Jump to content

Եվրոպական դրամական համաձայնագիր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Եվրոպական դրամավարկային համաձայնագիր (ԵՄՀ), տնտեսական համաձայնագիր, որը ստորագրվել է 17 եվրոպական երկրների կողմից Փարիզում 1955 թվականի օգոստոսի 5-ին[1]։ Այն փոխարինել է Եվրոպական վճարային միությանը, որը դադարլ է գոյություն ունենալ 1958 թվականին[2]։ ԵԴՀ-ն կառավարվում է Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության (OECD) կողմից[3]։ Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպությունը սա արել է՝ 17 անդամ երկրների փոխարժեքների համակարգման միջոցով տնտեսական ինտեգրման հասնելու համար[4]։ Սա թույլ է տվել երկրներին անմիջապես փոխարկել իրենց արժույթները և ինտեգրել իրենց վճարային հաշվեկշիռները, ինչը խթանել է ազատ առևտուրը[5]։ Արժույթի միջազգային հիմնադրամի կողմից առաջարկվող առաջադեմ հնարավորությունների շնորհիվ, ԵՀՄ-ն դադարեցվել է 1972 թվականին[6]։ Եվրոպական տնտեսական համայնքը վերահսկել է Եվրոպական տնտեսական ասոցիացիան՝ նպատակ ունենալով հասնել Եվրոպայում տնտեսական ինտեգրման ավելի բարձր մակարդակի[2]։ Եվրոպական տնտեսական համայնքն այդ ժամանակ իրավահաջորդն էր, սակայն այն զարգացել է և այժմ կոչվում է Եվրոպական Միություն[7]։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Եվրոպան Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին՝ 1941-1942 թվականներ։

Եվրոպական դրամավարկային համաձայնագրից առաջ գործող համաձայնագիրն եղել է Եվրոպական վճարային միությունը[8]։ Սա եղել է երկկողմանի բնույթի կազմակերպություն, որը հնարավորություն է տվել եվրոպական երկրների միջև առևտուր իրականացնել ավտոմատ վարկային համակարգի միջոցով[9]։ Եվրոպական վճարային միության շրջանակներում վարկային համակարգը ներդրվել է երկրների միջև փոխանցումներն ու վարկի ճանաչումը ավտոմատ դարձնելու համար[10] : Եվրոպական վճարային միության այս առանձնահատկությունների հետ մեկտեղ դեռևս գոյություն ուներ առևտրային խտրականություն, և սա հանգեցրել է ներեվրոպական առևտրի լճացման աճի[11]: Դրանից հետո ներդրվել է ԵՄՀ-ն՝ անդամ պետությունների առևտրի և տնտեսական աճը խթանելու համար[12]։ Սա արվել է Եվրոպայի առանձին տնտեսությունները վերականգնելու համար, որպեսզի եվրոպական ընդհանուր տնտեսությունը կարողանա վերականգնվել նախորդ համաձայնագրերի և կազմակերպությունների կողմից ստեղծված այս իրավիճակից[13] : Եվրոպական վճարային միության համեմատությամբ ԵՀՄ-ում նկատված տարբերություններից մեկը յուրաքանչյուր երկրի կողմից ամսական վճարումների համար սահմանված անհատական փոխարժեքների ավելի մեծ համակարգումն էր[10]։ Սա տեղի ունեցավ բոլոր երկրները ընդգրկող միասնական փոխարժեքի օգտագործման փոխարեն[14]։ Բացի այդ, Եվրոպական վճարային միությունը եղել է բազմակողմ համակարգ էր և թույլ էր տալիս երկրների միջև կարճաժամկետ վարկավորման ավելի փոքր ծավալի, որը կարճաժամկետ փոխառության ձև էր, վերցվել՝ համեմատած Եվրոպական վճարային միության հետ[14][13]։ Վարկի տրամադրումը, ինչպես նաև ԵՀՄ-ի կողմից պարտադրված բազմակողմանի հաշվարկները ավտոմատ կամ պարտադիր չէին, ինչը նորություն էր նախորդ կազմակերպությունների համեմատ[8]։ Այս փոփոխությունները կատարվել են արժույթի փոխարկելիության և ԵՀՄ-ի գերակա նպատակին հասնելու համար[13]։

