինսկու հետ 2 4 2 3 : 6
Սանկտ Պետերբուրգ Սիրահարների համառուսաստանյան մրցաշար 12-ից 21 9-10
1912 Լիեպայա Սիրահարների համառուսաստանյան մրցաշար 14,5 -ից 19 2
1913 Լոձ Միջազգային մրցաշար 9,5 -ից 12 1
Լոձ Հանդիպում Գ. Ս. Սալվեի հետ 5 3 2 6 : 4
1913/14 Սանկտ Պետերբուրգ Համառուսաստանյան մրցաշար 7 5 5 9,5 -ից 17 8
1914 Կիև 4 շախմատիստների մրցաշար (քառաշրջան) 2
Մանհայմ Գերմանիայի շախմատային միության ՔՍԻՔՍ համագումար 4 4 3 5,5 -ից 11 8-9[33]
Բադեն-Բադեն Հանդիպում Ի. Լ. Ռաբինովիչի հետ 5 0 2 6 : 1
1914-1917 Բադեն-Բադեն, Տրիբերգ Ռուս ռազմագերիների մրցաշարեր
1917 Տրիբերգ Հանդիպում Ա. Ս. Սելեզնևի հետ 3 2 3 4,5 : 3,5
1919 Բեռլին Քառակի մրցաշար 4 0 2 5 -ից 6 1
Բեռլին Հանդիպում Կ. Բարդելեբենի հետ 3 0 3 4,5 : 1,5
Ստոկհոլմ Եռաշրջան մրցաշար 12 2 1 12½ -ից 15 1
Ստոկհոլմ Քառակի մրցաշար (քառակի շրջան) 5 6 1 5½ -ից 12 3
Ստոկհոլմ Ֆորա-մրցաշար 1
1920 Ստոկհոլմ Հանդիպում Ա. Կ. Ռուբինշտեյնի հետ 4 5 3 5,5 : 6,5
Գյոթեբորգ Միջազգային մրցաշար 8 5 0 8 -ից 13 3
Ստոկհոլմ Հանդիպում Ա. Ի. Նիմցովիչի հետ 3 1 0 3 : 1
Ստոկհոլմ Երկշրջանի մրցաշար 12½ -ից 14 1
Բեռլին Միջազգային մրցաշար 3 1 5 5½ -ից 9 2-3
1921 Քիլ Միջազգային մրցաշար (քառանկյուն) 5 2 5
Տրիբերգ Միջազգային մրցաշար (երկշրջան; հուլիս) 4 2 2 5 -ից 8 2
Տրիբերգ Ցուցահանդեսային խաղ Ա. Ա. Ալեխինի հետ 1 1 2 2 : 2
Բուդապեշտ Միջազգային մրցաշար 3 4 4 5 -ից 11 7
Տրիբերգ Միջազգային մրցաշար (քառաշրջան, դեկտեմբեր) 4 4 4 6 -ից 12 2-3
1922 Պիեշտիանի Դ. Բրեյերի հուշամրցաշար 13 1 4 15 -ից 18 1
Լոնդոն Միջազգային մրցաշար 7 4 4 9 -ից 15 5
Հաստինգս Միջազգային մրցաշար (երկ-փուլ) 3 4 3 4,5 -ից 10 3-4
Վիեննա Միջազգային մրցաշար 5 6 3 6,5 -ից 14 9
1923 Մարգետ Միջազգային մրցաշար 4 2 1 4,5 -ից 7 2-5
Կարլսբադ Միջազգային մրցաշար 9 3 5 11,5 -ից 17 1-3
Օստրավա Միջազգային մրցաշար 5 5 3 6,5 -ից 13 7-8
1924 Նյու Յորք Միջազգային մրցաշար 8 9 3 9,5 -ից 20 7
Նյու Յորք Զուգախաղ Ա․ Կուպչիկի հետ 3 1 2 4 : 2
Մոսկվա ԽՍՀՄ 3-րդ առաջնություն 13 0 4 15 -ից 17 1
Լենինգրադ Հանդիպում Պ. Ա. Ռոմանովսկու հետ 5 1 6 8 : 4
1925 Լենինգրադ 10-րդ մրցաշար (Ե. Դ. Բոգոլյուբով և 9 Լենինգրադյան շախմատիստ) 6 1 2 7 -ից 9 1-2
Բադեն-Բադեն Միջազգային մրցաշար 11 5 4 13 -ից 20 4
Բրեսլաու Գերմանիայի շախմատային միության ՔՍՔՍԻՎ Կոնգրես 9 1 1 9,5 -ից 11 1
Լենինգրադ ԽՍՀՄ 4-րդ առաջնություն 11 2 6 14 -ից 19 1
Մոսկվա Մոսկվայի 1-ին միջազգային մրցաշար 13 2 5 15,5 -ից 20 1
1926 Բեռլին Միջազգային մրցաշար 6 1 2 7 -ից 9 1
Մյունխեն Միջազգային մրցաշար 2 0 3 3,5 -ից 5 2
