Ենս Ֆերդինանդ Վիլլումսեն

Ենս Ֆերդինանդ Վիլլումսեն
Ծնվել է	սեպտեմբերի 7, 1863[…]
Ծննդավայր	Կոպենհագեն, Դանիա
Վախճանվել է	ապրիլի 4, 1958[…] (94 տարեկան)
Մահվան վայր	Կանն
Քաղաքացիություն	Դանիա
Կրթություն	Դանիայի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա
Մասնագիտություն	նկարիչ, քանդակագործ, լուսանկարիչ, ճարտարապետ, գծանկարիչ և խեցեգործ
Ոճ	Պոնտ-Ավենի դպրոց և սիմվոլիզմ
Ժանր	դիմապատկեր
Ուշագրավ աշխատանքներ	Montmartre. Winter?, Jotunheim? և A Mountain Climber?
Ուսուցիչ	Պեդեր Սևերին Կրյոյեր և Լաուրից Տուկսեն
Աշակերտներ	Benedicte Brummer? և Ebbe Kornerup?
Պարգևներ
Ամուսին	Edith Willumsen? և Juliette Willumsen?
Զավակներ	Jan Bjørn Willumsen? և Bode Willumsen?
	J.F. Willumsen Վիքիպահեստում

Ենս Ֆերդինանդ Վիլլումսեն (դան․՝ Jens Ferdinand Willumsen), սեպտեմբերի 7, 1863(1863-09-07)^[1]^[2]^[3]^[…], Կոպենհագեն, Դանիա^[4] - ապրիլի 4, 1958(1958-04-04)^[5]^[1]^[2]^[…], Կանն^[1]), դանիացի նկարիչ, սիմվոլիզմի ներկայացուցիչ։ Վիլլումսենի գեղարվեստական կարիերայի մեծ մասը անց է կացվել Ֆրանսիայում, որտեղ նա մի ժամանակ ծանոթ էր Պոլ Գոգենին և պատկանում էր Պոնտ-Ավենի դպրոցին։

Կենսագրություն և ստեղծագործություն

Վիլլումսենը ծնվել է 1863 թվականին Կոպենհագենում և 1881-1885 թվականներին սովորել է Գեղարվեստի Թագավորական ակադեմիայում։ 1879-1882 թվականներին Կոպենհագենի Տեխնիկական դպրոցում լսել է ճարտարապետության կուրս։ Գեղարվեստի ակադեմիայի ղեկավարը եղել է հայտնի նկարիչ` Պեդեր Սևերին Կրոյերը։ Ակադեմիան ավարտելուց հետո գրել է նատուրալիստական կոմպոզիցիաներ` Ժան-Ֆրանսուա Ռաֆայելլիի ոճով^[9]։

1888 թվականին Վիլլումսենը Կոպենհագենի ժամանակակից ֆրանսիական գեղանկարչության ցուցահանդեսի տպավորությունների ազդեցության տակ տեղափոխվել է Փարիզ, որտեղ ապրել է մինչև 1890 թվականը, այնուհետև ուղևորվել է ճանապարհորդության դեպի Ֆրանսիա և Իսպանիա։ 1890 թվականին Բրետանում Վիլլումսենը ծանոթացել է Պոլ Գոգենի հետ, որի հետ շփումը էական ազդեցություն է ցույց տվել նկարչի գեղագիտական սկզբունքների վրա։ Նա անցել է Պոնտ-Ավենի դպրոցի ոճին մոտ ոճի, այդ շրջանում գրել է բազմաթիվ ինքնանկարներ։ Պոլ Սերյուզեի միջոցով մոտիկացել է Նաբի խմբի հետ. Ֆելիքս Վալլոտոնը նույնպես մեծ ազդեցություն է ցույց տվել նրա ստեղծագործության վրա։ Զգացել է նաև Օդիլոն Ռեդոնի ազդեցությունը։ Գեղանկարչությունից բացի, Վիլլումսենը հետաքրքրվել է քանդակագործությամբ, ճարտարապետությամբ, խեցեգործությամբ, լուսանկարչությամբ և եղել է փորձառու փորագրիչ։ Արվեստի ֆրանսիացի պատմաբան` Ժերմեն Բազենը Վիլլումսենին կանգնեցրել է Ռեդոնի կողքը այն գեղարվեստական հոսքում, որը Գյուստավ Մորոյից շարժվել է դեպի սյուռեալիզմ^[10]։

1892 թվականին նկարիչը ճանապարհորդել է Նորվեգիայով, իսկ 1893 թվականին մասնակցել է Չիկագոյի համաշխարհային ցուցահանդեսին։ Վիլհելմ Համերշյոեմի և այլ դանիացի նկարիչների հետ միասին 1891 թվականին հիմնել է «Den Frie Udstilling» գեղարվեստական միությունը։ 1894-1895 թվականներին կրկին ապրել է Փարիզում։ 1897-1900 թվականներին Կոպենհագենում լինելով Բինգի և Գրյոնդալի արհեստանոցների գլխավոր նկարիչը` նա հավասար հաջողությամբ աշխատել է ինչպես գեղանկարչության և քանդակագործության մեջ, այնպես էլ` ճարտարապետության և թատերական դեկորացիայի մեջ։ Վիլլումսենը հետաքրքրվել է հին տեխնիկաներով, ձգտել է վերակենդանացնել դրանք, գտնել դրանց կիրառումը ժամանակակից արվեստում^[11]։ 1916 թվականից հետո բնակություն է հաստատել Հարավային Ֆրանսիայում և միայն հազվադեպ է Դանիա եկել։ Շատ է ճանապարհորդել, այդ թվում` այցելել է Թունիս, Իտալիա, Շվեյցարիա և Իսպանիա։