Որպես Եվրոպական վճարային միության շարունակություն, ԵՀՄ-ն նույնպես ունեցել է կառավարման խորհուրդ, որը պարբերաբար հետևել է անդամ երկրների զարգացումներին։ Սա մասնավորապես արվել է նրանց փոխարժեքի քաղաքականության և վճարային հաշվեկշռի վերաբերյալ անհատական խորհրդակցությունների միջոցով[15]։ Եվրոպական վճարային միության ազդեցությունից հետո Եվրոպայում առևտրային դեֆիցիտը վերականգնվել է, և անդամ երկրների ներսում ընդհանուր առևտուրն աճել է։ Արդյունքում, երկրները նաև ավելի մեծ ֆինանսական կայունություն ունեցան[16]։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի պատճառով արժույթի փոխարկելիությունը անմիջապես հնարավոր չէր երկրների մեծ մասի համար, քանի որ համաշխարհային տնտեսությունում զգալի անհավասարակշռություն կար[17]։ Այս անհավասարակշռությունը հիմնականում ստեղծվել է պատերազմից հետո Եվրոպայի ընթացիկ հաշվի դեֆիցիտի պատճառով[18]։ Սա նշանակում էր, որ արժույթի փոխարկելիության նվաճումը պետք է դանդաղորեն իրականացվեր երկարաժամկետ հեռանկարում, քանի որ Եվրոպայի վճարային հաշվեկշռի վրա ազդում էր առևտրային դեֆիցիտը[19]։ Արժույթի փոխարկելիությունը վերջնականապես ապահովվեց ԵՀՄ-ի միջոցով[20]։ Մինչև ԵՀՄ-ն, երկրները վախենում էին, որ կկորցնեն ֆինանսական պահուստները, եթե ներդրվի արժույթի փոխարկելիություն, և այդպիսով սա դարձավ եվրոպական բազմակողմ փոխարկելիության շուրջ բանավեճի մի մասը[17]։ Ֆինանսական պահուստների կորստի հավանականություն կար, քանի որ դրանք օգտագործվում են փոխարժեքի վրա ազդելու համար, ինչը անհրաժեշտ չէր լինի արժույթի փոխարկելիության ներդրման դեպքում[21]:

Նպատակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվրոպական դրամավարկային համաձայնագրի իրականացման միջոցով սահմանվել էին տարբեր նպատակներ, սակայն կար մեկ հիմնական նպատակ։ ԵՀՄ-ի նպատակն էր կրճատել կարճաժամկետ վարկը, որը վարկերի մի ձև էր, որը անդամ երկրների միջև ստացվում էր միմյանցից[22]։ Հույս կար, որ դա կհասնի Եվրոպական վճարային միությունից ԵՀՄ անցնելիս կատարված փոփոխությունների միջոցով։ Եվրոպական տնտեսական ինտեգրման ծրագիրը կարճաժամկետ փուլ էր՝ որպես Եվրոպայի տնտեսական ինտեգրման երկարաժամկետ ծրագրի մաս։[23] Այն հաջորդեց նախորդ համաձայնագրերին, որոնք բոլորն էլ ստեղծվել էին եվրոպական տնտեսության աճն ու զարգացումը խթանելու համար։ Սա մասնավորապես իրականացվեց առևտրի ազատականացման և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի հետևանքներից հետո արտադրության աճի միջոցով[24]։ Հույս կար, որ Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության անդամ երկրների միջև կարող է պահպանվել առևտրի ազատականացման բարձր մակարդակ, նույնիսկ եթե նրանք դեռևս չունեին փոխարկելի արժույթներ[25]։