1927 Բրեմեն Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 5 0 2 6 -ից 7 1
Բրեմեն Հանդիպում Օ. Անտցեի հետ
Մագդեբուրգ Գերմանիայի շախմատային միության ՔՍՔՍՎ Կոնգրես 10 2 1 10,5 -ից 13 2
Բեռլին Միջազգային մրցաշար 5 2 2 6 -ից 9 2-4
Բադ Գոմբուրգ Միջազգային մրցաշար 5 1 4 7 -ից 10 1
Սկարբորո Միջազգային մրցաշար 3 3 3 4,5 -ից 9 7
Լոնդոն Միջազգային մրցաշար 5 3 3 6,5 -ից 11 5
1928 Բեռլին Միջազգային մրցաշար() 7 1 5 9,5 -ից 13 2
Դորտմունդ Միջազգային մրցաշար 2 2 4 4 -ից 8 4-5
Բեռլին Միջազգային մրցաշար («Քյոնիգ» սրճարանի մրցաշար) 7 1 3 8,5 -ից 11 1
Նիդերլանդներ Հանդիպում Մ. Էյվեի հետ 3 2 5 5,5 : 4,5
Բադ Քիսինգեն Միջազգային մրցաշար 6 1 4 8 -ից 11 1
1928 / 29 Նիդերլանդներ[34] Հանդիպում Մ. Էյվեի հետ 2 1 7 5,5 : 4,5
1929 Կարլսբադ Միջազգային մրցաշար 7 5 9 11,5 -ից 21 8
Գերմանիա-Նիդերլանդներ[35] Աշխարհի առաջնության հանդիպումը Ալեքսանդր Ալյոխինի հետ 5 11 9 9,5 : 15,5
1930 Սան Ռեմո Միջազգային մրցաշար 8 4 3 9,5 -ից 15 4
Ստոկհոլմ Միջազգային մրցաշար 4 2 0 4 -ից 6 2-3
Գյոթեբորգ Հանդիպում Գ. Շտալբերգի հետ 3 0 1 3,5 : 0,5
Մնիխովո-Գրադիշտե Միջազգային մրցաշար
1931 Սվինեմյունդե Գերմանիայի շախմատային միության ՔՍՎԻԻ համագումար 6 2 4 8 -ից 12 1-2
Ռոզենաու Լրացուցիչ հանդիպում Լ. Ռեդլի հետ 2 0 4 4 : 2
Պրահա Իվ Օլիմպիադա (Գերմանիայի հավաքական, 1-ին խաղատախտակ) 9 1 7 12,5 -ից 17
Բլեդ Միջազգային մրցաշար 12 8 6 15 -ից 26 2
1932 Զեմմերինգ Հանդիպում Ռ. Շպիլմանի հետ 3 4 5 5,5 : 6,5
Սլիաչ Միջազգային մրցաշար 6 6 1 6½ -ից 13 8
Բեռն Միջազգային մրցաշար 8 3 4 10 -ից 15 5-6
1933 Բադ Պիրմոնտ Գերմանիայի առաջնություն 8 0 7 11,5 -ից 15 1
Սխևենինգեն Միջազգային մրցաշար 5 1 1 5½ -ից 7 2-3
Աախեն Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 6 2 3 7,5 -ից 11 1
1934 Ցյուրիխ Միջազգային մրցաշար 9 1 5 11½ 4
Գերմանիյա[36] Աշխարհի առաջնության հանդիպումը Ա. Ա. Ալյոխինի հետ 3 8 15 10,5 : 15,5
1935 Բեռլին Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 1
Բադ Նաուգեյմ Միջազգային մրցաշար 4 1 4 6 -ից 9 1
Ծոփք Գերմանիա-Շվեդիա հանդիպում (շևենինգենյան համակարգ) 3 3 2 4 -ից 8
Բադ Զաարով Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 7 1 3 8,5 -ից 11 1
1936 Բադ Նաուգեյմ Միջազգային մրցաշար 3 2 4 5 -ից 9 4-5
Դրեզդեն Միջազգային մրցաշար 4 3 2 5 -ից 9 5
Զանդվորթ Միջազգային մրցաշար 4 3 6 6 -ից 11 5
Բադ Էլստեր Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար
Նոթինգհեմ Միջազգային մրցաշար 4 7 3 5,5 -ից 14 10-11
1937 Բրեմեն Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 2 0 1 2,5 -ից 3 1