1910-ական թվականներին նկարիչը անցել է գրարվեստի նոր ձևի, որը կապված է գույնի ուժեղացման հետ և մոտ է էքսպրեսիոնիզմին։ Իսպանիայում մնալու ժամանակ 1910-ական թվականների սկզբին Վիլլումսենը ծանոթացել է Էլ Գրեկոյի ստեղծագործության հետ, որի մասին հետագայում գրվել է գիրք (հրապարակվել է 1927 թվականին Ֆրանսիայում)։ Վիլլումսենի «Մեծ ռելիեֆ» քանդակը (ավարտել է 1928 թվականին) 2006 թվականին ներառվել է Դանիական մշակութային կանոնում, որպես Դանիայի մշակութային գլուխգործոցներից մեկը։

Հիշատակ

1951 թվականին Վիլլումսենի մասին նկարահանվել է վավերագրական ֆիլմ, ռեժիսորը եղել է Յորգեն Ռոսը։

1957 թվականին Ֆրեդերիկսունդ քաղաքում բացվել է Ենս Ֆերդինանդ Վիլլումսենի թանգարանը, որում պահվում են աշխատանքներ, որոնք նկարիչը փոխանցվել են այդ քաղաքի քաղաքապետարանին^[12]։ Ներկայումս թանգարանում պահվում է Վիլլումսենի մոտավորապես 5000 աշխատանք և շուրջ 2000` այլ հեղինակների կողմից^[13]։

2006 թվականին Ենս Ֆերդինանդ Վիլլումսենի հետադարձ մեծ ցուցահանդեսը անց է կացվել Օրսե թանգարանում։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 J.F. Willumsen // Dansk Biografisk Leksikon, 3. udgave (դան.) — 3 — 1984.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Jens Ferdinand Willumsen (նիդերլ.)
↑ ^3,0 ^3,1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 J.F. Willumsen // Dansk Biografisk Lexikon (դան.)
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ Cassou J., Brunel P., Claudon F., Pillement G., Richard L. Encyclopédie du symbolisme — 1979. — ISBN 2-85056-129-0
↑ Dansk Biografisk Leksikon, 3. udgave (դան.) — 3 — 1984.
↑ Weilbachs Kunstnerleksikon (դան.)
↑ Magali Lesauvage (июль 2006). Fluctuat.net (ed.). «Willumsen Alluciné». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 4-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |access= ignored (|access-date= suggested) (օգնություն) (ֆր.)
↑ Кассу Жан «Энциклопедия символизма: Живопись, графика и скульптура. Литература. Музыка.» Стр.14
↑ The Musée d’Orsay Shows Jens Ferdinand Willumsen Արխիվացված 2009-11-30 Wayback Machine (անգլ.)
↑ Visit Frederikssund (2008). «J.F. Willumsen's Museum». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 30 de enero de 2010-ին. {{cite web}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն); Unknown parameter |editorial= ignored (օգնություն) (անգլ.)
↑ Danish Museums Online. «J. F. Willumsens Museum». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 4-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |access= ignored (|access-date= suggested) (օգնություն) (անգլ.)

Աղբյուրներ

Museo de Orsay. «Du symbolisme à l'expressionnisme, Willumsen (1863-1958), un artiste danois». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 4-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |access= ignored (|access-date= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |editorial= ignored (օգնություն) (ֆր.)
Colleen M. Thornton, Jens Ferdinand Willumsen in America (անգլ.)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ենս Ֆերդինանդ Վիլլումսեն» հոդվածին։

[_53346a1994569c7d-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 J.F. Willumsen // Dansk Biografisk Leksikon, 3. udgave (դան.) — 3 — 1984.

[_69b705f5e0d01838-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Jens Ferdinand Willumsen (նիդերլ.)

[_698b3cf80a481e0b-3] 3,0 ^3,1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7

[_1ae716af9f5ee223-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 J.F. Willumsen // Dansk Biografisk Lexikon (դան.)

[_79137c80fac272a3-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_27bea13e282b3a50-6] Cassou J., Brunel P., Claudon F., Pillement G., Richard L. Encyclopédie du symbolisme — 1979. — ISBN 2-85056-129-0

[_9ab9afae996a22c7-7] Dansk Biografisk Leksikon, 3. udgave (դան.) — 3 — 1984.

[_9cbccaa238ada4ec-8] Weilbachs Kunstnerleksikon (դան.)

[Nono6-9] Magali Lesauvage (июль 2006). Fluctuat.net (ed.). «Willumsen Alluciné». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 4-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |access= ignored (|access-date= suggested) (օգնություն) (ֆր.)

[10] Кассу Жан «Энциклопедия символизма: Живопись, графика и скульптура. Литература. Музыка.» Стр.14

[11] The Musée d’Orsay Shows Jens Ferdinand Willumsen Արխիվացված 2009-11-30 Wayback Machine (անգլ.)

[Nono2-12] Visit Frederikssund (2008). «J.F. Willumsen's Museum». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 30 de enero de 2010-ին. {{cite web}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն); Unknown parameter |editorial= ignored (օգնություն) (անգլ.)

[Nono12-13] Danish Museums Online. «J. F. Willumsens Museum». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 4-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |access= ignored (|access-date= suggested) (օգնություն) (անգլ.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]