ԵՀՄ-ի ներդրման միջոցով նախատեսվել է, որ այս համաձայնագիրը, ի վերջո, կօգներ Եվրոպային շարժվել դեպի ընդհանուր դրամական միություն[26]։ Եվրոպական վճարային միությունը ) մի շրջանակ էր, որը նախատեսված էր Եվրոպական վճարային միության աշխատանքը հետագա առաջ մղելու համար, որը պատասխանատու էր երկրների միջև ապրանքների և ծառայությունների փոխանակման համագործակցության համար[27]։ Այս կերպ ԵՀՄ-ն հույս ուներ օգնել Եվրոպական տնտեսական համայնքին։ Այն հույս ուներ դա անել՝ հասնելով ֆիքսված փոխարժեքի համակարգի, հետևողական տնտեսական քաղաքականության և միության, որտեղ արտադրության գործոնները, ինչպիսիք են կապիտալը և մասնավորապես աշխատուժը, ազատորեն կարող էին տեղաշարժվել[26]։

Տնտեսական և քաղաքական դրդապատճառների համեմատություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տնտեսական ինտեգրման ճանապարհը, որի մի փոքր մասն էր կազմում Եվրոպական դրամավարկային համաձայնագիրը, սկսվեց մի շարք քաղաքական դրդապատճառների և պատմական տեսակետների պատճառով[28]։ Ինչպես ԵՀՄ-ից առաջ, այնպես էլ դրա ընթացքում իրականացված որոշումների և քաղաքականության հետ կապված քննարկումներ ծավալվեցին այն մասին, թե արդյոք դրանք ոգեշնչված էին քաղաքական, թե տնտեսական նպատակներով[29]։ Համընդհանուր ինստիտուցիոնալ շրջանակի գաղափարը պահանջում էր ինչպես առանձին տնտեսական քաղաքականությունների, այնպես էլ անդամ կառավարությունների քաղաքական քաղաքականության համագործակցություն[30]։ Սա նշանակել է, որ եվրոպական երկրների միջև քաղաքական մրցակցությունը նվազեց՝ փոխադարձ տնտեսական համագործակցության հասնելու համար, ինչը նաև հանգեցրեց քաղաքական ինտեգրման աճի[31][28]։

ԵՀՄ-ի կողմից ձևավորված ինտեգրման աճը նաև հանգեցրել է անդամ կառավարությունների և նրանց ազգերի ազգային ինքնավարության և ինքնիշխանության կորստին[32]։ ԵՀՄ-ի կազմում գտնվող առանձին կառավարությունները պարտավոր են եղել հրաժարվել որոշակի քաղաքականությունների, մասնավորապես՝ հարկաբյուջետային և դրամավարկային քաղաքականության ինքնուրույն կիրառումից[33]։ Քաղաքական ինտեգրման այս տարրը անհրաժեշտ էր, որպեսզի ԵՀՄ-ն կարողանար միասնականություն ապահովել Եվրոպայի ներսում փոխարժեքների և առևտրային քաղաքականության հարցում[34] : Տնտեսական շահագրգիռ կողմերի և քաղաքական գործիչների տեսակետների, ինչպես նաև Բեռլինի պատի անկման և Գերմանիայի պատերազմից վերականգնումից հետո տեղի ունեցած իրադարձությունների միջոցով եվրոպացիները գոհացան Եվրոպայում տնտեսական ինտեգրման գաղափարից[35]։ Եվրոպական երկրները մոտիվացված էին պատերազմից հետո տնտեսական վերականգնման հեռանկարով[36]։ Սա հանգեցրել է կայունության և Եվրոպայի անդամ երկրների քաղաքական քաղաքականության բարձր աստիճանի համակարգման[37][32]։ Այս ինտեգրման քաղաքական բնույթի վերաբերյալ մտահոգություններ կային, և այնպիսի համաձայնագրերի միջոցով, ինչպիսին է ԵՀՄ-ն, պարզ դարձավ արագացված գլոբալիզացիան և տնտեսական աճը, որին կարելի էր հասնել[38]:

Չնայած, ԵՄԱ-ի շրջանակներում իրականացված տնտեսական և քաղաքական ինտեգրացիայից հետո, կային որոշ երկրներ, որոնք նախընտրում էին միայն տնտեսական ինտեգրման համակարգը։[39] 1950-ական թվականներին՝ ԵՀՄ-ի ստեղծումից հետո, այս երկրները, այդ թվում՝ Դանիան, Միացյալ Թագավորությունը, Շվեդիան, Ֆինլանդիան և Ավստրիան, որոշեցին ստեղծել իրենց սեփական արտաքին ազատ առևտրի գոտիները[40]։ Այս ազատ առևտրի գոտիները կենտրոնացած չէին քաղաքական ինտեգրման վրա, այլ միայն