Բրեմեն Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 4 1 2 5 -ից 7 2
Բադ Էլստեր Միջազգային մրցաշար 6 1 2 7 -ից 9 1-2
Բադ Զաարով Միջազգային մրցաշար 3 1 5 5,5 -ից 9 3
Բադ Նաուգեյմ - Շտուտգարտ - Գարմիշ-Պարտենկիրխեն Միջազգային մրցաշար (երկշրջան) 3 2 1 3,5 -ից 6 2-3
1938 Բադ Էլստեր Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 4 0 5 6,5 -ից 9 1
Բադ Խարցբուրգ Միջազգային մրցաշար 3 0 6 6 -ից 9 2
Նորդվեյկ Միջազգային մրցաշար 1 1 7 4,5 -ից 9 5-6
1938 / 39 Կարլսրուե Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 5 0 4 7 -ից 9 1-3
1939 Բեռլին Հանդիպում Ե. Էլիսկազեսի հետ 3 6 11 8,5 : 11,5
Կեմերի Միջազգային մրցաշար 6 4 5 8,5 -ից 15 7
Շտուտգարտ Միջազգային մրցաշար 5 1 5 7,5 -ից 11 1
1940 Բեռլին Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 6 0 3 7,5 -ից 9 1
Կրակով-Կրինիցա - Վարշավա Լեհաստանի գեներալ-նահանգապետի մրցաշար 5 1 5 7,5 -ից 11 1-2
1941 Կարլսբադ Հանդիպում Մ. Էյվեի հետ 2 5 3 3,5 : 6,5
Մյունխեն Եվրոպայի առաջնություն 9,5 -ից 15 4
Կրեֆելդ Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 8 1 2 9 -ից 11 1
Կրակով- Վարշավա- Կրակով Լեհաստանի գեներալ-նահանգապետի մրցաշար 6 2 3 7,5 -ից 11 3
1942 Զալցբուրգ Միջազգային մրցաշար (երկշրջան) 3 6 1 3,5 -ից 10 5
Մյունխեն Եվրոպայի առաջնություն 7 -ից 11 3-5
Քոթբուս Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 6 0 3 7,5 -ից 9 1-2
Վարշավա-Լյուբլին - Կրակով Լեհաստանի գեներալ-նահանգապետի մրցաշար 4 2 4 6 -ից 10 3
1943 Վարշավա Ցուցադրական խաղ Ա. Ա. Ալյոխինի հետ 1 1 0 1 : 1
Զալցբուրգ Միջազգային մրցաշար (երկշրջան) 4 -ից 10 4
Կրինիցա Լեհաստանի գեներալ-նահանգապետի մրցաշար 5 1 3 6,5 -ից 9 2-3
1944 Ռադոմ Լեհաստանի գեներալ-նահանգապետի մրցաշար 8 0 1 8,5 -ից 9 1
1947 Լյունեբուրգ Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 12 0 5 14,5 -ից 17 1
Կասել Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 7,5 -ից 9 1
Ֆլենսբուրգ Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 8,5 -ից 10 1
Շտուտգարտ Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 5 4 2 6 -ից 11 6-7
1949 Բադ Պիրմոնտ Գերմանիայի Առաջնություն 10 1 1 10,5 -ից 12 1[37]
Ցյուրիխ Միջազգային մրցաշար
Ցյուրիխ Հանդիպում Գ. Գրոբի հետ 4 1 1 4,5 : 1,5
Օլդենբուրգ Միջազգային մրցաշար 10 3 4 12 -ից 17 1-2
1950 Շվելմ Հանդիպում Գ. Քինինգերի հետ 3 1 4 5 : 3
Տրավեմյունդե Գերմանիայի առաջնություն 8 1 8 12 -ից 17 2-3
Տրավեմյունդե Միջազգային մրցաշար 4 1 6 7 -ից 11 2