երկրների տնտեսական նպատակներին և քաղաքականությանը հասնելու վրա։ Մեկ օրինակ էր Եվրոպական ազատ առևտրի ասոցիացիան[41]։ Ազատ առևտրի գոտիների, ինչպիսին է Եվրոպական ազատ առևտրի գոտիների (EFTA) ստեղծումը ցույց տվեց ԵՀՄ անդամ երկրների միջև կարծիքների բաժանումը[42]։ ԵՏՄ-ն նաև պատկերել է, թե ինչպես յուրաքանչյուր երկիր տարբեր դրդապատճառներ ուներ այն առումով, թե ինչ էր նրանց կարծիքով անհրաժեշտ ինտեգրման միջոցով տնտեսական աճին և տնտեսական զարգացմանը հասնելու համար[40][41]։

Ազդեցություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Եվրոպական Միության ներկայիս անդամ պետությունները

Տնտեսական և քաղաքական հետևանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվրոպական դրամավարկային համաձայնագրի արդյունքում տեղի ունեցած բոլոր ֆինանսական գործարքները կառավարվել են Միջազգային հաշվարկների բանկի կողմից[43]։ ԵՀՄ-ի միջոցով կատարված քաղաքականության փոփոխությունները համաձայնագրի անդամների համար սահմանեցին արժույթի ավելի մեծ փոխարկելիություն[44]։ Սա հնարավորություն է տվել համաձայնագրի շրջանակներում երկրների արժույթները ազատորեն փոխանակվել[45]։ Արժույթի փոխարկելիության ազդեցությունը պայմանավորված էր բազմաթիվ փոխանակման սահմանափակումների վերացմամբ, ինչպես նաև ներմուծման սահմանափակումների վերացմամբ[46]։ Այս գործողությունները նշանակել են, որ առևտրի համար ավելի քիչ խոչընդոտներ կային։ Սա թույլ տվեց համաձայնագրի մասնակից երկրներին առևտուր անել ավելի մեծ ազատությամբ, ինչը հետագայում բարելավեց տնտեսական ինտեգրման աստիճանը ամբողջ Եվրոպայում[47]։ Արժույթի փոխարկելիության այս մակարդակի միջոցով ձեռք բերված տնտեսական կայունության շնորհիվ, անդամ երկրներում, ինչպես նաև այս համաձայնագրի շրջանակներում, բարձր մակարդակի զբաղվածություն և տնտեսական աճ է գրանցվել ինչպես ներքին մակարդակներում, այնպես էլ ամբողջ տնտեսությունում[48]։

Սակայն, Եվրոպայում արժույթի լիակատար փոխարկելիությունը հնարավոր չեղավ հասնել մինչև 1980-ականների վերջը[49]։ Եվրոպական տնտեսական համագործակցությունը Եվրոպական տնտեսական համայնքի ծրագրի մի մասն էր, որը երկարաժամկետ հեռանկարում պետք է հասներ ընդհանուր տնտեսական ինտեգրման[50]: Եվրոպական տնտեսական գործակալությունը նպաստել է դրան արժույթի փոխարկելիության միջոցով, որը հիմք դրեց դեպի եվրոպական ընդհանուր արժույթ և ընդհանուր կենտրոնական բանկ[51]:

Եվրոպական Միության) կազմակերպությունն ունեցել է կարճաժամկետ ազդեցություն, սակայն այն նաև դեր խաղաց Եվրոպական Միության վերջնական կայացման գործում։[52] Եվրոպական Միությունը ներկայիս դրամական միությունն է, որն ունի ընդհանուր արժույթ՝ եվրո, և ցուցադրում է անդամ երկրների միջև համագործակցության և ինտեգրման բարձր մակարդակ։[53] Միասնական արժույթի և կենտրոնական բանկի այս գոյությանը նպաստել է Եվրոպական տնտեսական ասոցիացիան (ԵՀՄ): Սա հնարավորություն է տվել Եվրոպայի քաղաքացիների համար ապահովել գների կայունություն և սոցիալական պաշտպանություն՝ ընդհանուր իրավունքի շրջանակներում[54][55]։ Տնտեսական ինտեգրացիայից բացի, ԵՀՄ-ն նաև նպաստեց քաղաքական միասնության մակարդակի բարելավմանը[56]։ Սա պայմանավորված է եղել կառավարությունների միջև հաստատված ավելի բարձր մակարդակի համագործակցությամբ, մասնավորապես՝ կառավարության առևտրային քաղաքականության հետ[57]։ Անդամ երկրների կառավարությունները կարող էին համագործակցել ոչ անդամ երկրների հետ կնքված բոլոր առևտրային գործարքներում[54]։ Չնայած այս քաղաքական միասնությունը, որը ծագել էր ինտեգրման բարձր մակարդակից, նշանակում էր, որ առանձին կառավարությունները կորցրեցին այնպիսի քաղաքականություններ, ինչպիսին է դրամավարկային քաղաքականությունը, որպես իրենց անհատական տնտեսական քաղաքականության գործիքներ[57]։

Հաջորդներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվրոպական դրամական համաձայնագրին հաջորդել են տարբեր փաստաթղթեր, այդ թվում՝ 1979 թվականին սկսված Եվրոպական դրամական համակարգը, 1987 թվականին գործող Միասնական Եվրոպական ակտը, ինչպես նաև Ընդհանուր գյուղատնտեսական քաղաքականությունը[58]։ Սրանք նաև ազդեցություն են ունեցել եվրոպական տնտեսության վրա, մասնավորապես՝ առևտրի խթանման և ԵՀՄ-ի կողմից մշակված ֆինանսական վարկային համակարգի վրա հիմնվելու միջոցով[59][60]։ Եվրոպայում տնտեսական ինտեգրման զարգացումը շարունակելու համար շարունակվում են իրականացվել քաղաքականություններ և միջոցառումներ, չնայած նախորդ քաղաքականություններից շատերի արդյունքներին արդեն իսկ հասել են[61]:

Ժամանակի ընթացքում Եվրոպայի ներսում տնտեսական ինտեգրացիան, ներառյալ ԵՀՄ-ի, ինչպես նաև դրա նախորդների և հաջորդների ազդեցությունը, անվանվել է մի նախագիծ, որը տարբեր արդյունքներ էր խոստանում երեք որոշակի սերունդների համար[62]։ Եվրոպական կենտրոնական բանկի գործադիր խորհրդի անդամ Բենուա Կյորեն նշել է, որ այս մարդկանց խմբերի վրա, ըստ կանխատեսումների, եվրոպական տնտեսական ինտեգրացիայից տարբեր ազդեցություն կթողնվի՝ հիմնվելով նրանց պատմության և սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակի վրա[63][64]։ Պատերազմից հետո սերնդի համար այս ինտեգրումից նրանց ակնկալիքը ցմահ ժողովրդավարությունն ու խաղաղությունն էր։ Եվրոպայի այն սերունդը, որը երիտասարդության տարիներին տեսավ Բեռլինի պատի փլուզումը, վստահ էր, որ իրենց կյանքում ավելի մեծ հնարավորություններ և ազատություն կունենան[65]։ Եվրոպական ինտեգրացիայից տուժած մյուս խումբը եվրոպացի աշխատողներն էին, որոնց վրա ազդել էին համաշխարհային մրցակցության աճը և տեխնոլոգիական փոփոխությունները։ Այս մարդկանց երաշխավորված էր, որ նրանք կունենան ինչպես սոցիալական, այնպես էլ տնտեսական անվտանգություն՝ համաշխարհային արտադրության աճից պաշտպանվելու համար[64]։ Երրորդ խոստումը դեռ չի կատարվել, քանի որ այս ինտեգրման սկսվելուց ի վեր գործազրկության մակարդակը բարձր է եղել, մասնավորապես՝ երիտասարդների շրջանում[62]։ Չնայած դրան, Եվրոպական տնտեսական ինտեգրացիան հանգեցրել է տարբեր զարգացումների և շարունակում է թարմացվել Եվրոպական Միության շրջանակներում[65][66]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ «The European Payments Union - Historical events in the European integration process (1945–2014) - CVCE Website». www.cvce.eu. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.