Սաութսի Միջազգային մրցաշար (Շվեյցարական համակարգ) 5 2 3 6,5 -ից 10 6
1951 Ֆրայբուրգ-Կարլսրուե հանդիպում (ընդդեմ Մ. Այզինգերի) 1
Աուգսբուրգ Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար (երկշրջան) 8 1 5 10,5 -ից 14 1
Դորտմունդ Միջազգային մրցաշար 3 3 5 5,5 -ից 11 7
Տրավեմյունդե Միջազգային մրցաշար 3 3 5 5,5 -ից 11 6
Բադեն-Բադեն Հանդիպում Վալտեր Նիպհաուսի հետ 5 1 0 5 : 1
Ցյուրիխ Հանդիպում Հերման Պիլնիկի հետ 1 1 4 3 : 3
Զաարբրյուքեն Գերմանացի շախմատիստների մրցաշար 10 0 1 10,5 -ից 11 1
Բիրմինգհեմ Գ. Սթաունթոնի Հուշահամալիր 6 8 1 6,5 -ից 15 11-12
Բադ Պիրմոնտ Զոնալ մրցաշար 5 3 6 8 -ից 14 7
Կրեֆելդ Գերմանիա-Հարավսլավիա հանդիպում (2-րդ խաղատախտակ, ընդդեմ Ալեքսանդր Մատանովիչի) 1 0 1 1,5 -ից 2
1952 Բելգրադ Միջազգային մրցաշար 5 6 9 9 -ից 20 13-15

Գրքեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Избранные партии. Сборник шахмат. партий, игранных в 1919—1925 гг. с подробными примечаниями. Ч.1. [от начала 1919 года по июнь 1921 г.]. — Л.; М.: Книга, 1926. — 224 с.
  • Избранные партии М. И. Чигорина. — Л.: Мысль, 1926. — 169 с.
  • Международный шахматный турнир в Москве 1925 г. Сборник партий. Ч. 1. — Л.: Шахматный листок, 1927. — 152 с.
  • Международный шахматный турнир в Москве 1925 г. Сборник партий. Ч. 2. — Л.: Шахматный листок, 1927. — 130 с.
  • Современное начало 1.d2-d4! Теоретические исследования. — Л.: Шахматный листок, 1929. — 112 с.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ OlimpBase
  3. ↑ Боголюбов Ефим Дмитриевич // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
  4. ↑ Hooper D., Whyld K. The Oxford companion to chess. — Oxford university press, 1984. — P. 41. — 407 p.
  5. ↑ Dombrowsky, Schaack, 2021, էջեր 7, 13
  6. ↑ Встречается также написание «Южно-русский»
  7. ↑ Богданович, 2021, էջ 15—16
  8. ↑ Чарушин, 1995, էջ 9—12
  9. ↑ Коган М.С., Куббель Л.И., Левенфиш Г.Я. Словарь шахматиста. — Л.: Шахматный листок, 1929. — С. 52.
  10. ↑ Dombrowsky, Schaack, 2021, էջեր 6—7
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 «Medlebogen auf Grund des Gesetzes zur Befreiung vom Nationalsozialismus und Militarismus vom März 1947» (PDF). chesshistory.com. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2022-01-21-ին. Վերցված է 2022-01-21-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  12. ↑ Dombrowsky, Schaack, 2021, էջ 7
  13. ↑ Цвейг С. Шахматная новелла.