  2. ↑ 2,0 2,1 Ingram, J (1973). «The case for European Monetary Integration» (PDF). 98: 1–27 – via Princeton University. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  3. ↑ The Columbia Electronic Encyclopedia (2012). «European Monetary Agreement». www.infoplease.com (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 28-ին.
  4. ↑ Jones, Dallas (1957). «The European Monetary Agreement, the European Payments Union, and Convertibility». The Journal of Finance (անգլերեն). 12 (3): 333–347. doi:10.1111/j.1540-6261.1957.tb04142.x.
  5. ↑ «European Monetary Agreement: guide to the new convertible currencies how scheme works». South China Morning Post. 1959.
  6. ↑ «European Monetary Agreement Organisation». archives.eui.eu. 2013. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 26-ին.
  7. ↑ Dinan, Desmond (2014), «The Limits of European Union», Europe Recast, Macmillan Education UK, էջեր 305–351, doi:10.1007/978-1-137-43645-0_10, ISBN 978-1-137-43644-3
  8. ↑ 8,0 8,1 «The European Payments Union - Historical events in the European integration process (1945–2014) - CVCE Website». www.cvce.eu. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.
  9. ↑ «European monetary agreement comes under U.S. reappraisal: U.S. reappraises a monetary pact». New York Times. 1971.
  10. ↑ 10,0 10,1 Jones, Dallas (1957). «The European Monetary Agreement, the European Payments Union, and Convertibility». The Journal of Finance (անգլերեն). 12 (3): 333–347. doi:10.1111/j.1540-6261.1957.tb04142.x.
  11. ↑ Coffey, P; Presley, J.R (1971). European Monetary Integration. Macmillan. էջեր 1–22.
  12. ↑ Da Costa Cabral, Nazaré, Herausgeber. Gonçalves, José Renato, Herausgeber. Cunha Rodrigues, Nuno, Herausgeber. (2016 թ․ նոյեմբերի 30). The Euro and the Crisis : Perspectives for the Eurozone as a Monetary and Budgetary Union. Springer. ISBN 978-3-319-45710-9. OCLC 967786653.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 Ungerer, Horst. (1997). A concise history of European monetary integration : from EPU to EMU. Quorum Books. ISBN 0-89930-981-X. OCLC 36051244.
  14. ↑ 14,0 14,1 «European Monetary Agreement: guide to the new convertible currencies how scheme works». South China Morning Post. 1959.
  15. ↑ Ungerer, Horst (1995). «Political Aspects of European Monetary Integration After World War II» (PDF). 13. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  16. ↑ «European monetary agreement comes under U.S. reappraisal: U.S. reappraises a monetary pact». New York Times. 1971.
  17. ↑ 17,0 17,1 Coffey, P; Presley, J.R (1971). European Monetary Integration. Macmillan. էջեր 1–22.
  18. ↑ Dinan, Desmond (2014), «The Limits of European Union», Europe Recast, Macmillan Education UK, էջեր 305–351, doi:10.1007/978-1-137-43645-0_10, ISBN 978-1-137-43644-3
  19. ↑ Jones, Dallas (1957). «The European Monetary Agreement, the European Payments Union, and Convertibility». The Journal of Finance (անգլերեն). 12 (3): 333–347. doi:10.1111/j.1540-6261.1957.tb04142.x.
  20. ↑ Ingram, J (1973). «The case for European Monetary Integration» (PDF). 98: 1–27 – via Princeton University. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  21. ↑ «European Monetary Agreement: guide to the new convertible currencies how scheme works». South China Morning Post. 1959.
  22. ↑ «European Monetary Agreement: guide to the new convertible currencies how scheme works». South China Morning Post. 1959.
  23. ↑ James, Harold; Draghi, Mario; Caruana, Jaime (2012). Making the European Monetary Union. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-06683-0. JSTOR j.ctt2jbx5b.
  24. ↑ Coffey, P; Presley, J.R (1971). European Monetary Integration. Macmillan. էջեր 1–22.
  25. ↑ Ungerer, Horst. (1997). A concise history of European monetary integration : from EPU to EMU. Quorum Books. ISBN 0-89930-981-X. OCLC 36051244.
  26. ↑ 26,0 26,1 Ingram, J (1973). «The case for European Monetary Integration» (PDF). 98: 1–27 – via Princeton University. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  27. ↑ «European Monetary Agreement Organisation». archives.eui.eu. 2013. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 26-ին.
  28. ↑ 28,0 28,1 Brou, Daniel; Ruta, Michele (2011 թ․ օգոստոսի 24). «Economic Integration, Political Integration or Both?». Journal of the European Economic Association. 9 (6): 1143–1167. doi:10.1111/j.1542-4774.2011.01037.x. ISSN 1542-4766.
  29. ↑ Da Costa Cabral, Nazaré, Herausgeber. Gonçalves, José Renato, Herausgeber. Cunha Rodrigues, Nuno, Herausgeber. (2016 թ․ նոյեմբերի 30). The Euro and the Crisis : Perspectives for the Eurozone as a Monetary and Budgetary Union. Springer. ISBN 978-3-319-45710-9. OCLC 967786653.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  30. ↑ Ungerer, Horst (1995). «Political Aspects of European Monetary Integration After World War II» (PDF). 13. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  31. ↑ Ungerer, Horst. (1997). A concise history of European monetary integration : from EPU to EMU. Quorum Books. ISBN 0-89930-981-X. OCLC 36051244.
  32. ↑ 32,0 32,1 Ungerer, Horst (1995). «Political Aspects of European Monetary Integration After World War II» (PDF). 13. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  33. ↑ Brou, Daniel; Ruta, Michele (2011 թ․ օգոստոսի 24). «Economic Integration, Political Integration or Both?». Journal of the European Economic Association. 9 (6): 1143–1167. doi:10.1111/j.1542-4774.2011.01037.x. ISSN 1542-4766.
  34. ↑ «European Monetary Agreement: guide to the new convertible currencies how scheme works». South China Morning Post. 1959.
  35. ↑ Dinan, Desmond (2014), «The Limits of European Union», Europe Recast, Macmillan Education UK, էջեր 305–351, doi:10.1007/978-1-137-43645-0_10, ISBN 978-1-137-43644-3
  36. ↑ Coffey, P; Presley, J.R (1971). European Monetary Integration. Macmillan. էջեր 1–22.
  37. ↑ Ungerer, Horst. (1997). A concise history of European monetary integration : from EPU to EMU. Quorum Books. ISBN 0-89930-981-X. OCLC 36051244.
  38. ↑ De Grauwe, Paul; Zhang, Zhaoyong (2011). «Introduction to Special Issue: Globalisation and Economic Integration in East Asia». International Journal of Business Studies. 19 (4): 1–5.
  39. ↑ Ungerer, Horst. (1997). A concise history of European monetary integration : from EPU to EMU. Quorum Books. ISBN 0-89930-981-X. OCLC 36051244.
  40. ↑ 40,0 40,1 Brou, Daniel; Ruta, Michele (2011 թ․ օգոստոսի 24). «Economic Integration, Political Integration or Both?». Journal of the European Economic Association. 9 (6): 1143–1167. doi:10.1111/j.1542-4774.2011.01037.x. ISSN 1542-4766.
  41. ↑ 41,0 41,1 BBC (2007 թ․ մարտի 12). «A timeline of the EU» (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 28-ին.
  42. ↑ De Grauwe, Paul; Zhang, Zhaoyong (2011). «Introduction to Special Issue: Globalisation and Economic Integration in East Asia». International Journal of Business Studies. 19 (4): 1–5.
  43. ↑ «The European Payments Union - Historical events in the European integration process (1945–2014) - CVCE Website». www.cvce.eu. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.
  44. ↑ «European Monetary Agreement: guide to the new convertible currencies how scheme works». South China Morning Post. 1959.