  14. ↑ Богданович, 2021, էջ 20—22
  15. ↑ Богданович, 2021, էջ 22
  16. ↑ Чарушин, 1995, էջ 17—18
  17. ↑ Богданович, 2021, էջ 26—27
  18. ↑ 18,0 18,1 Батуринский В.Д. Страницы шахматной жизни.— Изд. 2-е, испр., доп.. — М.: Физкультура и спорт, 1990. — С. 6. — ISBN 5-278-00266-2
  19. ↑ Կաղապար:Книга:Шахматный словарь
  20. ↑ «Bad Kissingen (1928)». www.chessgames.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-03-18-ին. Վերցված է 2021-03-19-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  21. ↑ Богданович, 2021, էջ 28
  22. ↑ «FIDE Championship (1928)». www.chesshistory.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-11-08-ին. Վերցված է 2022-01-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  23. ↑ Dombrowsky, Schaack, 2021, էջ 9
  24. ↑ Чарушин, 1995, էջ 105
  25. ↑ «The denazification of Bogoljubow». www.chesshistory.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-09-19-ին. Վերցված է 2021-10-19-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  26. ↑ «Гроссмейстер на службе у генерал-губернатора». harding1989.livejournal.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-10-25-ին. Վերցված է 2021-10-19-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  27. ↑ «Badische Biographien NF 1 (1982), 71-73». leo-bw.de. Արխիվացված է օրիգինալից 2022-01-21-ին. Վերցված է 2022-01-21-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  28. ↑ 28,0 28,1 28,2 Богданович, 2021, էջ 15
  29. ↑ Buland R., Edtmaier B., Schweiger G. Das Gästebuch der Schachweltmeisterschaft 1934 in Deutschland. — LIT Verlag Münster, 2014. — P. 128. — 239 p.
  30. ↑ Müller-Breil P. Tamara Bogoljubow // Rochade Europa. — 2002. — № 3. — P. 71.
  31. ↑ 31,0 31,1 Կաղապար:ШЭС
  32. ↑ Включая очко за неявку на игру А. В. Алексеева
  33. ↑ Турнир прерван после 11-го тура в связи с началом войны. Призы распределены в соответствии с текущим положением участников
  34. ↑ Маршрут матча: Гаага (1, 3, 5 партии), Роттердам (2), Схевенинген (4), Утрехт (6), Амстердам (7-10)
  35. ↑ Маршрут матча: Висбаден (1—8, 24 и 25 партии), Гейдельберг (9 и 10), Берлин (11—17), Гаага (18—21), Амстердам (22 и 23).
  36. ↑ Маршрут матча: Баден-Баден (1—3 партии), Виллинген (4,5), Фрайбург (6—8), Пфорцхайм (9, 10), Штутгарт (11, 12), Мюнхен (13—15), Байрёйт (16), Бад-Киссинген (17, 18), Нюрнберг (19, 20), Карлсруэ (21), Мангейм (22—24)
  37. ↑ Швейцарская система, 36 участников.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Линдер И. М. Боголюбов Ефим Дмитриевич // Шахматная энциклопедия / И. М. Линдер, В. И. Линдер. — М. : ООО «Издательство АСТ» : ООО «Издательство Астрель», 2004. — С. 33—34. — 320 с. — ISBN 5-17-006939-1. — ISBN 5-271-06492-1.
  • Богданович Г. Шахматное творчество Боголюбова через призму теории. — М.: Александр Ельков, 2021. — 544 с.
  • Мацукевич А. Второй отступник // 64 - Шахматное обозрение. - 1991. - № 15. - С. 24-27.
  • Чарушин В. А. Одна, но пламенная страсть: (Творчество Ефима Боголюбова). — Կաղապար:Н. Новгород: Автозаводец-книга, 1995. — 192 с.
  • Dombrowsky M., Schaack H. Zwischen den Stühlen // Karl. Das kulturelle Schachmagazin. — 2021. — № 1. — P. 6—13.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Եֆիմ Բոգոլյուբով» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Եֆիմ Բոգոլյուբով» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Եֆիմ_Բոգոլյուբով&oldid=10234851» էջից