  45. ↑ Jones, Dallas (1957). «The European Monetary Agreement, the European Payments Union, and Convertibility». The Journal of Finance (անգլերեն). 12 (3): 333–347. doi:10.1111/j.1540-6261.1957.tb04142.x.
  46. ↑ «European monetary agreement comes under U.S. reappraisal: U.S. reappraises a monetary pact». New York Times. 1971.
  47. ↑ BBC (2007 թ․ մարտի 12). «A timeline of the EU» (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 28-ին.
  48. ↑ Ungerer, Horst. (1997). A concise history of European monetary integration : from EPU to EMU. Quorum Books. ISBN 0-89930-981-X. OCLC 36051244.
  49. ↑ «European Monetary Agreement Organisation». archives.eui.eu. 2013. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 26-ին.
  50. ↑ Ingram, J (1973). «The case for European Monetary Integration» (PDF). 98: 1–27 – via Princeton University. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  51. ↑ James, Harold; Draghi, Mario; Caruana, Jaime (2012). Making the European Monetary Union. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-06683-0. JSTOR j.ctt2jbx5b.
  52. ↑ BBC (2007 թ․ մարտի 12). «A timeline of the EU» (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 28-ին.
  53. ↑ James, Harold; Draghi, Mario; Caruana, Jaime (2012). Making the European Monetary Union. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-06683-0. JSTOR j.ctt2jbx5b.
  54. ↑ 54,0 54,1 Cœuré, Benoît (2013). «The political dimension of European economic integration». European Central Bank (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 26-ին.
  55. ↑ Cœuré, Benoît (2016). «Addressing Europe's economic and political challenges». European Central Bank (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 26-ին.
  56. ↑ Coffey, P; Presley, J.R (1971). European Monetary Integration. Macmillan. էջեր 1–22.
  57. ↑ 57,0 57,1 Brou, Daniel; Ruta, Michele (2011 թ․ օգոստոսի 24). «Economic Integration, Political Integration or Both?». Journal of the European Economic Association. 9 (6): 1143–1167. doi:10.1111/j.1542-4774.2011.01037.x. ISSN 1542-4766.
  58. ↑ Da Costa Cabral, Nazaré, Herausgeber. Gonçalves, José Renato, Herausgeber. Cunha Rodrigues, Nuno, Herausgeber. (2016 թ․ նոյեմբերի 30). The Euro and the Crisis : Perspectives for the Eurozone as a Monetary and Budgetary Union. Springer. ISBN 978-3-319-45710-9. OCLC 967786653.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  59. ↑ BBC (2007 թ․ մարտի 12). «A timeline of the EU» (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 28-ին.
  60. ↑ International Monetary Fund (1990). EUropean Monetary System: Developments & Perspectives, Occ. Paper No. 73. Occasional Papers (անգլերեն). Washington, D.C.: International Monetary Fund. doi:10.5089/9781557751720.084. ISBN 978-1-55775-172-0.
  61. ↑ Ungerer, Horst (1995). «Political Aspects of European Monetary Integration After World War II» (PDF). 13. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  62. ↑ 62,0 62,1 Cœuré, Benoît (2013). «The political dimension of European economic integration». European Central Bank (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 26-ին.
  63. ↑ Dinan, Desmond (2014), «The Limits of European Union», Europe Recast, Macmillan Education UK, էջեր 305–351, doi:10.1007/978-1-137-43645-0_10, ISBN 978-1-137-43644-3
  64. ↑ 64,0 64,1 Cœuré, Benoît (2016). «Addressing Europe's economic and political challenges». European Central Bank (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 26-ին.
  65. ↑ 65,0 65,1 Da Costa Cabral, Nazaré, Herausgeber. Gonçalves, José Renato, Herausgeber. Cunha Rodrigues, Nuno, Herausgeber. (2016 թ․ նոյեմբերի 30). The Euro and the Crisis : Perspectives for the Eurozone as a Monetary and Budgetary Union. Springer. ISBN 978-3-319-45710-9. OCLC 967786653.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  66. ↑ BBC (2007 թ․ մարտի 12). «A timeline of the EU» (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 28-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Եվրոպական_դրամական_համաձայնագիր&oldid=10356932» էջից